Mina Protocol ( MINA Coin) Nedir?
Mina Protocol, DApp’leri daha verimli çalıştırmak amacıyla hesaplama gereksinimlerini azaltmak için oluşturulmuş minimal bir “özlü blok zinciri”dir. Mina, kullanımdaki büyümeye rağmen boyutu sabit kalacak şekilde tasarlandığından dünyanın en hafif blok zinciri olarak tanımlanıyor. Ayrıca, güvenlik ve merkezsizlik açısından dengeli. Proje, Ekim 2020’de Coda Protocol’den Mina’ya değiştirildi.
Mina Protocol ( MINA Coin) Nedir?
Mina Protocol, DApp’leri daha verimli çalıştırmak amacıyla hesaplama gereksinimlerini azaltmak için oluşturulmuş minimal bir “özlü blok zinciri”dir. Mina, kullanımdaki büyümeye rağmen boyutu sabit kalacak şekilde tasarlandığından dünyanın en hafif blok zinciri olarak tanımlanıyor. Ayrıca, güvenlik ve merkezsizlik açısından dengeli. Proje, Ekim 2020’de Coda Protocol’den Mina’ya değiştirildi.
Mina, kullanıcıların platformu doğrudan genesis bloğundan yerel olarak doğrulamasını sağlayan verimli bir dağıtık ödeme sistemi elde etmek için çalışıyor. Teknik tanıtım belgesi buna “kısa bir blok zinciri” diyor.
Protokol, birisinin söz konusu bilgiyi ifşa etmeden bilgilerin kimliğini doğrulamasını sağlayan kriptografik bir kanıt olan Sıfır Bilgi Özlü Etkileşimli Olmayan Bilgi Argümanlarını (zk-SNARK’lar) kullanır. Bununla birlikte, bir kullanıcının platformu başlangıç bloğuna kadar izlemesini sağlamak, büyük bir ağda pratik olmayabilir. Bu nedenle Mina, yalnızca son birkaç bloğa odaklanan SNARKS’ı aşamalı olarak hesaplar. Bu, son kullanıcıların bir bloğun tüm işlem geçmişi yerine bu zk-SNARK-sıkıştırılmış kanıtı kontrol ettiği anlamına gelir.
Mina protokolünün kalbinde, bir yardımcı para ve değişim aracı olarak işlev gören yerel para birimi olan MINA bulunur.
Mina, çoğu platformun madenciler gibi doğrulayıcılara ve işlemleri doğrularken üçüncü taraf olarak hareket eden hafif istemcilere sahip olduğu mevcut blok zinciri ortamında devrim yapmakla ilgilidir.
Mina, her biri merkezi olmayan ağda belirli bir işlevi yerine getiren birden fazla katılımcıya sahip olarak farklı bir yaklaşım benimsiyor. Üç ana rol, doğrulayıcıları, blok üreticilerini ve snarker’ları içeriyor.
İşlem, bir kullanıcının bir işlem başlatmasıyla başlar, ardından işlem, geçerli ancak onaylanmamış işlemler havuzu olan mempool’a gider.
Ardından, snarker’lar ispat veya SNARKS yaparak kontrolü ele alırlar. İşlem, işlemleri bir bloğa toplamak için bir blok üreticisinin (BP) seçilmesiyle devam eder. Bir BP’nin kârlı işlemler için mempool’dan geçtiğini unutmamak gerekiyor. Ardından BP, konsensüs mekanizmasındaki kurallara göre bir SNARK seçer.
Temel özellikler
Mina Protocol’ün bilinen en hafif blok zinciri olduğundan yazımızın başında bahsettik. Projenin internet sitesinde, “ilk sıkıştırılmış blok zinciri” tanımlamasının yapıldığını biliyoruz. O halde, bu tanımlamaların tam olarak ne anlama geldiğini açıklayalım.
Teknik izahatnamesinde yer alan tanıma göre, Mina Protocol özlü bir blok zinciridir. Mina’nın ağının toplam boyutu 22 KB (kilobyte) kadardır. Kısaca açıklamak gerekirse, birkaç tweet’in kapladığı alan kadar bütün blok zinciri ağı yer kaplamaktadır. Bitcoin’in kapladığı alan güncel olarak 350 GB (gigabyte) ulaşmış durumdadır.
Bu denli az yer kaplayabilmesinin temel nedeni, zk-SNARKs isimli kriptografik kanıt yöntemiyle çalışmasıdır. Ne zaman Mina ağı üzerinde yeni bir blok üretilse SNARK kanıtı yeni üretilen blokların onaylanmasını sağlar. Fakat, temelinde proof-of-stake yani işlem kanıtı algoritması kullanmaktadır. SNARK özelliği ile PoS algoritmasının diyaloğu, Mina’yı son derece sürdürülebilir ve çevre dostu bir blok zinciri kılmaktadır.
Mina projesinin, PoS algoritmalarında da bir yenilik yaptığını söylemek mümkün. Teknik izahatnamesindeki açıklamaya göre, “Ouroboros Samasika” isimli güvenliği arttırılmış bir PoS konsensüs protokolü geliştirilmiş. Ek olarak, “genesis” yani ilk Mina bloklarının oluşumundan beri Ouroboros Samasika’nın aktif olduğunu söyleyebiliriz.
MINA token projesi
MINA token, Mina protokolünün yerel kripto para birimi ve fayda tokenıdır. MINA tokenın işlevlerini üç başlık altında toplayabiliriz:
Staking: Kullanıcılar, stake ödülleri karşılığında ağın güvenliğini sağlamaya yardımcı olmak için düğümleri çalıştırabilir ve MINA tokenlarını stake edebilir. Alternatif olarak, kullanıcılar üçüncü taraf bir stake etme hizmetine yetki vererek tokenlerini dolaylı olarak stake edebilirler.
Ağ işlem ücretleri: Kullanıcılar, Mina ağı üzerindeki Snapps (dApps) ile etkileşime girmek için gereken ağ işlem ücretlerini MINA token ile öder.
Blok üretimi: Blok üreticileri, fikir birliğine varan ve blok zincirine güvenlik sağlayan doğrulayıcılardır. MINA tokenlarını stake etme ve blok zincirinde yeni bloklar üretme karşılığında blok ödülleri kazanırlar.
Mina projesinin kurucuları kimlerdir?
Mina protokolü, Haziran 2017’de O(1) Labs tarafından Coda Protocol ismiyle geliştirilmeye başlandı. Üç sene sonra yoğun ‘testnet’ denemeleri ve geliştirmelerinin ardından Ekim 2020’de nihai haliyele karşımıza çıktı.
O(1) Labs’ın CEO’su Evan Shapiro’dur. Genç bir bilgisayar programcısı olan Shapiro daha önceleri Mozilla firmasında çalışmıştır. Mina ekibinde aynı zamanda Türk bir isim de yer almaktadır. Emre Tekişalp, Türkiye’de lisans eğitimini tamamladıktan sonra Intel firmasında çalışma hayatına başlıyor. 2015 yılında blok zincir teknolojisi ve kripto paralar ile tanışan Tekişalp, Ripple’daki çalışmalarının ardından Mina protokolü ekibine katılıyor.
Mina Projesinin Ekibi
MINA Coin Yorum
Mina Protocol getirdiği yenilikler sebebiyle kullanıcılar cezbediyor gibi görünüyor. Ancak bunu yanında yatırımcıların henüz MINA coin’e temkinli yaklaştıkları da görülüyor. Yatırımcıların MINa ile ilgili görüşlerini daha net değerlendirmek için güncel ve geçmiş verilere göz atmak faydalı olabilir.
Yazının yayına hazırlandığı sırada 3,08 dolardan işlem göre Mina Coin’in 597,905,080 USD ile piyasa hacmi bakımından 112. sırada yer aldığı görülüyor. Ayrıca Mina Coin, 21 Temmuz 2021’de 0,92 dolar ile en dip seviyeyi ve 3 Haziran 2021’de 5,45 dolar ile rekor seviyeyi gördüğünü belirtmekte fayda var.
Yapılan açıklamalara göre şu anda dolaşımda 194,153,380 Mina Coin bulunuyor ve toplam rakamın 824,104,972 Mina Coin olacağı ifade ediliyor.
Mina Coin Nasıl Alınır?
MINA Coin, işlem hacmi bakımından dünyanın en büyük kripto para alım satım platformu Binance aracılığı ile hızlı ve güvenli bir şekilde satın alınabilir.
MINA satın almak için öncelikle Binance’e üye olmak ve ardından itibari para göndermek gerekiyor. Türk Lirası ya da dolar gibi bir itibari para gönderiminin yapılmasının ardından MINA’nın işlem gördüğü Bitcoin (BTC), Tether (USDT), BUSD ve Binance Coin (BNB) MINA işlem çiftinde alım işlemi gerçekleştirilebilir.
Bunlara ek olarak Binance’de sadece piyasa değerinden değil daha düşük değerden de satın alma emri vererek kullanıcılar istedikleri fiyattan satın alma işlemlerini gerçekleştirebilir. Bunun için Limit sekmesini kullanmanız ve almak istediğiniz miktar ile almak istediğiniz fiyatı girmeniz yeterli olacaktır.
Mina Token’ın Kullanım Alanları Nelerdir?
Mina Token (MINA), Mina Protocol’ün yerli kripto parasıdır. MINA tokenının birçok kullanım alanı ve amacı bulunmaktadır. İşte bazı ana kullanım alanları:
Doğrulama Ödülleri: Mina Protocol’de, doğrulayıcılar (validators), yeni blokları oluşturmak ve ağı güvende tutmak için MINA tokenleri ile ödüllendirilir.
İşlem Ücretleri: Mina Protocol’de gerçekleştirilen her işlem için bir ücret ödenmesi gerekir. Bu ücretler, ağı korumaya ve spam veya kötü amaçlı işlemleri engellemeye yardımcı olur.
Katılım ve Oylama: Mina topluluğu, ağın geleceği hakkında kararlar almak için token tabanlı bir yönetim sistemine sahip olabilir. Bu, MINA token sahiplerinin ağın yönü üzerinde söz sahibi olmasına olanak tanır.
Staking: Kullanıcılar, MINA tokenlerini “stake” ederek ağın güvenliğine katkıda bulunabilir ve karşılığında ödüller alabilirler.
zk-SNARKs Ödülleri: Mina’da, kullanıcılar zk-SNARK proofs (kanıtlar) oluşturarak ve bu kanıtları ağa sunarak ödüllendirilebilir.
DeFi ve Diğer Uygulamalar: MINA’nın, Mina Protocol üzerinde oluşturulan merkezi olmayan finans (DeFi) uygulamalarında ve diğer dapps’ta bir ödeme veya teminat olarak kullanılması mümkündür.
Snapps için Güvenlik: Mina Protocol üzerinde oluşturulan Snapps (özel uygulamalar), MINA tokenlerini kullanarak daha fazla güvenlik sağlayabilir.
Ağ Geliştirme ve Finansmanı: MINA tokenleri, ağın geliştirilmesi ve genişletilmesi için potansiyel finansman aracı olarak kullanılabilir.
Mina token dağıtım ve arz modeli
Kripto para projelerinin en önemli hedeflerinden birisi de enflasyona karşı bariyer olma hedefidir. Mina Protocol, bu hedefe uygun bir şekilde ekonomik izahatnamesinde yer vermiş. Ayrıca, Mina bir ödeme yöntemi alternatifi olarak piyasaya sürülmesine rağmen, deflasyonist bir yapıya sahiptir. Önümüzdeki on yıl boyunca Mina arzının ne kadar arttırılabileceğini biliyoruz. Açıklayıcı olması açısından, 2031’de dolaşımdaki Mina sayısı iki buçuk milyondan fazla olamaz.
Mina arz modeli
Buna paralel olarak, Mina bloklarından kazanılacak ödüllerin nasıl dağıtılacağından bahsetmek isterim. Mina ödüllerinin büyük bir kısmı topluluğa ve token’larını stake eden kullanıcılara dağıtılacak. Önemli bir kısmı ise projeye daha öncesinde yatırım yapan destekçilere ve geliştiricilere verilmesi planlanmış. Mina Protocol, ilk olarak, O(1) Labs araştırma şirketinde bir kuluçka projesi olarak ortaya çıktı. Dolayısıyla, Mina ağının işlevselliğinin artması için hem O(1) Labs hem de Mina Foundation’a ödüllerin bir kısmı verilecek.
MINA Coin projesinin geleceği
Mina, CoinList platformunda gerçekleştirdiği ön satışta 19 milyon dolara yakın fon topladı. Süreç yaklaşık dört saat içerisinde tamamlandı ve katılımcıların ilgisi bir hayli yüksekti. 6 TB’ı (terabyte) aşan Ethereum ve yarım TB’a yaklaşan Bitcoin göz önünde bulundurulduğunda, Mina Protocol hafifliğiyle ön plana çıkıyor.
Fakat, bu hafifliğin bir bedeli var. Ağın yoğunluğu arttığı zaman işlem süreleri uzayabilir. Tabii, Mina ekibinin oluşabilecek muhtemel sorunlara karşı şimdiden önlemini aldığını söyleyebiliriz.
Ön satışta yaşanan ilgiden dolayı fiyatlanma konusunda beklentiler vardı. Güven oranı düşük bazı borsalar Mina satın alma hakkını bir hayli yüksek fiyattan satışa koydu. Dolayısıyla, satın alma hakkının yüz dolara yakın seyrettiğini gördük. Fakat, OKEX ve Coinlist Pro listelenmelerinin ardından, Mina, yaklaşık üç dolardan işlem görmeye başladı.
Son olarak, yatırımcıları arasında Coinbase ve kurucularının da yer aldığı yatırım şirketleri mevcut. Paradigm ve Polychain Capital bu yatırım şirketlerinden bazıları olarak karşımıza çıkıyor. Kripto ekosisteminde tanınan yatırım şirketlerinden fon alması Mina’nın iyi bir gelecek potansiyeli taşıdığının işareti olarak yorumlanabilir.
Mina Token Ekonomisi
Mina, arz sınırı olmayan ve enflasyonist bir yapıya sahiptir. Bazıları, bu tokenomik modelin dezavantajlı olduğunu iddia edebilir ancak Mina ekibi bu kararı, proje erken aşamalarında daha fazla stake katılımını denemek ve teşvik etmek amacıyla almıştır. Bu, Mina Protokolünün yüksek düzeyde ademi merkeziyetçilik ve güvenlik sağlamasına yardımcı olmuştur.
Mina ekibi, projenin başlangıcından itibaren ilk 28 aya kadar enflasyon hedeflerini belirlemiştir. Zamanla, proje tokeninnin enflasyonu başlangıçtaki %12 hedefinden itibaren 24. aydan itibaren %7’ye düşecektir. Bu planlı enflasyon azaltımı, tokenin arzının daha dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde kontrol edilmesine katkıda bulunacaktır.
DAĞITIM TÜRÜ ARZ MİKTARI
Topluluk Dağıtımıİlk Arzın%42.3’ü
Mina Vakfıİlk Arzın %6’sıO(1) LaboratuvarDonanımıİlk Arzın%7.5’u
Destekçilerİlk Arzın %20.5’i
Temel Katkıda Bulunanlarİlk Arzın %23.6’sı
