Layer 1 vs Layer 2 - Katmanların Karşılaştırılması

BriC...XtCD

6 Feb 2024

Herkese merhabalar. Bildiğiniz üzere profilimde genelde maliyetsiz ve düşük maliyetli #Airdrop projelerine dair makaleler yazıyorum. Kısmen de olsa, potansiyeline inandığım ve gelecekte söz sahibi olabilecek projelere dair yazılar yazmaya çalışıyorum. Bugün ise Layer 1 ve Layer 2 katmanlarını elimden geldiğince, edindiğim bilgileri de ekleyerek bir yazı yazacağım.

Hepinizin malumü Kripto piyasası, son yıllarda hızla büyüyen ve evrim geçiren bir alan haline geldi. Özellikle #Ethereum gibi Layer 1 (Katman 1) #Blockchain'leri üzerindeki yoğun kullanım, ölçeklenebilirlik sorunlarını gündeme getirdi. Tabi yüksek Fee bedelleri de cabası. Bu sorunların çözümü için geliştirilen Layer 2 (Katman 2) çözümleri, kripto ekosistemine önemli bir katkı sağlamaktadır ve her geçen gün de gelişmeye devam etmektedir.

LAYER 2 (KATMAN 2) NEDİR?

Layer 2, #Blockchain'lerinin üzerine inşa edilen ikinci katman çözümlerini ifade eder. Bu yüzden de, yukarıdaki görsel çok hoşuma gittiği için bu görseli kullanmak istedim. Bu katmanlar, blokzinciri üzerindeki işlem hacmini azaltarak ölçeklenebilirlik sorunlarını hafifletmeyi amaçlar. Layer 1'in sağladığı güvenliğin yanı sıra, Layer 2 (Katman 2) çözümleeri daha hızlı ve daha az maliyetli işlemler sunarak kullanıcı deneyimini iyileştirir.

Layer 1 ile Layer 2 arasındaki temel fark ise, işlem süreçlerinin gerçekleştirildiği yerdir. Katman 1, ana blokzincirdeki işlemleri barındırırken, Katman 2 ise bu işlemlerin yan zincirler veya yan ağlar aracılığıyla gerçekleştirilmesine olanak tanır/izin verir. Buna bağlı olarak, ana blokzinciri üzerindeki yük azalır ve daha fazla işlem hızı + verimlilik elde edilmesine olanak tanır.

BAZI LAYER 2 (KATMAN 2) PROJELERİ VE İŞLEVLERİ

Layer 2 açısından öne çıkan kripto projelerinden biri olan #Lightning Network, #Bitcoin ağının ölçeklenebilirlik sorunlarına çözüm sunar. #Lightning Network, #Bitcoin işlemlerini hızlandırır ve maliyetlerini düşürürken aynı zamanda da ağın kapasitesini arttırır. Bu sayede mikro ödemeler ve günlük kullanım için #Bitcoin'in daha işlevsel hale gelmesini sağlar.
#Ethereum ağındaki ölçeklenebilirlik sorunlarına çözüm sunan bir başka Layer 2 projesi olan #Optimistic Rollups, #Ethereum işlemlerini yan zincirlerde toplar ve ana blokzincir üzerine belirli bir periyodiklikte gönderir. Bundan dolayı #Ethereum ağının işlem kapasitesi artırılırken, maliyetler düşürülür ve işlem hızı da arttırılmış olur. #Optimistic Rollups projelerine örnek vermek gerekirse; #Arbitrum, #Metis, #Optimism, #Zora...

Bunların yanı sıra, #Polygon yani eski adıyla #Matic #Network, #Ethereum tabanlı uygulamalar için Layer 2 çözümleri sunar. #Polygon, #Ethereum ağındaki ölçeklenebilirlik ve kullanıcı deneyimini artırmak için çeşitli katman 2 çözümlerini aynı zamanda da bir araya getirir. Bu sayede, Ethereum tabanlı projelerin daha geniş kitlelere ulaşması ve daha verimli bir şekilde çalışması sağlanır. Buna ek olarak #ZkSync, #ZeroKnowledge Proof teknolojisini kullanarak #Ethereum üzerinde Layer 2 çözümlerini sunar. Bu sayede, #Ethereum ağında daha hızlı ve ucuz işlemler gerçekleştirilir ve ölçeklenebilirlik sorunları kabul edilebilir ölçülerde azaltılmış olur.

#Loopring, #Ethereum üzerinde merkezi olmayan kripto varlık ticaretini kolaylaştıran bir Layer 2 protokolüdür. #Loopring, işlemleri off-chain olarak yürütür ve daha hızlı işlem onayları sağlar. Bunların yanı sıra, #Arbitrum, #Ethereum tabanlı uygulamalar için Layer 2 çözümleri sunar ve #Ethereum ağının ölçeklenebilirliğini arttırır. Sonuç olarak şunu diyebilirim ki, Layer 2 çözümleri kripto ekosistemini daha ölçeklenebilir, daha hızlı ve daha kullanıcı dostu hale getirerek büyük bir potansiyele sahiptir. Bu projeler, blokzinciri teknolojisinin yaygın olarak benimsenmesine ve günlük yaşamda daha fazla kullanılmaya başlanmasına olanak tanır.

AVANTAJLAR - DEZAVANTAJLAR

Layer 1 - Katman 1 blokzincirleri, genellikle yüksek güvenlik düzeyleri sunar. Bu blokzincirlerin geniş bir madencilik ağı ve güçlü bir konsensüs mekanizması bulunur. Layer 1 projeleri genellikle merkeziyetsizdir ve tek bir otoriteye bağlı değildir. Bu durum, kullanıcıların kontrolünü ellerinde tutmalarını sağlar.
Layer 2 - Katman 2 çözümleri, ana blokzincir üzerindeki iş yükünü azaltarak ölçeklenebilirlik sorunlarını çözer. Bu durum, daha fazla işlem hızı ve düşük maliyetler demektir. Layer 2 çözümleri genellikle daha hızlı işlemler sunar. Yan zincirler veya yan ağlar, ana blokzincirlerin işlem hızını arttırır ve olası gecikmeleri azaltır.

DEZAVANTAJLAR

Layer 1 - Katman 1 blokzincirleri genellikle yavaş işlem hızlarına sahiptirler. Birçok kullanıcı tarafından yapılan işlemler, blokzinciri aşırı yükleyebilir ve işlem onaylarını geciktirebilir. Layer 1 işlemleri genellikle yüksek maliyetlerle birlikte gelirler. Blokzincirinin doğası gereği, işlem ücretleri zaman zaman çok yüksek olabilir. Buna en güzel örnek, #Ethereum ağında yaptığımız işlemler karşılığında ödediğimiz yüksek Fee bedelleri.
Layer 2 - Katman 2 çözümleri, ana blokzincirin güvenliği kadar güvenlik sağlamak için ek önlemler almalıdır. Bazı durumlarda, Layer 2 çözümleri, Layer 1'e kıyasla daha az güvenlik sağlayabilir. Bazı Layer 2 çözümleri, merkeziyetçi özellikler taşıyabilir. Örnek vermek gerekirse, bazı yan zincirlerin merkezi bir yöneticisi olabilir veya belirli bir onaylayıcı grubuna dayanabilirler.

Layer 1 ve Layer 2 projeleri bazı avantaj ve dezavantajlara sahiptirler. Hangi çözümün tercih edileceği, kullanım alanları, güvenlik gereksinimlerine ve kullanıcı ihtiyaçlarına bağlı olacaktır. Her iki katman da, kripto ekosistemine büyümesine katkı sağlıyor. Bu durum yadsınamaz. Farklı gereksinimlere de hitap etmek için, birlikte kullanımları da oldukça yaygındır.

________________________________________

İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK DİĞER YAZILARIM