MERKEZİYETSİZ FİNANS- DEX-

4BF2...8oem

10 Feb 2024

ÖZET

Borsa ve Kripto arasında ki genel farklar nelerdir? Merkeziyetsizlik ne demek, hangi alanlarda farklılaşıyor gibi sorulara beraber cevap arayalım. Borsa olarak ele alacağımız ve mukayese yapacağımız borsa Borsa İstanbul olacaktır ve onun verileri üzerinden bir karşılaştırma ve değerlendirme yapacağız. Borsa da devre kesicinin olması zararın ve karın yüzde 10 blokajında tutulmasına fayda sağlıyor ve yatırımcıya günlük zararı optimize etme fırsatı sunuyor ancak bu durum kar kısmında da aynı ne yazık ki, günlük kazancınız yüzde 10 üzerinde olamıyor, ancak kripto kısmında tabi ki bu durum böyle değil ve daha voltalite mevcut bu da günlük yüzde yüz kar ve zarar yapabileceğiniz anlamına geliyor. Aslında borsada işlem gören paraların geneli için; Borsada da olsa kriptoda da olsa insanların beklentisi genelde kar etmek üzerine kurulu iken asıl güvenli alan zararın tutulması olduğunu düşünüyorum o yüzden kriptoda sepet oluştururken yüksek kar beklentisinden ziyade zararı belirli bir oranda tutabilecek sağlam projeleri seçmenizde fayda var. Peki makaleninde başlığı ve üzerinde en çok duracağımız kısım olan "MERKEZİYETSİZLİK" nedir? Kripto'nun merkeziyetsiz olması ne anlama geliyor bunu daha detaylı inceleyelim.

GİRİŞ

Kriptoda merkeziyetsizlik, bir kripto para biriminin veya platformunun tek bir otoriteye veya kuruluşa bağlı olmamasını ifade eder. Merkeziyetsiz bir sistemde, her birey veya kuruluş, sistemin işleyişi üzerinde eşit hakka sahiptir.
Kriptoda merkeziyetsizlik, aşağıdaki şekillerde sağlanabilir:

Blokzinciri teknolojisi: Blokzinciri, verileri dağıtık bir şekilde depolayan ve yöneten bir teknolojidir. Bu sayede, blokzinciri tabanlı bir sistemde, veriler tek bir yerde depolanmaz ve tek bir otorite tarafından kontrol edilemez.
Dağıtılmış ağlar: Dağıtılmış ağlar, katılımcıların birbirine doğrudan bağlı olduğu ağlardır. Bu sayede, dağıtılmış bir ağda, herhangi bir katılımcı, sistemin işleyişi üzerinde eşit hakka sahiptir.
Konsensüs mekanizmaları: Konsensüs mekanizmaları, katılımcıların bir anlaşmaya varmasını sağlayan mekanizmalardır. Bu sayede, dağıtık bir sistemde, kararlar katılımcıların rızası ile alınır.

Kriptoda merkeziyetsizlik, aşağıdaki faydaları sağlar:

Daha fazla güvenlik: Merkeziyetsiz sistemler, tek bir otoriteye veya kuruluşa bağlı olmadığı için, saldırılara karşı daha dirençlidir.
Daha fazla şeffaflık: Merkeziyetsiz sistemler, verileri şeffaf bir şekilde paylaşır. Bu sayede, kullanıcılar, sistemin işleyişi hakkında daha fazla bilgi edinebilir.
Daha fazla özgürlük: Merkeziyetsiz sistemler, kullanıcılara daha fazla özgürlük sağlar. Kullanıcılar, kendi işlemlerini kendileri kontrol edebilir.

Kriptoda merkeziyetsizlik, kripto para birimlerinin ve platformlarının temel özelliklerinden biridir. Kripto para birimleri, merkeziyetsizlik sayesinde, geleneksel finansal sistemden daha güvenli, şeffaf ve özgür bir alternatif sunmaktadır.
Borsa ve kripto, yatırımcıların varlıkları satın alma ve satmalarına olanak tanıyan iki farklı piyasadır. Ancak, aralarında önemli farklılıklar vardır.
Temel farklardan biri, işlem gören varlıkların türüdür. Borsalarda, hisse senetleri, tahviller, emtialar ve dövizler gibi geleneksel finansal varlıklar işlem görmektedir. Kripto para borsalarında ise kripto para birimleri işlem görmektedir. Kripto para birimleri, dijital olarak oluşturulmuş ve merkezi olmayan bir sistemde işlem gören para birimleridir.
Bir diğer önemli fark, piyasaların yapısıdır. Borsalar genellikle merkezi yapıya sahiptir. Yani, borsalar işlemleri kolaylaştıran ve düzenleyen bir merkezi otoriteye bağlıdır. Kripto para borsaları ise genellikle merkezi olmayan veya merkezi olmayanlaştırılmış yapıya sahiptir. Merkezi olmayan kripto para borsalarında, işlemler kullanıcılar arasında doğrudan gerçekleşir. Merkezi olmayanlaştırılmış kripto para borsalarında ise işlemler, merkezi bir kuruluş tarafından düzenlenir, ancak kullanıcılar kendi cüzdanlarını kullanarak işlem yapabilirler.
Son olarak, piyasaların volatilitesi de farklıdır. Borsalarda, hisse senetleri ve diğer geleneksel finansal varlıklar genellikle nispeten düşük volatiliteye sahiptir. Yani, değerlerinde ani ve büyük dalgalanmalar görülmez. Kripto paralar ise genellikle çok yüksek volatiliteye sahiptir. Yani, değerlerinde ani ve büyük dalgalanmalar görülebilir.

Yatırımcılar için borsa ve kripto arasında seçim yaparken, bu farklılıkları göz önünde bulundurmaları önemlidir. Borsa, daha az riskli ve daha istikrarlı bir yatırım ortamı sunarken, kripto daha yüksek riskli ve daha yüksek getiri potansiyeli sunmaktadır.

MERKEZİYETSİZLİK NEDİR?

Blokzinciri teknolojisi: Blokzinciri, verileri dağıtık bir şekilde depolayan ve yöneten bir teknolojidir. Bu sayede, blokzinciri tabanlı bir sistemde, veriler tek bir yerde depolanmaz ve tek bir otorite tarafından kontrol edilemez.
Dağıtılmış ağlar: Dağıtılmış ağlar, katılımcıların birbirine doğrudan bağlı olduğu ağlardır. Bu sayede, dağıtılmış bir ağda, herhangi bir katılımcı, sistemin işleyişi üzerinde eşit hakka sahiptir.
Konsensüs mekanizmaları: Konsensüs mekanizmaları, katılımcıların bir anlaşmaya varmasını sağlayan mekanizmalardır. Bu sayede, dağıtık bir sistemde, kararlar katılımcıların rızası ile alınır.

Kriptoda merkeziyetsizlik, aşağıdaki faydaları sağlar:

Daha fazla güvenlik: Merkeziyetsiz sistemler, tek bir otoriteye veya kuruluşa bağlı olmadığı için, saldırılara karşı daha dirençlidir.
Daha fazla şeffaflık: Merkeziyetsiz sistemler, verileri şeffaf bir şekilde paylaşır. Bu sayede, kullanıcılar, sistemin işleyişi hakkında daha fazla bilgi edinebilir.
Daha fazla özgürlük: Merkeziyetsiz sistemler, kullanıcılara daha fazla özgürlük sağlar. Kullanıcılar, kendi işlemlerini kendileri kontrol edebilir.