Piyasalar kötü canımız sıkkın. Aylardır bir belirsizliğin içindeyiz. Tarihe baktığımızda savaşlar ve küresel çapta etki yaratan olaylar, bitcoini olumlu etkiliyordu. Geleneksel piyasayla zıt bir korelasyon vardı.
9 ay önce kripto piyasasının değeri 3 trilyon dolarken bugün 1.5 trilyon dolar. Piyasaya baktığımızda ciddi bir güvensizlik ortamı oluşmuşken, dünyanın her yerinde küçük-büyük kurumsal veya bireysel toplulukların hala bu pazarın içinde yer almaya ve pazara entegre olmaya çalıştıklarını görüyoruz.
Bugün şunu iyi biliyoruz ki birçok kripto paranın fiyatı hak ettiğine kıyasla çok düşük. Tam da bu yüzden kaldığımız yerden devam edip sizin için teknolojisi, takımı, yol haritası, vizyonu ve misyonuyla geleceğine inandığımız projeleri incelemeye devam edeceğiz.
Ethereum 2.0’dan sonra madencilik bitecek artık herkes PoS ile işini halledecek diye düşünüyorsanız biraz tek yönlü düşünüyor olabilirsiniz. Çünkü bugün vizyonunu Bitcoin’den alan bir proje olan ‘’Kadena’yı’’ inceleyeceğiz.
Bloklar işlem verilerini depolayan birer bilgisayar dosyasıdır. Bunlar daha sonra birleşerek blokzinciri inşa ederler.

Nasıl Çalışır?

PoW (proof of work) yani iş kanıtı dediğimiz teknoloji, bir kripto projesinin gerçekten para olarak sayılabilmesi ve merkeziyetsizlik ideolojisine göre en makul çalışma prensibi. Fakat Ethereum gibi akıllı kontrat yani bünyesinde sayısız proje geliştirilecek ekosistemlerde bir yerden sonra günlük kullanımları yavaş ve pahalı hale getiriyor. Zaten o yüzden bu projelerde sürekli üçlü açmaz dediğimiz problemle karşılaşıyoruz. Ve muadil her proje gibi kadena da bu problemi çözdüğünü iddiaa ediyor.
Burada benim sıkça kullandığım bir örnek var. Mesela markette kredi kartınızı pos cihazından geçirirken o cihazın teknik olarak paranızı karttan çekip bankaya nasıl aktardığı hakkında bir bilginiz var mı? Benim yok. Aslında bunu bilmeme gerek de yok. Sonuçta kullandığımız her hizmetin teknik çalışma prensiplerini öğrenmeye vaktimiz yok. Biz kendimizi bu sektörün temel analiz ve yatırımcılık alanında konumlandırdığımız için sizi üstünkörü birtakım teknolojik bilgilerle sıkmayacağız. Tabii işin o kısmından hiç bahsetmeyeceğiz demiyorum.
Kullandığı teknolojiler sayesinde Kadena ikinci katman çözümüne ihtiyaç duymadan yüksek işlem hacmini destekleyebiliyor.
Arkadaşlar blokzincirlerin en büyük problemi her bir bloğun taşıyabileceği maksimum depolama miktarı çok az olduğundan ana zincirin yanına yardımcı bir blokzincir daha eklemesi. Bu da o ağın ölçekleme sorununu bir nebze olsun çözdüğü için ağın rahatlatıp hızlanmasını sağlıyor. Tabii bu teknolojinin de avantajları olduğu gibi merkeziyetsizlik ve güvenlikten yana dezavantajları da var. Dolayısıyla Kadena ikinci katmanlara ihtiyaç duymadan tek bir zincirle tüm ihtiyaçları giderebileceğini iddia ediyor.
Kadena’nın vizyonu, Bitcoin gibi PoW blok zincirlerinde aynı güvenlik seviyesini sunan, yüksek oranda ölçeklenebilir ve geliştirici dostu bir blok zinciri olmak. Sadece bireysel kullanıcılar için değil, aynı zamanda kurumsal kullanıcılar için de işlevsel olacak şekilde tasarlanmış. Kadena kurumsal yazılımı bugün finans, sağlık ve sigorta alanındaki büyük şirketler tarafından kullanılmaya başlandı bile. Kadena’nın Proof of work algoritmasına sahip projelerin çözemediği ölçeklenebilirlik sorununu “teorik” olarak çözen bir proje olduğundan bahsettik. Fakat pratikte bunun çalışabilirliğini ve doğrulunu ancak Kadena üzerinde çalışan uygulamaları deneyimlerken ve ekosistemi kullanırken anlayabilir ve teyit edebiliriz.
Kadena
Ayrıca Proof of work kullanırken ortaya çıkan ekstra enerji kaybına karşı önlem almaya çalışmışlar. Ekibin iddiasına göre eğer işlem sayısı artarsa madencilik işlemleri için kullanılan enerji artmayacak. Proof of Work’e getirilen en büyük eleştiriye şahane bir kilit çözüm bulmuşlar. Yıllardır dünyada PoW ile alakalı sorunlardan bahsedilip yerine gelebilecek başka sistemler hakkında konuşuluyor. Peki Kadena’nın getirilen eleştirilere rağmen bu sistem üzerine bir blok zincir kurmasının asıl sebebi ne?
Blokzincir alanı inanılmaz hızlı ilerliyor. İkinci katmanların ve dApp’lerin sürekli gelişmesiyle, platformlar ölçeklenebilirlik sorunlarından dolayı tıkanıklık ve uzun işlem gecikmeleri yaşıyor. Dahası, PoW’u; Proof-of-Stake (PoS) gibi sistemlerle değiştirmeye veya protokolü zincir dışı ağlar ve süreçlerle entegre etmeye çalışan sistemler, orijinal PoW tasarımının güvenliğini bozuyor. Peki Kadena tüm bu isteklere nasıl cevap veriyor?
Blokzincir
Bu noktada Kadena, ‘’Chainweb’’ konsesüsünü ortaya atıyor. Chainweb konsensus teknolojisi, yüzlerce bireysel zinciri tek bir ağda birleştiren ve saniyede 10.000'den fazla işlem gerçekleştirebilen paralel bir zincir mimarisi olarak tanımlıyorlar.
Aynı anda çalışan birden fazla paralel zincirle, belirli zincirler bir uygulama tarafından tıkanırsa, farklı bir zincir kullanılabilir böylece sistem çalışmaya devam edebilir. Yani Solana’daki gibi sistemin durup Yakovenko’nun doğrulayıcıları discorda çağırıp sistemi yeniden başlatması yerine, Kadena kendi içinde bir jeneratör mekanizması oluşturmuş. Bu da bir blokzincir projesi için nefis bir çözüm.
Özetle Chainweb gerçekten şahane bir mimari. PoW’de bugüne kadar yaşanan birçok soruna çözüm getirmeyi hedefliyorlar. Hepimiz Bitcoin dolayısıyla PoW’un oldukça güvenli bir sistem olduğunu zaten biliyorduk, üstüne vaad ettikleri ölçekleme işlemini gerçekleştirilirse gerçekten bu ekosistemde kalıcı olacaklarını ifade edebiliriz.

Yazılım

Kadena için önemli olan bir diğer özellik ise kendi zincirlerine uygun olarak hazırladıkları akıllı sözleşme dili olan ‘’Pact’’ . Özelleştirilmiş bir programlama dili demek o zincirin ihtiyacı olan tüm özellikleri barındırması demektir . Mesela Rockstar gibi devasa oyun şirketleri, piyasadaki programlar ihtiyaçlarını karşılamadığı için kendi ihtiyaçlarını karşılayacak bir yazılım programı ve oyun motoru geliştiriyorlar.
Pact yazılım kiti
Bu yüzden geliştirilen uygulamaların blokzincire daha uygun olarak çalıştığını görebileceğiz. Ekosistem inşasını teşvik etmek için geçtiğimiz günlerde Web3 geliştiricileri için 100 milyon dolarlık teşvik fonu açıkladılar.
NFT alanında da farklı bir bakış açısı getirmeyi başarmışlar. Kadena’da NFT’ler, Ethereum’da yaşanan önemli bir sorunu çözüyor. Kurucu ortak Stuart Popejoy’a göre Ethereum pazar yerlerinde telif hakkı işlevini içeren NFT satışları, yalnızca pazar yerlerinin ellerine bırakılıyor. Bu da NFT’lerin şahsi mülkiyet hakkını kullanıcılara sorgulatan bir durum.
Fakat Kadena’da satışlar ve transferler bir NFT pazarının dışında yapılsa bile telif ücretlerinin o NFT’yi oluşturan kişiye otomatik olarak aktarılmasını mümkün kılıyor. Bu da, NFT’lerdeki telif hakkı probleminin çözümünü sağlama alıyor ve destekliyor.

Ekip

Proje, 2016 yılında Stuart Popejoy ve Will Martino tarafından oluşturuldu. Ekibin danışmanları arasında, Satoshi Nakamoto’nun 2008 yılında Bitcoin teknik incelemesinde en çok alıntı yaptığı yazar olan Dr. Stuart Haber de var.
Ekip (temsili)
Proje içerisinde böyle önemli bir isim bulunması oldukça umut vaad eden bir durum. Zaten Satoshi’nin izleri proof of work tercih etmesinde açıkça görülüyor. Ayrıca Kadena’nın kurucuları JP Morgan tarafından kullanılan ilk blok zinciri de inşa eden kişiler. Zaten geçmiş deneyimlerine şöyle bir bakacak olursak kurumsaldan akademiye kadar birçok alanda ve büyük şirketlerde yer almış isimlerle karşılaşıyoruz.
Kadena yatırımcılardan 15 milyon doların üzerinde para topladı. Projenin erken aşamadayken bu seviyede para toplaması yatırımcıların Kadena’ya duydukları güvenin bir göstergesi. Birilerinin proje henüz fikir aşamasındayken güvenip paralarını emanet etmesi bize yatırım yaparken kayda değer bir fikir verir. Bunlar risk sermayesi grupları. Yani paralarını çöpe atacak şirketler değiller. Bazen projenin gidişatı kötüyse müdahale ettiklerini bile görüyoruz. Yine de tek başına yeterli bir parametre değil. Araştırma yaparken sırf güzel yatırımcılar gördünüz diye yatırım yapmamalısınız. Çünkü unutmayın onlar da hata yapabilir ve sizden daha fazla riske atabilecek paraları var.

Yol HaritasI

Kadena’nın yol haritasında Legder ve WalletConnect cüzdanlarıyla alakalı önemli gelişmeler mevcut. Bunlar kullanım kolaylığını sağlayan gelişmeler olduğundan fiyatı da doğrudan etkileyecektir.
Kadena’da Terra, Celo ve Ethereum gibi blok zincirleri birbirine bağlayan köprülerin kullanıma açılmasıyla fiyat önemli bir artış yaşayabilir. Bilmeyenler için köprüler bir blokzincirden başka bir blokzincire likidite aktarımı sağlayan platformlardır. Kıtalararası ulaşım gibi de düşünülebilir.
Cosmos ile köprü kurulması, EVM köprü entegrasyonu ve ABD borsalarında listlenme gibi fiyatı olumlu yönde etkileyebilecek gelişmelerin de olduğunu söylemekte fayda var. Bu gelişmeleri takip etmek oldukça önemli. Çünkü fiyatı olumlu yönde etkileyecek en önemli gelişmelerin cüzdanlar ve köprüler olduğunu biliyoruz.

Jeton Ekonomisi

Kadena taraftarları jetonun fiziksel bir biblosunu üreterek Amazon üzerinden satışa sundu.
$KDA jetonun toplam arzı 1 milyar. Mevcut dolaşımdaki arz 171 milyon KDA’dır yani toplam arzın yaklaşık %20'sine denk geliyor.
Kadena’nın toplam jeton arzı beşe bölünmüş.
Madenciler : Buradaki en büyük payı haklı olarak madenciler alıyor. Bu sistemin çalışabilirliği için gerekli olan enerjiyi sağlayan gruptur. Pastadan büyük pay almaları gayet doğal. Toplam arzın yaklaşık yüzde 70'i madencilere tahsis edilmiş. Bu jetonlar, madenciler tarafından oluşturulan blok ödülleri olarak yavaş yavaş tedarik edilecek. Bu dağıtımın, 100 yıldan fazla süreceği tahmin ediliyor.
Takımda bulunanlar için %3’lük çok küçük bir oranın ayrıldığını görebiliyoruz. Normalin çok çok altında olduğunu söyleyebiliriz. Kendi kazançlarını katlamaktansa sistem devamlılığı için önemli kişiler olan madencileri teşvik etmek bir yatırımcı gözüyle baktığımızda gerçekten büyük önemli artı.
Kadena Jeton ekonomisi.
Salınımın nasıl gerçekleşeceğini grafikte görebiliyoruz. Madencilik için lineer bir grafik var ve yaklaşık 100 yıl boyunca devam edecek. Platform için ayrılan kısmınsa 2030 yılında tamamlanacağını görüyoruz.
Yıllara göre jeton salınımı
Bu da Kadena’nın satış baskısı probleminin önüne geçip doğru bir jeton ekonomisi stratejisi izlediğini bize gösteriyor. Hani bazen bir coin alırsınız da siz aldıktan sonra sürekli ciddi satışlar gelmeye başlar, proje düştükçe düşer, siz düştükçe toplarsınız ama artık giden gitmiştir… İşte buna sebep olan şeylerden biri (tabii piyasada her türlü farklı sebep olur) projenin salınımını tamamlamasında aceleci davranan ekiplerin hatalı bir jeton ekonomisi stratejisi izlemesidir. Özel, stratejik veya tohum turlarından alım yapan erken yatırımcıların jetonşarı, cüzdanlarına çok hızlı bir şekilde gelirse onlar da devasa satışlar yaparak projelerin akıbetini ciddi anlamda negatif etkilerler. Burada da sorun yatırımcıda değil, projededir.
Sonuç itibariyle jeton ekonomisini analiz ettiğimizde Kadena’nın fiyatının değerinden çok daha ucuz olduğunu görebiliyoruz.

Stake

Kadena PoW mekanizması ile çalıştığı için yerel bir stake ödül mekanizması yok. Ancak stake etmenizi sağlayacak yollar mevcut, hemen söyleyelim.
İlk olarak Kadena üzerinde bulunan dAppler aracılığıyla stake yapabilirsiniz. İkinci olarak Ethereum köprüsünün güvenliğini sağlamak amacıyla 50.000 KDA stake edebilirsiniz ancak köprü şu anda dolu. Yol haritasında bahsettiğimiz gibi daha fazla köprünün gelecekte aktifleşeceğini görüyoruz. Zamanla burada yeni fırsatlar açılacaktır takipte kalmakta fayda var.
Defilama sitesinin verilerine göre yapılan stakelerle toplam 12.3 milyon dolarlık kilitli paranın olduğunu görüyoruz. Piyasa değerine göre düşük bir oran olduğunu düşünebilirsiniz ancak PoW ile çalışan bir sistem oldğunu gözden kaçırmamak gerekir.

Ekosistem

Kadena ekosistemi içerisinde yer alan cüzdanları DeFi NFT gibi önemli platformları görebilirsiniz. Bunlar gibi birçok projeninde yolda olduğunu biliyoruz.
Kadena Ekosistem
Piyasadaki rakiplerine göre henüz erken sayılabilecek bir zincirin, geniş bir ekosistem oluşturması kalıcılık açısından çok önemlidir. Bir zincirin gelecek vaad edip etmediğini ancak altında çıkan dApp’lerle ve kullanıcı sayıları ile anlayabiliriz.
Bugün düşen piyasa yükselişe geçtiğinde içeri giren yeni yatırımların aslan payını blokzincir projeleri alacak. Çünkü bunlar kullanımı 4–5 farklı kategoriye ayrılan sistemlerden ziyade sayısız fırsat ve kullanım alanları oluşturan ekosistemler. Yani çoğunlukla hype’ları fiyattan önde gider. Oyunlar, DeFi uygulamaları, cüzdanlar, köprüler vs. derken iş ciddi bir rekabete dönüşüyor. Bu bizim 10. blokzincir projesi incelememiz ve baktığımız zaman Kadena diğerlerine göre farklı bir yerde konumlanıyor ve halihazırda bir ekosistem inşa ediyor.

Sosyal Medya

Kadena’nın Twitterda yaklaşık 200 bin telegramda ise 22 bin takipçisi bulunuyor.
Kadena Resmi Twitter sayfası
Sosyal medya verilerine baktığımızda Twitter takipçi sayısında düzenli artış gözlemlenirken telegram tarafında son zamanlarda daha yatay bir eğri ile karşılaşıyoruz. Bunun nedeninin piyasada şu an hakim olan belirsizlik ve düşüş olduğu yorumunu yapmak çok da yanlış olmaz.
268 bin kişi Coinmarketcap sitesinde bu projeyi favorilerine eklemiş . Kıyaslama açısından baktığımızda Avax’ı yaklaşık 820 bin; Near’ı 500 bin; Mina’yı da 200 bin kişi favorilerine eklemiş. Yatırım yaparken ince eleyip sık dokumakta fayda var. Başlangıç aşamasında sayılabilecek bir proje için iti istatistikler.

KDA Artıları ve Eksileri

Evet kapanışa gelmeden önce hem tekrar olması hem de daha iyi kavranması adına artılar ve eksiler kısmına geçelim.

Artılar

• Çeşitli sektörler ve kurumsal firmalar için özel kullanım örnekleri sunuyor. Bu sistemi aktif olarak kullanan kurumsalların olması da Kadena blokzincirinin gerçekten bu iş için uygun olduğunu ve bu çizgide ilerleyeceğini düşündürüyor.
• Pact adı verilen programlama dilini kullanması da çok önemli bir özellik. Çünkü Solidity’e kıyasla daha fazla özelleştirilmiş ve basitleştirilmiş bir programlama dili. Bu sayede hem güvenlik açısından hem de geliştiricilerin daha kolay kullanabilmesi açısından oldukça faydalı.
• PoW mekanizması sayesinde daha merkeziyetsiz ve daha güvenilir bir zincir olacak.
• NFT’ler için getirdikleri sistem oldukça faydalı. Eser sahibini ön plana çıkarıyor.
• Sıfıra yakın işlem ücretlerinin olması da şu anda piyasada en fazla ihtiyaç duyulan özelliklerden biri.

Eksiler

• Kadena adına söyleyebileceğimiz ilk eksi, madencilik sebebiyle harcadığı enerji. Proje her ne kadar bu enerjinin diğer PoW mekanizmalarına az olduğunu söylese de enerji ihtiyacı küresel bağlamda ciddi bir sorun. Dolayısıyla az ya da çok farketmez, birileri bunu gün yüzüne çıkartıp ‘’ Bu ne kardeşim doğayı kirleten proejelere para mı yatıracağız! ’’ diyebilir.
• EVM uyumlu olmaması da Kadena için önemli bir eksi. Çünkü kullanıcı sayısına baktığımızda en büyük akıllı sözleşme platformunun Ethereum olduğu çok açık. Bu durum Kadena’nın uygulama ve kullanıcı sayısını doğrudan etkileyecek bir faktör
• Artı olarak belirttik ama düyadaki birçok yazılımcı Solidity kullanıyor ve kullanım kolaylığı olsa da başka bir yazılım dili öğrenmeye ne kadar sıcak bakarlar bilemeyiz. Kimse konfor alanını kolay kolay terk etmez. Bu yüzden Evm uyumsuzluğu ve yazılım dilinin farklı olması, geliştiriciler tarafından rağbet görmezse büyük bir eksiye dönüşebilir.

Kapanış

PoW güvenliği, yüksek verim ve benzersiz akıllı sözleşme dili ve takımındaki donanımlı isimler ile Kadena türünün tek örneği. Ağın benzersiz özellikleri, onu uzun vadede iyi bir yatırım haline getirebilir. Kendi geliştirmiş oldukları metot ile blokzincirin üçlü açmazını çözmüş gibi görünüyorlar. Tabi bunlar henüz teoride gerçekleşen iddialar. Gerçekliğini ancak yüksek kullanıcı sayılarına ulaştıklarında görebileceğiz.
Takım bu zamana kadar vaad ettiklerini gerçekleştirmiş eğer bundan sonrada gerçekleştirmeye devam eder ve organik bir kullanıcı topluluğuna erişebilirlerse Kadena için gelecekte gerçekten iyi şeyler konuşabiliriz.

See more recommendations