Blok Zinciri Teknolojileri : IBC mi yoksa EVM mi ?

6dvW...eNZA

9 Feb 2024

Selam dostlar, bugün sizlere kripto dünyasında söz sahibi iki farklı teknolojinin artılarını ve eksilerini karşılaştırarak , biz kripto meraklılarına ne gibi değerler sunduklarını anlatmaya çalışacağım.

IBC -EVM Nedir, Ne Değildir ?

IBC ve EVM, blok zinciri ve kripto para bağlamında kullanılan teknolojiler olmalarına rağmen, farklı amaçlara hizmet ederler. IBC (Inter-Blockchain Communication), farklı blok zincirlerinin birbirleriyle iletişim kurmasını sağlayan bir protokoldür. Bu da, farklı blok zincirleri arasında, hatta farklı platformlarda olmalarına rağmen, token ve diğer varlıkların transfer edilebilmesi anlamına gelir. IBC'nin amacı, farklı blok zincirleri arasında etkileşim sağlamak ve merkezi olmayan uygulamaların daha bağlantılı bir ekosistem oluşturmasına yardımcı olmaktır.

Diğer yandan, EVM (Ethereum Virtual Machine), Ethereum blok zincirindeki akıllı kontratların çalıştığı bir çalışma ortamıdır. Akıllı kontratlar, taraflar arasında finansal işlemler gibi anlaşmaların yürütülmesini otomatikleştirebilen kendi kendine yürütülen programlardır. EVM, bu akıllı kontratların kodunu yürütmek ve Ethereum blok zincirinin durumunu korumakla sorumludur.

Başka bir deyişle, IBC, çapraz zincir iletişimi için bir protokolken, EVM, Ethereum blok zincirindeki akıllı kontratların yürütülmesini sağlayan sanal bir makinedir.

Akıllı Kontratlar

Çapraz Zincir İletişimi (IBC), doğrudan akıllı kontratları kullanmaz. Bunun yerine, farklı blok zincirleri arasında iletişimi ve etkileşimi sağlar, ancak akıllı kontratlar yalnızca tek bir blok zincirinde çalışan kendi kendine yürütülen programlardır. Ancak, IBC, daha karmaşık işlevsellik elde etmek için akıllı kontratlarla birleştirilebilir.

Örneğin, bir blok zincirindeki bir akıllı kontrat, başka bir blok zinciri ile IBC aracılığıyla etkileşim kuracak şekilde tasarlanabilir, bu da akıllı kontratın birden fazla blok zincirinden veri veya varlık erişimine sahip olmasını sağlar. Bu, birden fazla blok zincirinden veri veya varlığa erişim gerektiren merkezi olmayan uygulamaların oluşturulmasında faydalı olabilir. IBC ve akıllı kontratlar farklı amaçlar için hizmet etse de birlikte kullanılabilir ve daha güçlü merkezi olmayan uygulamalar oluşturmak için kullanılabilir.

Hadi gelin şimdi, Inter-Blockchain Communication (IBC)teknoljisinin artılarına ve eksilerine bakalım.

Artıları:

- Etkileşim: IBC, farklı blok zincirlerinin iletişim kurmasını sağlar ve varlıkların değiştirilmesine izin vererek daha bağlantılı ve etkileşimli bir blok zinciri ekosistemi oluşturabilir.

- Likidite Artışı: IBC, varlıkların farklı blok zincirleri arasında transfer edilmesini sağlayarak likiditeyi artırabilir, daha geniş bir varlık yelpazesine erişim sağlayabilir.

- Özelleştirilebilirlik: IBC, farklı blok zincirlerinin ve uygulamalarının özel ihtiyaçlarına uyacak şekilde özelleştirilebilir ve modüler bir protokol olma özelliğine sahiptir.

- Güvenlik: IBC, farklı blok zincirleri arasındaki işlemlerin bütünlüğünü sağlamak için şifreleme ve doğrulama gibi özelliklere sahip güvenli ve sağlam bir protokol olarak tasarlanmıştır.

Eksileri:

- Karmaşıklık: IBC, uygulanması ve kullanılması özellikle protokol veya ilgili blok zincirlerine aşina olmayan geliştiriciler için karmaşık olabilir.

- Merkeziyetleşme Riski: IBC, ekosistemi domine eden ve varlık transferlerinin çoğunluğunu kontrol eden az sayıda büyük blok zinciri olması durumunda merkezileşme riski yaratabilir.

- Etkileşimlilik ( Birlikte Çalışılabilirlik) Zorlukları: IBC, farklı protokollerde inşa edilmiş blok zincirleri veya farklı konsensüs mekanizmalarına sahip bloklarla etkileşimlilik zorlukları yaşayabilir, bu da sorunsuz iletişim ve varlık transferi kurmayı zorlaştırabilir.

- Düzenleyici Belirsizlik: IBC, varlıkların farklı yargı alanları arasında transferini kolaylaştırması veya yasa dışı faaliyetler için kullanılması durumunda düzenleyici endişelere neden olabilir.

Genel olarak IBC, yeni fırsatların kilidini açabilir ve daha bağlantılı ve etkileşimli bir blok zinciri ekosistemi yaratabilir, ancak dikkatle düşünülmesi ve ele alınması gereken zorluklar ve riskler de içerir.

Peki ya, EVM ? dediğinizi duyar gibiyim. Ethereum Virtual Machine (EVM)'nin artıları ve eksileri nelerdir diye sorarsanız;

Artıları:

- Programlanabilirlik: EVM, geniş bir kullanım durumu yelpazesine sahip merkezi olmayan uygulamaları (DApps) inşa etmek için esnek ve programlanabilir bir platform olacak şekilde tasarlanmıştır.

- Merkeziyetsizleşme: EVM, aracısız ve herhangi bir güven problemine maruz kalmayacak bir şekilde akıllı kontratların yürütülmesini sağlar ve bu işlemi aracılar olmadan gerçekleştirir.

- Akıllı kontrat işlevselliği: EVM, karmaşık akıllı kontratların yürütülmesini sağlar, anlaşmaların otomatikleştirilmesini ve finansal işlemlerin yürütülmesini kolaylaştırır.

- Etkileşimlilik ( Birlikte çalışabilirlik ) : EVM, daha karmaşık ve etkileşimli DApp'ler oluşturmak için diğer blok zinciri protokolleri ve teknolojileriyle birlikte kullanılabilir.

Eksileri:

- Ölçeklenebilirlik: EVM'nin tasarımı, Ethereum blok zincirinin ölçeklenebilirliğini sınırlayabilir, büyük bir işlem sayısını işlemeyi veya karmaşık akıllı kontratları yürütmeyi zorlaştırabilir.

- Gaz Ücretleri: Ethereum blok zincirindeki işlemler için gaz ücretleri ödenmesi gerekebilir, bu da pahalı olabilir ve platformun erişilebilirliğini sınırlayabilir.

- Güvenlik Açıkları: EVM, güvenlik saldırılarına veya zafiyetlere karşı savunmasız olabilir, özellikle akıllı kontratlar güvenli bir şekilde yazılmazsa.

- Merkeziyetleşme Riski: Madencilik gücünün birkaç büyük madencilik havuzunun ellerinde toplanması veya doğrulayıcı düğümlerin merkezi olmayan olmaması, ağın güvenliği ve dayanıklılığı için bir risk olabilir.

EVM, merkezi olmayan uygulamaların oluşturulması ve karmaşık akıllı kontratların yürütülmesi için güçlü bir platformdur, ancak ölçeklenebilirlik, güvenlik ve merkeziyetsizleşme ile ilgili zorluklarla karşı karşıyadır. Ethereum ve topluluğu, bu zorluklarla başa çıkmak ve platformun işlevselliğini ve kullanılabilirliğini artırmak için sürekli olarak çalışmaktadır.

Sonuç ve Düşünceler

İşte dostlar, bu makaleden de anlaşılacağı üzere, blok zinciri ve kripto para dünyasında kullanılan IBC ve EVM teknolojileri hem geliştiriciler hem de kullanıcılar açısından gerçekten büyük önem arz etmektedir.

IBC, farklı blok zincirlerinin iletişim kurmasını ve varlıkların transferini sağlayarak blok zincirleri arasında etkileşimi artırırken, EVM ise Ethereum blok zincirinde akıllı kontratların yürütülmesini sağlayarak merkezi olmayan uygulamaları destekler.

Bu teknolojiler, blok zinciri ekosistemine daha fazla bağlanılabilirlik ve esneklik getirirken, aynı zamanda ölçeklenebilirlik, güvenlik ve merkeziyetleşme gibi zorluklarla da mücadele etmeye çalışmaktadır. Bu bağlamda, bu teknolojilerin sürekli olarak geliştirilmesi ve iyileştirilmesi, daha sağlam ve kullanışlı bir blok zinciri altyapısı oluşturmak için hayati önem taşımaktadır.

Sevgiyle kalın,

Kaynaklar :