‘Saygı beklenmez, kazanılır…’’
Bu lafı kim söylemiş bilmiyorum ama çok doğru bir laf.
Özellikle genç yaşta iş hayatına atılan pek çok insanın bu konuda sıkıntı yaşadığını düşünüyorum. Bunu düşünmemin en büyük sebebiyse sıkıntıyı bizzat kendimin de yaşıyor oluşu =)
Donald Trump’ın hayatta başarı üzerine yazdığı kitabı ‘’Think Like a Champion’’da dikkatimi çok çeken bir kesit vardı:
‘’İş hayatının büyük bir kısmı oyunculuktan ibarettir. Hangi sektörde iş yapıyor olursanız olun, hayatınız bir gösteri sanatıdır aslında. İnsan ilişkileri, pazarlık yetisi, halkla ilişkiler, pazarlama, müşterilerinin beklentilerini okuyabilme gibi alanlarda başarınız tamamen tiyatral performansınıza bakar.’’
Ben kendimi geliştirmek için sürekli öz eleştiri yapan birisiyim. Gittiğim ortamlarda istediğim kadar ciddiye alınmama neyin engel olduğunu bulmaya çalışırken Trump’ın kitabındaki bu kesit bana eksik yanımı ayna gibi gösterdi.
Konuştuğum alanda bilgi eksiğim yoktu, ancak konuşurken işin tiyatral boyutuna hiç odaklanmıyordum!
Bu konuda kendimi geliştirmek için onlarca kitap ve makale okudum. Saygı duyulan insanların konuşma videolarını defalarca izledim. Ve çözümü şu 5 maddede buldum:

1- Dış Görünüşünüze Özen Gösterin

Çocukluğumda annem beni her kıyafet alışverişine çıkardığında şunu derdi: ‘’Bir ortama giysilerinle girer, karakterinle çıkarsın’’.
Bugünün liberal dünyasında sizi kimsenin giyiminize göre eleştirmeyeceğini düşünebilirsiniz. Ancak her zaman olduğu gibi bugün de düzgün giyinmenin ilk intibaya inanılmaz bir etkisi var. Hatta Princeton Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre bir insanın diğeri hakkında ilk izlenimini edinmesi 100 milisaniye içerisinde gerçekleşiyormuş. Bu ilk intiba doğal olarak karakterinize göre değil görünümünüze göre belirlenecek.
O yüzden giyiminize, traşınıza ve postürünüze özen gösterin. Mümkünse gardrobunuzu daha pahalı giysilerle donatın. Mümkün değilse giysilerinizin modaya/etkinliğe uygun ve birbiri ile uyumlu olmasına özen gösterin. Gömleklerinizin ütülü olmasına, ayakkabılarınızın temizliğine, sakal traşınızın düzgünlüğüne dikkat edin.
İş görüşmelerine kot ve kareli gömlekle gitmek yerine takım elbise ve kemik gözlüklerimle gitmeye başladığımda bile bana yapılan muamelede o kadar büyük fark gördüm ki… Hatta bir keresinde benden 20 yaş büyük adama önünü iliklettim, demek ki herşey yaşla olmuyormuş =)

2- El Sıkışmayı Öğrenin

Bu bana hala çok gereksiz geliyor, ama benim dışımda neredeyse herkesin bu konuda acayip dikkatli olduğunu fark ettiğimden beri ben de dikkat eder oldum.
Karşı tarafın elini sert tutun, tutarken göz kontağı kurun ve gülümseyin. Eğer karşı taraf elini yukarı aşağı sallamıyorsa siz de sallamayın. Elini sıktığınız insanın elini kaçarcasına hemen bırakmayın.

3- Yer Kaplamaktan Çekinmeyin

Bu da ilk intibada saygı uyandırmak için postürünüzde dikkat etmeniz gereken önemli bir unsur. Dik yürüyün, omuzlarınızı geriye atın, yürürken avuç içleriniz arkanıza baksın, biraz dayı dayı yürüyün.
Başka insanların yanından, arasından vs. geçerken ‘’afedersiniz’’ diye eğilip bükülmeyin, size yol vermelerini sağlayın.
Bu madde için verebileceğim en iyi örnekte Recep Tayyip Erdoğan; zaten bu ismi duyduktan sonra neden bahsettiğim kafanızda anında canlanmıştır =) Yiğidi öldür hakkını yeme şimdi…

4- Ses Tonunuza ve Söylediklerinize Dikkat Edin

Türkçede karşılığı yok ancak ‘’upspeak’’ ten mutlaka ama mutlaka kaçının. Sözlerinizi soru sorarmış edasında bir ses tonuyla bitirmeyin. Kendinizden emin konuştuğunuz izlenimini yaratacak tok ve monoton bir ses tonu ile konuşmaya çalışın.
Bir şeyi bilmemekte hiç bir sakınca yok, ancak dürüstçe ‘’bilmiyorum’’ demek karşınızdaki için kredibilitenizi ciddi anlamda zedeleyen bir şey. Bilmiyorum kelimesi yerine ‘’bu güzel bir soru, bunu öğrenip size geri döneceğim’’ gibi aynı anlama gelen politik cümlelerle geçiştirin.

5- İnanılmaz Derecede Hazırlık Yapın

İşte şimdi işin tiyatro kısmına geldik. Sahnede izlerken sizi duygulandıran oyunların arkasında yüzlerce saat prova olduğunu hepiniz biliyorsunuzdur. Sizin de karşınızdaki insanda kalıcı bir etki yaratmak ve sizi ciddiye almasını sağlamak için yapacağınız işe göre prova yapmanız lazım.
Sunuma çıkacaksanız evde arkadaşlarınıza karşı onlarca defa prova yapın. Steve Jobs’ın akıllarda kalan o Apple sunumları için en az 6 ay prova yaptığını biliyor muydunuz?
Bir toplantıya girecekseniz konuya %100 hakim olduğunuzdan emin olun. Daha sonra toplantıya gitmeden önce karşınıza çıkabilecek soruları ve bunlara vereceğiniz cevapları birer senaryo olarak düşünerek kafanızda egzersiz yapın.
İnsanların karşısına antrenmanlı çıkmaya başladığınızda heyecanınızın azaldığını, özgüveninizin arttığını fark edeceksiniz. Bu da onların sizi ciddiye almasını sağlayacak en önemli şey aslında…