Kimlik Doğrulama Nedir ve Neden Gereklidir?
Kripto varlıkların son birkaç yıldaki artan popülerliğini ve hızlanan entegrasyonunu göz önünde bulundurduğumuzda, geleceğin finansında kalıcı varlıklar olacaklarını söylememiz mümkündür. Doğal olarak, çoğu kripto para borsası, bu değerli ve kalıcı dijital varlıkları korumak için Müşterinizi Tanıyın (KYC) ve Kara Para Aklamayı Önleme (AML) kurallarına tâbi olmayı kabul eder. Kripto para şirketleri, KYC uyumluluğu sağlamak için çok adımlı kontrol süreçlerini takip eder. Bu blog yazımızda KYC süreçlerinden ve KYC’nin kripto para dünyasındaki yerinden bahsedeceğiz.
Know Your Customer
Know Your Customer (KYC), yani Müşterinizi Tanıyın Protokolü, bir finansal kurumun müşterilerinin kimliğini doğrulamak için yaptığı kontrollerin tamamıdır. KYC, yatırım danışmanlarının müşterileri hakkında bazı bilgilere vakıf olması için uygulanan standart bir işlemdir. Finansal hizmet işletmelerinde kara para aklamayı ve terör finansmanını önlemek amacıyla kullanılan en yaygın kimlik doğrulama işlemi KYC’dir.
KYC Sürecinin Genel İşleyişi
Temel özelikleri kimlik doğrulama ve veri toplama olan KYC, müşteri durum tespiti ve sürekli izleme prosedürünü de uygular. KYC doğrulaması genellikle üç adımdan oluşur:
1. Müşteri Tanımlama: İlk ve en basit KYC süreci olan müşteri tanımlama, müşteri verilerinin toplanması ve doğrulanması demektir. Bankalar müşteri tanımlamayı kayıt sırasında devreye sokar. Kripto para borsaları müşteri tanımlama sürecini uygulamaya genellikle kayıt sonrası başlar. T.C. Kimlik numarası, kimlik fotokopisi, adres bilgileri gibi kişisel bilgiler bu aşamada alınır.
2. Müşteri Durum Tespiti (CDD): Bir şirket, müşterinin kimliğini doğrulamak için gerekli kişisel bilgileri edindikten sonra güvenliği bir sonraki aşamaya taşıyarak Customer Due Diligence (CDD) yani Müşteri Durum Tespiti uygular. CDD kısaca, bir müşterinin finansal durumunun risk değerlendirmesidir. Bu adımda, müşterinin geçmiş finansal faaliyetleri göz önünde bulundurularak risk seviyeleri oluşturulur. Örneğin; yüksek riskli olarak işaretlenen bir müşteri için sürekli izleme prosedürüne geçilmesi şarttır.
3. Sürekli İzleme Prosedürü: Şirketler, KYC ve risk değerlendirmesi için gerekli bilgilerin güncel olmasını sağlayan Sürekli İzleme prosedürünü, uzun süre sabit kalmayan müşteri profillerini tespit etmek için uygular. Bir şirket, müşterilerinin finansal olarak müşteri tanımlarına ve risk değerlendirmelerine uygun bir şekilde hareket etmesi bekler. Bir müşterinin uyumluluk göstermeyen finansal hareketleri sürekli izleme prosedürü sayesinde kayıt altına alınır.
Kripto Para Piyasası için KYC’nin Faydaları
Şeffaflık: Kimlik doğrulama sayesinde şeffaflık sağlanır. Bir kripto para borsasının kullanıcının varlıklarını korumak için inisiyatif alması ve ihtiyatlı davranması, kullanıcıları aynı hizmeti tekrar kullanmaya teşvik eder.
Azalan Suç Potansiyeli: Eksiksiz bir KYC prosedürü, kripto para sahtekârlıklarını önemli ölçüde azaltır; kripto para piyasasının itibarını artırır.
Azalan Risk: KYC ile durum tespiti yaparak siber suçlara, yasal zorluklara veya düzenleyici (regülatif) idari cezalara karşı tedbirler alınır. Eksiksiz bir KYC politikası sayesinde alınan kapsamlı tedbirler ile şirketler, suçluları tekil olarak tespit etmeye değil; kendi işleyişlerinde iyileştirmelere gitmeye odaklanırlar.
İstikrar: KYC politikası uygulamalarının bir parçası olan kimlik doğrulama ile kripto para dünyasında yaşanabilecek şüpheli işlemlerden kaynaklanan dalgalanmalar önlenir; kripto para piyasası genel olarak istikrara kavuşur ve değeri artar.
Kripto Para Piyasaları ve KYC Gerekliliği
Kripto para borsalarının KYC gerektirmesinin ana nedeni; kara para aklamayı (AML) ve diğer yasa dışı faaliyetleri önlemektir. KYC ile kripto para borsaları, müşterilerin kimliğini doğrulayarak onların, suçlular veya teröristlerle işbirliği yapmadıklarından emin olurlar. KYC, kripto para birimi ticareti için güvenli bir ortam yaratır. Bir borsa KYC uyumluluğu göstermezse kendi ağında gerçekleşebilecek yasadışı faaliyetlerden sorumlu tutulur.
Şu an için KYC politikaları kripto para borsalarına göre değişkenlik göstermektedir ancak; çoğu kripto para borsasında işlem yapabilmek için eksiksiz bir KYC doğrulamasından geçmeniz gerekir. Mevcut durumda KYC, büyüyen dijital varlık ekonomisine çekicilik kazandırır, kripto para birimi yatırımlarını teşvik eder. Tüm bu nedenlerden dolayı, KYC uyumluluğu gösteren kripto para borsalarında işlem yapmak daha güvenlidir.
