3 idiots

3 Aptal (3 Idiots - 2009) Hindistan yapımı bir dram ve komedi filmi. Ama en önemli özelliğinin eğitim sistemini eleştiren bir film olması olduğunu söyleyebiliriz. Film, Hindistan’daki ezberci, yoruma, analitik düşünmeye ve farklı görüşlere kapalı eğitim sistemini eleştiriyor. Ancak filmin dikkat çektiği bu konular her ülkede öyle ya da böyle mutlaka var.

3 Aptal (3 Idiots - 2009) hem eleştirmenlerden olumlu not almış hem de hasılat olarak başarılı bir yapım olmuştu. Hatta açılış haftasının gişe hasılatına göre Hindistan’da rekor kıran bir film. Bunda başrollerde Aamir Khan’ın olması da etkili oldu. Ancak genel olarak hem dram hem aşk hem komedi hem de öğretici olması açısından güzel ve başarılı filmlerden.

Film Yorumu - Eğitim sistemini eleştiren bir film: 3 Aptal (3 Idiots - 2009)

Film, Raju, Farhan ve Rancho isimli üç arkadaşın Hindistan’ın en iyi mühendislik okulunda yaşadıklarını anlatıyor. Dostlukları, maceraları, tatlı ve acı günlerini. Ama mezuniyetten sonra Rancho lakabı ile çağırdıkları arkadaşları kaybolur. Film de işte Raju ve Farhan’ın okul bittikten 10 yıl sonra Rancho’yu aramaya çıkmaları işle başlıyor. Zaman zaman da eğitim gördükleri yıllara gidiyor, geçmişte yaşananları anlatıyor.

Filmin ana karakterlerinden Rancho’nun (Aamir Khan) nasıl biri olduğuna bakalım. Üniversiteye gelir gelmez yerleşik düzene başkaldırması ile dikkat çekiyor. İlk önce eski öğrencilerin yeni gelen öğrencilere karşı üstünlük taslamasına karşı gelir ki bunu anlatan sahneleri izleyiciler çok komik bulacak.

Bundan öte Rancho eğitim sistemi, hocalar, dersler, notlar ve diplomayı önemseyen biri değil. Ona göre bunların önemli yok. Asıl önemli olan bir şey öğrenmek. Bundan dolayı zaman zaman farklı sınıfların derslerine girer. Ama bir yeteneği var. Rancho, mühendisliği ve makineleri çok seviyor. Bundan dolayı da diğerleri kadar çok çalışmasa da başarılı olur.

Ezbere dayanan eğitimcilik

Filmin en dikkat çeken sahnelerinden biri, bir hocanın öğrencilerden makinenin tanımını yapmasını istediği kısımla ilgili. Ana karakterlerden Rancho kendi ifadeleri ile ve örneklerle bir tanım yapar. Ama hoca ona kızar. Başka bir öğrenci ise birebir kitaptaki tanımı ezberden söyler, bu sefer ise hocadan “Aferin!” alır. Bu aferin alan öğrencinin ismi ise Chatur. Rancho’nun tam karşıtı bir karakter. Onun işi öğrenme değil, ezberleme. Tek amacı da yüksek not alma.

Buradaki en büyük eleştiri, eğitim sistemi ve bazı hocaların sadece ezbere dayanan bir yol izlemesine. Yani öğrenciler üniversitede eğitim alıyorlar. Ama buna rağmen öğretilen ya da sorulan şeyleri analiz etmeleri, yorumlamaları, düşünmeleri istenmiyor. Hocanın istediği tel şey kitaptakini ezberlemeleri ve sınavda da onu yazmaları. Sonuç itibariyle önemli olan bilgi değil, sınavdan alınan not olacak.

Araştırma ve yenilik mi yoksa sınav ve not mu?

Sınav demişken filmin eğitim sistemine getirdiği başka bir eleştiri ise üniversitelerin, hocaların ve öğrencilerin ne için okudukları ve neye öncelik verdikleri ile ilgili. Özellikle üniversiteler bilimin, araştırmanın, yeniliğin yuvaları olması gerekiyor. Ancak birçok ülkede durum tam aksi.
Filmde bir öğrenci projesini yetiştiremediği için gördüğü psikolojik baskıdan dolayı intihar eder. Rancho da okulun yönetici hocasına giderek bunu söyler ve onu öğrencinin ölümünden sorumlu tutar. Hoca ise fakülteyi 29. sıradan birinciliğe yükselttiğini söyler. Ayrıca ülkenin en iyi mühendislik fakültesi yaptığı şeklinde kendisini savunur. Ama Rancho acı gerçekleri hocanın yüzüne vurmaktan kaçınmaz. Burada tek konuşulanın notlar olduğunu, bilim, icatlar ve yenilikler diye bir şey olmadığını belirtir. Çünkü öğrencilerin de tek hedefi iyi not ile mühendis diploması alma ve Amerika’ya yerleşme.
Rancho ilk başta zengin bir babanın şımarık bir evladı olarak da görülebilir. Çünkü neredeyse hiçbir şeyi umursamıyor imajı verdiği zamanlar da var. Aslında öyle değil. Çok fazla şeyi umursuyor. Tek farkla. İnsanların umursadığı şeylerin çoğu onun ilgi alanı dışında. Öğrenimde notu değil, bilgi edinmeyi umursuyor. Bundan dolayı aslında eğitime önem vermiyor olarak da görülebilir.

Diploma için okuyanlar

Bu arada bu üç arkadaştan (Raju, Farhan ve Rancho) biri, sadece babası mühendis olmasını istediği için mühendislik okuyor. Halbuki onun sevdiği ve yapmak istediği bir iş var: Vahşi doğa fotoğrafçılığı. Bahsettiğimiz Farhan. Bu alana hem ilgisi var hem de yeteneği. O ise sırf ailesi istediği için mühendislik okuyor. Zaten bundan dolayı da sınavlarda hep sonuncu oluyor. Rancho da “fotoğrafları seviyorsun ama makinelerle evleniyorsun” diyerek başarısız olmasının sebebini açıklıyor ona.

Bunlar filmin parmak bastığı ve eğitim sistemini eleştirdiği hususlar. Bunun dışında bol bol güldüren sahnelerin, aşkın (Rancho’nun aşkı) ve tabii Bollywood sinemasına özgü dans ve şarkıların olduğu güzel bir yapım.

3 Aptal (3 Idiots - 2009), Milli Eğitim Bakanlığı'nın öğretmenler için önerdiği filmler listesinde de yer alan bir film.