Orta Çağ'da çatal kullanmak neden günah sayıldı?

FdRQ...tR2Z
27 Jan 2024
99
7'inci yüzyılda ortaya çıktığı tahmin edilen çatalın bugün anladığımız anlamda masada yemek yerken kullanımının ilk örneklerinin İstanbul’da görüldüğü ve İstanbul’dan yola çıkarak İtalya üzerinden dağıldığı konusunda tarihsel araştırmalarda fikir birliği var.



Avrupa'da modern bir çatalın ilk kullanımı 1004-1005 yılları arasında Venedik’te yaşayan İstanbul doğumlu Bizans İmparatoru II. Basil'in yeğeni Maria Argyropoulina'ya atfedilmiş.


Kilise, “Tanrı insana doğal çatallar yani parmakları vermiş, yemek yerken parmakların yerine çatal kullanmak dinsizlikle eş değerdir” diyerek çatalı aforoz etmiş.  


Benediktin keşişi Peter Damian, o günleri anlatan bir yazısında, Maria için “yemeğine elleriyle dokunmadı, eti bıçakla parçalara ayırdıktan sonra, iki uçlu küçük bir altın çatalla onları nazikçe ağzına götürdü" ifadeleri yer alıyor.


Venedik'e geldikten kısa bir süre sonra mikrop kapıp vebadan ölen Maria’nın kötü kaderi Vatikan Kilisesi tarafından çatal kullanımıyla ilişkilendirilmiş, ölmesinin nedeni çatal kullanmasına bağlanmış. Genç yaşta yakalandığı amansız hastalık günahlarının cezası olarak görülmüş ve çatal kullanımı doğaya hakaret olarak algılanıp yozlaştırıcı bir etkiye sahipmiş gibi kınanmış. 


Onun ölümü sonrasında ortaya atılan hurafelerde, Doğu'nun yozlaşmış adetlerine karşı dikkatli olunması gerektiğine dair uyarıcı saçmalıklar “çatal” üzerinden anlatılmış, çatal kullanımı uzunca bir süre lanetlenmiş.


Maria, iki güç arasındaki siyasi bağları güçlendirmek için Venedik Dükü II. Pietro Orseolo'nun oğlu Giovanni Otto ile evlenen bir Bizans prensesiymiş ve Venedik şehrinden hatta diğer Batı kentlerinden çok daha gelişkin günlük yaşam konforuna sahip İstanbul’daki hayatının alışkanlıklarını yanında götürdüğü için büyük sorunlar yaşamış.


İstanbullu Maria’nın ipek ve mücevher takma şekli, koku veren otları tütsüleyerek yakması, yağmur suyunda banyo yapması ve yemek yerken özel kutusundan çıkardığı altın çatalını kullanması Venedik Sarayı'nda eleştirilere neden olmuş.

Get fast shipping, movies & more with Amazon Prime

Start free trial

Enjoy this blog? Subscribe to anaraydinli

14 Comments