Geleceğin Sosyal Ağı SocialFi Nedir?
Sosyal-Fi, sosyal medyayı ve merkezi olmayan finansı (DeFi) blockchain ekosisteminde birleştiren, kullanıcıların sosyal etkiyi ve katılımı tokenize ederek faaliyetlerinden para kazanmalarına olanak tanıyan yeni ortaya çıkan bir kavramdır. Bahsi geçen Merkezi olmayan yaklaşım, ağın bir aracı tarafından kontrol edilmediğini vurguladığı için SocialFi'de popüler bir bileşendir. Bunun kullanıcılar için anlamı, SocialFi'nin kullanıcılarının gizliliğini ve kişisel varlıklarını daha iyi koruduğudur.
SocialFi platformları, kullanıcıların içerik oluşturmasını, etkileşimde bulunmasını ve birlikte çalışmasını teşvik eder. Bu platformlar kullanıcıların içeriklerinden gelir elde etmelerine olanak tanırken, aynı zamanda iletişim, NFT basımı ve oyun gibi merkezi olmayan faaliyetlerden de gelir elde etme imkanı sağlar. Bu özellikleriyle SocialFi geleneksel sosyal medya platformlarından farklıdır.
SocialFi' nin geleneksel sosyal medya platformlarından farklı olduğu diğer konular ise şunlardır;
Merkezi Olmayan Yönetim
Web3'ün merkezi olmayan yapısı onun temel faydalarından biridir. herhangi bir kurumun veya bireyin yönetiminde bulunmadığından oldukça merkeziyetsiz bir düzene sahiptir. Bu, hükümetler ve işletmeler gibi merkezi kuruluşlar tarafından yönetilen geleneksel web ile tamamen farklı bir yapıda olduğunun kanıtıdır. Bu, çevrimiçi içeriğin hiç kimse tarafından sansürlenemeyeceği veya kontrol edilemeyeceği anlamına gelir. Bu konuda kuruluşlar ve hükümetler tarafından sıklıkla sansürlenen geleneksel web ile çelişmektedir.
Ölçeklenebilirlik
Platform herkes tarafından kullanılacağı için büyük miktardaki veri ve işlemleri yönetebilmelidir. İşlemlerin yoğunlaşmasıyla platformun ucuz ve hızlı olma özelliğini koruması gerekmektedir. Böylelikle herkes için kullanılabilir bir ortam oluşturulur.
Gizlilik
Sıklıkla müdahaleci olan ve çok fazla özel bilgi toplayan geleneksel web'in aksine Web3 gizlilik odaklı olma avantajına da sahiptir. Bu, tüketicilerin anonimliklerini koruma seçeneğine sahip oldukları anlamına gelir. Büyük şirketler tarafından kontrol edilmediği ve kullanıcı verilerinin bu şirketlere sızdırılmayacağı için kullanıcılara hitap eden gizlilik özelliği ile geleneksel web'ten tamamen farklıdır.
Birlikte Çalışabilirlik
Web3'ün birlikte çalışabilirliği başka bir avantajdır. Bu, çeşitli uygulamaların birbirleriyle iletişim kurabileceği anlamına gelir. Bu, sıklıkla parçalanmış ve entegre edilmesi zor olan geleneksel web ile çelişmektedir.
Değişmez Yapı
Web3'ün değişmezliği başka bir avantajdır. Bu, Web3'te yayınlandıktan sonra bir şeyin değiştirilemeyeceği anlamına gelir. Karşılaştırıldığında, geleneksel web'in yönetimi genellikle oldukça basittir. Silinebilen ve değiştirilebilen veriler ile geleneksel web oldukça değişkendir.
Bu özelllikleri taşıyan bazı yaygın SocialFi uygulamaları ise şunlardır:
NFT tabanlı sosyal medya platformları: Bu platformlar, kullanıcıların NFT'ler olarak satabilecekleri içerik oluşturmalarını sağlar. Örneğin, Mirror ve Steemit gibi platformlar, kullanıcıların blog gönderileri, videolar ve diğer içerikleri NFT olarak oluşturmasına ve satmasına olanak tanır.
GameFi oyunlar
Bu oyunlar, kullanıcıların oyun oynarken para kazanmasını sağlar. Örneğin, Axie Infinity ve The Sandbox gibi oyunlar, kullanıcıların oyun oynayarak, NFT'ler toplayarak ve diğer oyuncularla etkileşime girerek para kazanmasına olanak tanır.
Crowdsourcing platformları
Bu platformlar, kullanıcıların birlikte projeler üzerinde çalışarak para kazanmasına olanak tanır. Örneğin, Gitcoin ve Hive gibi platformlar, kullanıcıların yazılım geliştirme, tasarım ve diğer yaratıcı projeler üzerinde çalışarak para kazanmasına olanak tanır.
Phaver
Kullanıcıların kripto para birimlerini, NFT'leri ve diğer dijital varlıkları paylaşarak ödül kazanabileceği bir sosyal medya platformudur. Phaver, Web3 teknolojisini kullanarak kullanıcıların kendi verilerini ve varlıklarını kontrol etmelerini sağlar.
Lens Protokolü
Web3 tabanlı ve Polygon blokzinciri üzerine inşa edilmiş açık kaynaklı ve şekillendirilebilir bir sosyal grafiktir. Lens Protokolü, kullanıcıların kendi sosyal medya platformlarını oluşturmasına olanak tanıyan bir dizi araç ve hizmet sunar. Bu araçlar (tool)arasında, akıllı sözleşmelerle kullanıcıların profillerini oluşturabileceği ve yönetebileceği, içerik oluşturabileceği, diğer kullanıcılarla etkileşime girebileceği ve topluluklar oluşturabileceği eklentiler bulunur.
Friendtech
Kullanıcıların arkadaşlarını ve sosyal medya içerik oluşturucularını tokenize etmelerine olanak tanıyan merkeziyetsiz bir sosyal medya platformudur. Platform, Base L2 ağı üzerine inşa edilmiştir ve kullanıcıların kendi sosyal profillerini ve topluluklarını kontrol etmesine olanak tanır. Kullanıcılar, beğendikleri bir profilin hisselerini satın alabilirler. Hisseler, platformun yerel para birimi olan FTT ile alınır. Kullanıcılar, sahip oldukları profillerin hisselerinin değerinin artmasını bekleyerek kazanç elde edebilirler.
Sosyal-Fi'nin karşılaştığı zorluklar arasında ise benimsenmeyi teşvik etmek, kullanıcıları ve işlemleri karşılayacak şekilde ölçeklendirmek, sürdürülebilir bir ekonomik model oluşturmak ve karmaşık mevzuat uyumluluğunu yönetmek yer alıyor. Gizlilik, güvenlik ve dolandırıcılık riski de endişe vericidir.