Ortodoks...
Ortodoks dogmalara bağlı, katı kuralcı, dogmatik olarak anlamlarını barındıran barındıran bir meshep olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda ortodoks nedir konusunu araştıran ve bun konuyla alakalı bilgi edinmek isteyen pek çok insan bulunmaktadır.
Ortodoks Nedir ve Neye İnanır?
Hristiyanlık dininde ortodoks bir dini mezhep olup, Hristiyanlığın 3 mezhebinden biri olmaktadır. Ordodoks neye inanır sorusunun yanıtı şu şekilde verilebilir;
- Teslis: Ortodoksluk fonksiyon (hypostasis) manasında üç ayrı, cevher (ousia) manasında bir tek varlıktan meydana gelmiş olan teslis doktrinini kabul eder. Bu doktorine göre Tanrı fonksiyon anlamında Baba, Oğul ve Kutsal Ruh olmak üzere üç ayrı varlıktan oluşmuş durumda olsa da esas itibarıyla Baba'da bütünleşmiş olan tek bir varlıktır.
Baba, Oğul ve Kutsal Ruh üçlüsünün oluşturmuş olduğu birlikteliği kabul etmekte olan Katoliklikten farklı olarak Ortodoksluk Baba'ya daha fazla öncelikli bir yer verir. Katoliklikten Ortodoksluğu ayıran bir diğer önemli olan teolojik farklılık ise Kutsal Ruh'un nereden çıktığı konusudur. Hem Baba hem Oğul'dan çıktığına inanmakta olan Katolikliğe karşılık yalnızca Baba'dan çıktığına inanmakta olan Ortodoksluk böylelikle Baba'nın hem Oğul hem de Kutsal Ruh'a karşı üstünlüğünü vurgulamış durumdadır.
Konuyla alakalı önemli teolojik konulardan biri olan İsa'nın tabiatı husunda Ortodoksluk diofizit görüşü kabul etmektedir. Katoliklik inancında dünyaya gelerek İsa suretinde bedenlenmiş olan bizzat tanrının Oğul hypostasisi iken Ortodoksluk inancında bedenlenmiş olan hypostasis değil ancak -çok net tanımlanmamış olsa da- Yuhanna İncili'nde bahsi geçmekte olan Logos yani Baba'nın Oğul aracılığıyla göndermiş olduğu kelamıdır.
Meryem Ana; Ortodoksların Mesih'i mucizevi bir şekilde dünyaya getiren Meryem ile alakalı inançları da diğer Hristiyan mezheplerine benzerlik gösterir. Ortodokslukta Meryem ile alakalı inançların temeli büyük oranda Bizans coğrafyasında bulunan Nesturiliğin Meryem ile alakalı kayıtsızlığına tepki olarak gelişmiştir. Bizans teologları Meryem'in ayrıcalıklı niteliğe sahip olan konumunu onu Ortodoks kozmolojisi ile bütünleştirerek vurgulamaya çabalamıştır. Bu sayede Meryem kendisinden dünyaya gelen tanrı/ İsa aracılığıyla evrenin var oluşunun nedeni haline dönüştürülmüştür.
Meryem, ikinci Havva olarak birincinin yapmış olduğu kozmik hatayı düzelten ilâhi sürecin son halkasını oluşturur. Meryem sadece İsa Mesîh'in değil ancak tüm insanlığın anasıdır. Ortodokslukta Meryem şefaatçi konumuna kadar yükseltilmiş olmakla beraber Katolik kilisesinin 1854'te kabul etmiş olduğu Meryem'in annesi Aziz Anne'den dünyaya gelişinden itibaren asli günahtan muaf olduğu doktrini şiddetle reddedilmektedir. Bunun beraberinde Meryem "lekesiz" ve "tamamıyla mübarek"tir. Ölümünün ardından oğluyla beraber semavat âlemine alınmıştır. İkonları aracılığıyla Meryem inananlarına birçok mucize sunmaktadır.
