Ripple nedir? Ripple Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

DFWZ...WSva

27 Jan 2024

Ripple hakkında konuşmaya başlamadan önce, bunun sadece para birimi olmadığını, aynı zamanda işlem platformu şeklinde kullanıldığını da söylemekte fayda var. Kripto para birimi dışında kullanılan Ripple platformu, işlemlerin hızlı ve ucuz biçimde gerçekleşmesi için tasarlanmış açık kaynaklı bir protokol olarak karşımıza çıkıyor.
Bitcoin gibi basit bir ödeme aracı şeklinde muamele görmek istemeyen Ripple topluluğu, uluslararası transfer işlemlerini yönetme hedefiyle sistemlerini geliştiriyor. Topluluk oldukça hırslı, ama sonunu kim bilebilir? Belki de ana akım medyanın iddia ettiği gibi birkaç yıl içinde tüm kripto para borsaları yok olacak…
Platformun kendi para birimi (XRP) bulunuyor, fakat asıl büyü RippleNet platformunda. Kullanıcılar, RippleNet üzerinden kendi platformlarını oluşturabiliyor, diledikleri gibi işlem yapabiliyorlar.

RippleNet nedir?

RippleNet, uluslararası ölçekte para göndermek ve almak amacıyla Ripple tarafından geliştirilen bir ağ olarak tanımlanabilir. RippleNet teknolojisinden faydalananlar arasında bankalar ve finans hizmetleri sunan kurumsal ödeme şirketleri bulunuyor.
Gelin, RippleNet’in çalışma mantığını açıklayacak basit bir örnek verelim: İstanbul’da yaşanan Ahmet’in elinde, misafirden kalan açılmamış bir kutu çikolata var. Bir yandan da hafta sonu oynanacak derbi maçına gitmek istiyor. İzmir’de yaşayan Ayşe’de ise nadir bulunan eski bir madeni para var. Bir kutu çikolata karşılığında bunu vermeye razı. Üçüncü olarak Ankara’da yaşayan ve eski para koleksiyonu yapan Mehmet’in elinde hafta sonu oynanacak derbi maçının bileti var. İşi dolayısıyla maça gidemeyecek.
Örneğini verdiğimiz bu üç kişi, geleneksel yöntemler aracılığıyla asla birbirlerini bulamayacak ve maddi değerleri net biçimde ölçülemeyen bu varlıkları değiş tokuş edemeyecekler.
Ripple ekosistemi içinde ise sadece şunu demek yeterli: “Hey, elimde açılmamış bir kutu çikolata var, karşılığında derbi maçına bilet istiyorum!” Oluşturulan talebin ardından sistem, isteği yerine getirebilmek için en kısa ve en ucuz kombinasyonu otomatik olarak arayıp buluyor.

XRP nedir?

XRP, Ripple Network üzerinden yapılan değer aktarımlarını temsil etmek için kullanılan bir token. XRP’nin temel amacı, kripto para birimleri ile geleneksel para birimlerinin (fiat) aracılığını yapmak. XRP'yi tanımlarken en çok “Joker” tabiri kullanılıyor. Burada vurgulanan Joker’in, Batman’in baş düşmanı olan değil, iskambil kağıdı olduğunu hatırlatmamıza gerek yoktur herhalde. Dilerseniz şöyle söyleyelim; elinizdeki doları avroya çevirmek isterseniz, XRP token’ı komisyonu en aza indirmek için dolar ve avro arasında Joker görevi görecektir. Önce de belirttiğimiz gibi, Ripple ile işlem yapmanın maliyeti olarak 0,00001 ABD doları alınıyor.
Şaşırtıcı bir gerçek olarak şunu da belirtmekte fayda var: yapılan her işlemden sonra, platform tarafından tahsil edilen 0,00001 dolarlık tutar “yok oluyor” ve yeri doldurulamıyor. Böylece her işlemle dünya 0,00001 dolar daha fakir hale geliyor. Bu sistem, spam amaçlı işlem yapanları engellemek için tasarlanmış.

Ripple’ı (XRP) kim geliştirdi?

Ripple prototipleri üzerinde yapılan ilk çalışmaların tarihi 2004 yılına kadar uzanıyor.
Platformun asıl başlangıç tarihi olarak 2013, yani EDonkey ağını geliştiren Jed McCaleb’in, dünyanın önde gelen yatırımcılarına Ripple Labs’a destek vermek üzere çağrıda bulunduğu yıl gösteriliyor.

Ripple Labs’ın kurucuları kimler?

Chris Larsen

Chris Larsen, kripto para ekosisteminin en zengin kişisi olarak kabul edilen bir melek yatırımcı, işletme yöneticisi ve gizlilik aktivisti olarak biliniyor. Finansal hizmet alanında çalışan birçok girişimin kurucu ortağı olan Larsen, 1996 yılında hayata geçirdiği online mortgage kredi girişimi E-loan ile adını duyurmuştu.

Jed McCaleb

Jed McCaleb, oldukça ünlü bir yazılımcı ve girişimci… Ripple, Stellar, eDonkey, Overnet'in yanı sıra ünlü kripto para borsası Mt. Gox’un da kurucuları arasında yer alıyor. Mt. Gox borsasında yaşanan hack skandalından önce şirketteki payını satmıştı. Hack skandalı öncesi, Bitcoin işlemlerinin yüzde 70’i, Mt. Gox borsası üzerinde gerçekleşiyordu.

Ripple Protocol Consensus Algorithm (RPCA) nedir?

Bitcoin veya Ethereum’un aksine, Ripple'da blok zinciri yer almıyor. Blockchain üzerine inşa edilmeyen bir kripto para birimi, ilk kez duyanlara elbette oldukça garip gelecektir. “Blockchain yoksa işlemler nasıl doğrulanır? Her şeyin yolunda olduğundan nasıl emin olunur?” soruları akla gelebilir. Blockchain sistemlerinin aksine Ripple, kendi patentli teknolojisine sahip: Ripple Protocol Consensus Algorithm (Ripple Protokolü Konsensüs Algoritması – RPCA).
Sistemin adında geçen “konsensüs” kelimesi, ağ üzerindeki her “node” diğerleriyle aynı fikirde ise işlemde sorun yok anlamına geliyor. Şöyle söyleyelim; yüzlerce yaşlı ve deneyimli insanın yer aldığı büyük bir arena olduğunu hayal edin. Önemli bir karar vermek için hepsinin fikir birliği sağlaması gerekiyor. Arenada yer alan yaşlıların hepsi kabul ederse savaş başlatabiliyor ya da sonlandırabiliyor. Ülkede uygulanan vergileri artabiliyor, Olimpiyat oyunları ve benzeri etkinliklerin başlatılmasının emri verilebiliyor. Topluluktan biri bile öneriyi kabul etmese, sorunun ne olduğu bulunana kadar hiçbir işlem gerçekleşmiyor.

Ripple ne için kullanılıyor?

Düşük komisyonlu varlık değişimi: Dünya üzerinde doğrudan birbirlerine dönüştürülemeyen birçok para birimi var. Bu yüzden bankalar, ABD dolarını arabulucu olarak kullanıyor. Dolayısıyla günümüzde iki tip komisyon uygulanıyor: A para birimini ABD dolarına, ardından da ABD dolarını B para birimine dönüştürmek… Ripple da bir aracı, ancak ABD dolarından çok ama çok daha ucuz.
Hızlı uluslararası işlemler: Ripple’da ortalama bir işlem 4 saniye sürüyor. Bitcoin için bu süre bir saat veya daha fazla olabiliyor. Geleneksel bankacılık sistemlerinde birkaç güne ulaştığı bile oluyor.
Ödeme ekosistemi: Kullanıcılar temel olarak hızlı ve ucuz işlem sunmak için kendi para birimlerini düzenleyebiliyorlar. Örneğin, koleksiyoncular aksiyon figürlerini satın almak için kendi para birimlerini geliştirebilirler.

Ripple’ın avantajları neler?

Ripple başlangıç aşamasında günlük bir ödeme sistemi olarak tasarlandı ve Bitcoin'den daha güçlü olacak biçimde altyapısı oluşturuldu. Sonuç olarak, işlemler çok daha hızlı ve daha ucuz gerçekleşiyor.
Ripple resmi bir organizasyon olarak hayata geçti. Zira, ana hedefi bankalar tarafından tercih edilmesiydi. Bu nedenle, diğer birçok kripto para birimlerinde endişe duyulan düzenlemelere uyumluluk konusu, Ripple için geçerli değil.
Ripple, sembolik komisyon ücreti karşılığında, herhangi bir para birimiyle veya altın gibi değerli maden ile takas edilme kabiliyetine sahip.