Gizlilik Odaklı Coin Monero(XMR)

Herkese selamlar, kripto dünyasın da anonim olmayı seven tarafta biri olarak bugün Monero ile ilgili yazı paylaşacağım.

✨Öncelikle kripto paralar daha açık bir finansal gelecek vaat ediyor, ancak şeffaflıkları gizlilik riskleri doğuruyor. Burada kullanıcı anonimliğine öncelik veren projeler öne çıkıyor. Gizlilik kaygılarının baş gösterdiği bir çağda, bu coinler benzersiz bir anonimlik sunarak gizlilik ve güvenliğe öncelik veren bir finansal ekosistemi teşvik ediyor. Özellikle Monero, işlem ayrıntılarını meraklı gözlerden korumak için en son kriptografik teknikleri kullanarak gizlilik merkezli kripto para birimlerinin ethosunu somutlaştırıyor. Monero'ya yapılan bu daha derin dalış, gizli adresler, halka imzalar ve gizli işlemler de dahil olmak üzere, gönderen kimlikleri, alıcı bilgileri ve işlem tutarları üzerinde karmaşık bir perde düzenleyen sağlam gizlilik özelliklerini ortaya koymaktadır.

✨Monero bir felsefeyi temsil ediyor: kişisel özerkliğin temel bir yönü olarak finansal gizlilik hakkı. Kripto alanında düzenleyici incelemeler yoğunlaştıkça, Monero gibi gizlilik coinlerinin vaadi spekülatif yatırımların çok ötesine geçerek finansal işlemlerde bireysel gizliliğin korunmasına yönelik temel bir değişimi savunuyor.

✨Monero'nun Kısa Tarihi

Monero, 2014 yılında CryptoNote'tan kaynaklanan Bytecoin'in bir çatalı olarak ortaya çıktı. Kurucuları diğer kripto para birimlerindeki gizlilik eksikliklerini gidermeyi amaçladı. Riccardo Spagni gibi liderler ve dEBRUYNE gibi geliştiriciler teknik yeniliklere odaklandı. CryptoNote'un halka imzalarını ve gizli adreslerini geliştirerek gizliliği doğrudan protokole dahil ettiler. Monero mütevazı bir şekilde başlamış olsa da, kısa sürede benzer düşünen geliştiricileri kendine çekti. Topluluk küresel olarak büyürken çekirdek bir ekip artık açık kaynaklı kod tabanını koruyor.

Monero'nun Gizliliğe Teknik Yaklaşımı Monero özünde, işlemleri gizlemek ve kullanıcı kontrolünü korumak için en son kriptografik tekniklerden yararlanır. Bir işlemin her yönünü korumak için tasarlanmış çok yönlü bir çerçeveyi kapsar. Özün de üç temel gizlilik özelliğinin uygulanması yatar:

🔸Gizli adresler

✨ Bu tek kullanımlık adresler, işlemlerdeki alıcı kimliklerini gizler. Fonlar gönderildiğinde, gizli adres yalnızca alıcı tarafından bilinir - defterde herkese açık olarak yayınlanmaz. Halka imzalar ile gizli adresler, Monero'nun blok zincirindeki gönderenlerin, alıcıların ve işlem tutarlarının gizliliğini sağlar.

🔸Halka imzalar

✨Monero, işlemlerin kaynağını gizlemek için halka imzalar kullanır. Bunlar, tüm blockchain kullanıcılarının fon hareketlerini doğrulamak için oluşturması gereken dijital imzalar üzerine inşa edilmiştir. Halka imzalarda, gerçek imza kriptografik olarak sahte imzalarla birleştirilir. Bu, gerçek göndericiyi potansiyel tuzaklardan ayırt edilemez hale getiren "halkalar" yaratır. Sonuç, dışarıdan bakanların gerçek imzacıyı bilmesine gerek kalmadan geçerli görünür.

🔸 Gizli işlemler.

✨ Rastgele Çıktı Değerleri Çoğu kripto para birimi işlem tutarlarını ifşa ederek gizliliği tehlikeye atar. Monero, halka gizli işlemler (Ring CT'ler) aracılığıyla değerleri gizler. Bunlar, mutlak çıktı miktarlarını aynı değerdeki sahte kupürlerle karıştırır. Ring CT'lerle, dışarıdan bakanlar işlemleri görür ancak doğru dolar toplamlarını bilemezler. Ek bir finansal gizlilik katmanı sağlar. Bu teknolojiler aracılığıyla Monero, açık blok zincirlerinin temelindeki öz-egemen ideallere öncelik verirken, bireysel gizliliği temel bir hak olarak korur. Yöntemleri, insanların fonlarını nasıl yönettiklerini ne gözetlemeyi ne de düzenlemeyi amaçlamaktadır.


RingSignatures(halka imza) sistemi çalışma prensibi

✨Bu kriptografik teknikler Monero'nun gizlilik merkezli mimarisini güçlendirerek kullanıcı kimliklerini, işlem hedeflerini ve tutarlarını korur. Sonuç olarak Monero, gizliliğe öncelik veren bir kripto para biriminin öncü bir örneği olarak kullanıcılara dijital para ortamında benzeri olmayan güvenli ve gizli bir finansal ortam sunuyor. Monero şu anda "her kullanıcının varsayılan olarak anonim olduğu tek büyük kripto para birimidir."


Yukarıda ki grafik, en popüler gizlilik coini olan XMR işlemlerini Bitcoin (BTC) işlemleriyle karşılaştırmaktadır. BTC'nin 2014'ten bu yana gerçekleştirdiği toplam işlem sayısı yaklaşık 790 milyon iken XMR işlemlerinin toplamı 32 milyon civarındadır. Her şeye rağmen, XMR 2014'ten bu yana kullanımda artış göstermiş ve 2021'de yaklaşık 8,8 milyon işlemle zirveye ulaşmıştır.

✨ Monero’nun diğer özellikleri
🔸 2 dakika blok süresi.
🔸 Tercihe bağlı olmayan, her transfer gizli.
🔸 ASIC cihazlara dirençli RandomX algoritmasıDinamik blok boyutları.
🔸 Değişken transfer ücretleri (~0.02$).
🔸 4 ile 1600 TPS arasında değişen transfer kapasitesi.
🔸 Yaklaşık 18.2 milyon XMR dolaşımı, sınırsız ancak giderek azalan arz.
🔸 Düşük enflasyon oranı (%2.46).


✨ Blockchain her ne kadar manipüleye ve illegal kullanıma açık olsa da; Bir noktasın da anarşist ve özgür ruhlu, anonim bir felsefeyi barındırması, ekonomik fırsatları, özgür internet ortamını temsil etmesinden ötürü, her zaman gizlilik odaklı çalışmalar ilgimi çekmiştir. Bu nokta da en göze çarpan proje Monero(XRM) yi bugün kısa bir şekil de anlatmaya çalıştım. Okuduğunuz için teşekkür ederim! Sağlıcakla kalın.

Kaynak: https://www.getmonero.org/
https://www.reddit.com/r/Monero/comments/11kasax/monero_vs_other_privacy_coins_in_2023/
https://tobbykitty.com/