Musteqin Azerbaycan yaradicilarindan biri Feteli Xan Xoyski

Salam , bu gun Musteqil Azerbaycan Yaradicilarindan biri olan Feteli Xan Xoyski haqqinda melumat vereceyik.Evvelce umumi sairler haqqinda melumat verek.

Azərbaycanın zəngin şair və ədəbiyyat tarixi, bir sıra böyük və tanınmış şairlərə ev sahibliyi edir. Bu şairlərin əsərləri, Azərbaycan dilində və dünya ədəbiyyatında dəyərli yer tutur. İşarət etdiyimiz bir neçə əsas sair:

1. Nizami Gəncəvi (1141-1209): Azərbaycan ədəbiyyatının ən böyük şairlərindən biri olan Nizami Gəncəvi, Əfqanıstanın günümüzdəki Qazni şəhərində dünyaya gəlmiş və Gəncədə yaşamışdır. "Xosrov və Şirin", "Leyli və Məcnun", "Heysiyyə" kimi əsərləri ilə tanınan Nizami, şərq ədəbiyyatının ən böyük nümayəndələrindən biridir.
2. Fuzûlî (1494-1556): Fuzûlî, Azərbaycan şairi və ədəbiyyatının ən böyük klasiklərindən biridir. Onun əsərləri, ədəbiyyat dünyasında ən yüksək dərəcədə qiymət verilən əsərlər arasında sayılır. "Leyli və Məcnun", "Süleyman və Xəcrə", "Şikəst-nəme" kimi əsərləri onun əsas yaradıcı əsərləridir.
3. Əhməd Cavad (1892-1955): 20-ci əsrdə yaşamış ən böyük Azərbaycan şairlərindən biridir. Ədəbi fəaliyyətinin əvvəllərində klassik şeirin tərəfdarı olmuş, daha sonra isə realist və romantik şeirin əsasını atmışdır. "Yadıma düşməsən", "Dönüb gedirəm", "Can" kimi əsərləri məşhurdur.
4. Samad Vurğun (1906-1956): Azərbaycan ədəbiyyatının ən mühüm simalarından biridir. O, sosial və humanist məsələlərə nail olaraq, həmçinin hərbi və müstəqil dövr ədəbiyyatına töhfələr vermişdir. "Şərq qapısı", "Dünyanın mütləq sübhəsi", "20 yanvar" kimi əsərləri məşhurdur.
5. Vaqif Bayatlı (1925-1992): Azərbaycanın müstəqil dövründə fəaliyyət göstərmiş önəmli şairlərdən biridir. O, müstəqil dövrün üçüncü qəzasının (2 yanvar 1990) şahidi olmuş və bu müqavimətə dair əsərlər yazmışdır. "Qara zülfün telləri", "Ay dili", "Ağ şərgi" kimi əsərləri ən məşhur olanlarındandır.

Feteli Xan Xoyski (1760-1827), Azərbaycanın 18-ci əsrdən 19-cu əsrdə qədər olan dövrünün ən böyük şairlərindən və alimlərindən biridir. Əsas olaraq "Aşıq Qara" türünün təmsilçisi olaraq tanınan Xoyski, Azərbaycan ədəbiyyatında və mütəfəkkir tarixində müstəsna bir yer tutur.
Feteli Xan Xoyski, Xoy kəndində 1760-cı ildə dünyaya gəlmişdir. Əsasən divan poeziyasında fəaliyyət göstərməsi ilə tanınan şair, aşıqların məişətindən, insan münasibətlərindən, vətən sevgisindən, dinə həsr olunan məsələlərdən bəhs edən şeirləri ilə məşhurdur. Onun divanında əsasən xeyir və şər məsələləri, insanın iç dünyası, vətəni və insanlığa həsr olunmuş saflar tapmaq mümkündür.
Xoyski, ictimai və dövlət işlərində də fəaliyyət göstərmişdir. O, Azərbaycan Xanlığı dövründə hüquq və ictimai məsələlərlə maraqlanmış və bu sahədə öz fikirlərini ifadə etmişdir. 1820-ci ildə yazdığı "Qanunnamə" adlı əsəri, Qafqaz bölgəsindəki xalqların hüquqi və ictimai normalarını təsvir edən bir əsərdir. Bu əsər, öz dövrünün ictimai və siyasi şəraitini aydınlatmaq üçün əhəmiyyətli tarixi bir mənbə kimi qiymətləndirilir.
Feteli Xan Xoyski, həm də tarixi məsələlərə və təcrübələrə böyük marağa sahib idi. Onun əsərlərində Azərbaycanın tarixi, etnik tərkibi, ictimai və dövlət təşkilatı ilə bağlı müxtəlif məsələlərə toxunan bəhs mənbələri tapmaq mümkündür.
Feteli Xan Xoyski, 1827-ci ildə vəfat etmişdir, ancaq əsərləri ilə Azərbaycan ədəbiyyat və mütəfəkkir tarixində mövqeyini sabitləşdirib, nüfuzunu ərz etdirmiş və bu gün də onun əsərləri Azərbaycan ədəbiyyatının zəngin mirasının vacib bir hissəsini təşkil edir.
Daha genis melumat almaq ucun altta youtube videosu buraxiram.