Arb
Arbitrum (ARB) Nedir?
Arbitrum (ARB), Ethereum (ETH) blockchain ağı için bir Katman-2 ölçeklenebilirlik çözümüdür. Temelde bir roll-up teknolojisi olan Arbitrum, Ethereum akıllı kontratları için gizlilik ve ölçeklenebilirlik sorunlarını ortadan kaldırır. Arbitrum kullanıcıları, daha düşük işlem ücretleri ödeyerek ve daha az ağ tıkanıklığı yaşayarak Ethereum akıllı sözleşmeleri oluşturabilir.
Ethereum ağı üzerinde bugün binlerce merkeziyetsiz uygulama ve daha fazla sayıda akıllı kontrat çalışmaktadır. Bu durum, yapısı gereği Ethereum ağında tıkanıklıklara ve ölçeklenebilirlik sorunlarına yol açar. İşlem ücretleri artar, işlem hızları yavaşlar. Arbitrum ise roll-up teknolojisini kullanarak bu sorunlara çözüm getirmektedir.
Platform, geliştiricilerin değiştirilmemiş Ethereum Sanal Makinesi (Ethereum Virtual Machine - EVM) sözleşmelerini ve ETH işlemlerini Katman-2’de yürütmelerini kolaylaştırır. Yani, Ethereum işlemlerini ETH ana ağının dışında yürütür. Bununla beraber, geliştiriciler, bu işlemlerde Ethereum'un mükemmel Katman-1 güvenliğinden yararlanmaya devam edebilir. Bu, roll-up teknolojisi sayesinde mümkün olmaktadır.
Arbitrum roll-up teknolojisi, Ethereum işlemlerini toplayarak onları daha ölçeklenebilir ve daha maliyetsiz bir Katman-2 zincirde yürütür. İşlemler Arbitrum’un Katman-2 zincirinde tamamlandıktan sonra küçük paketler halinde Ethereum ana ağına gönderilir ve burada blockchain üzerine kaydedilir. Herhangi bir ihlal içeren işlemler, Ethereum ana ağında tespit edilip geçersiz sayılabilir. Bu sürece gelecek bölümlerde daha detaylı değineceğiz.
Arbitrum, ARB token airdrop süreciyle de çok ses getirmiştir. Uzun süredir piyasaya çıkması beklenen ARB token, Arbitrum platformunun yönetişim token’ıdır ve Arbitrum DAO’da kullanılır.
Arbitrum Projesinin Kurucuları Kimler?
Arbitrum, Offchain Labs tarafından geliştirilen bir projedir. Offchain Labs kurucuları şunlardır: Ed Felten, Steven Goldfeder, Harry Kalodner.
Arbitrum’un temelini Ed Felten’ın araştırmaları atmıştır. Felten, Ethereum'un ortaya çıkışından önce, 2014 yılında roll-up teknolojisi üzerine kapsamlı araştırmalarına başlamıştır. Beyaz Saray'da ABD Başkanı Barack Obama'nın CTO Yardımcısı olarak görev yaptıktan sonra Princeton Üniversitesi'ne dönen Felten, araştırmalarına o dönem doktora öğrencileri olan Steven Goldfeder ve Harry Kalodner ile devam etmiştir. Bu üçlü, birlikte Arbitrum’u yaratmış ve Offchain Labs şirketini kurmuştur