Node nedir? Node’lar 4...

Herkese merhabalar, kaldığımız yerden devam iyi okumalar;

2.3. Validator/Miner (Consensus) Node’lar.

Bu başlığa geçmeden, şunu mutlaka söylemem gerekir. Bu node’lara “Validator” node demeyi ben uygun bulmuyorum. Aslında Arşiv Node’lar da Full Node’lar da “Validator”dür. Üstteki anlattığım her iki node’da gelen blokların doğruluğunu onaylarlar. (Bunların ne demek olduğunu, Node’ların Önemi ve Gerekliliği başlığında belirteceğim.)

Başlıktan da anlaşılacağı üzere, bugün Bitcoin’deki madenciler veyahut ileride PoS sistem ile çalışacak olan Ethereum validatorleri de NODE’dur. Madenci olabilmek için de, validator olabilmek için de NODE kurmak gerekir. Tekrarlıyorum, bir blokzincir ile etkileşime girmek istiyorsanız, NODE KURMAK ZORUNDASINIZ.

Ben bu node tiplerine “Consensus Node” demeyi çok daha doğru buluyorum. Consensus node’lar adı üzerinde o blokzincirde konsensus’a katılırlar. “Konsensus’a katılmaktan” kasıt, BU NODELAR BLOK ÜRETİRLER. Detaylara geleceğiz. Ancak şimdilik bunu bilmeniz yeterlidir.

Bir blokzincir ister PoW ile ister PoS ile blok üretiyor olsun, blok üretimi için bu consensus node’lara ihtiyaç duyar. Buradaki diğer bir olay ise BLOKZİNCİRLERDE BLOK ÜRETİMİ İÇİN BELLİ BİR İŞ GEREKİR. Bundan dolayı consensus node’lar PoW ise; elektrik ve CPU gücü, PoS ise; belli bir miktarda coin gerektirirler. “Validator” olarak bildiğiniz blok üreten kişiler işte bu “Consensus Node”lardır. Bu node’lar da tıpkı full node’lar gibi blokzincirin state’ini indirmek durumundadır, blok üretimi arşiv node’lar gibi bütün blokzincirin tarihini indirmek zorunda değildir.

2.4. Light (SPV) Node’lar.

Light node’lar çok önemlidir. Hatta o kadar önemlidir ki bir sonraki başlıkta bu node’ların ne kadar kritik bir öneme sahip olduğunu hatta gelecekte bu node’ların blokzincir güvenliğinin merkezine oturacağını anlatacağım. Öncelikle Satoshi Nakamoto’dan light node’ları dinleyelim;

Satoshi diyor ki, blokzincirde yapılan transferleri ve ödemeleri “verify” etmenin tek yolu full node çalıştırmak olmayabilir. (Yukarıdaki bilgileri hatırlayın, dedim ki aslında full node’lar da validasyon yaparlar, bu konuya geleceğiz node’ları sınıflandırdıktan sonra devam edeceğiz.) Bir kişi blokların sadece başlıklarını indirip, bu zinciri takip edebilir. Eğer bir full node yanlışlık görürse bu hatayı zinciri takip eden bu kişiye o bloğu indirtebilir ve doğruluğunu teyit ettirebilir. İşte bu kişi “Light Node’dur”. Satoshi’nin deyimi ile SPV adı verilen node’lardır. Burada önemli bir noktaya değinelim; Light node’lar yukarıdan anlaşılacağı gibi full node’lara güvenir. Full node’ları takip ederler.

Aslında “Light” kelimesi buradan geliyor; Light node’lar arşiv node’lar gibi bütün blokzinciri indirmezler, full node’lar gibi blokzincir’in state’ini de indirmezler. Consensus node’ları gibi blok üretiminde de yer almazlar. Light node’lar sadece blokların çok minik bir kısmını indirip full node’lardan gelen bilgileri takip ederler. Dolayısı ile çok küçük miktarda veri indirerek light node kurabilirsiniz. Günümüzde bazı cüzdan uygulamaları light node’dur.(Light nodeların önemine geleceğiz.) Bu kadar bilmek şimdilik yeterlidir.

2.5. Stateless (Statelessness) Node’lar.

Full node’lar ile arşiv node’ları anlatırken aralarındaki farkın Blockchain History ile Blockhain State farkı olduğu söylemiştim. Arşiv node’lar blokzincir tarihinin hepsini sıfırıncı bloktan günümüze kadar olan bloklardaki HER VERİYİ indirirken, full node’lar sadece “blokları doğrulamanın” gerektiği Blokzincir State’ini indirirler. Bunun sebebi de aslında basittir. Full node’lar daha az veri indirdiğinden arşiv node’lara göre çok daha hızlı kurulmaktadır.

Stateless node’lar aslında hayatımıza yeni girmiş 2017-2018 yıllarında Vitalik Buterin’in blokzincir dünyasına tanıttığı bir konsepttir. Adından da anlaşılacağı üzere STATELESS node’lar blokzincirlerde blok onaylamak için gerekli Blokzincirin State’ini de indirmezler.

Stateless node’lar günümüz blokzincir teknolojisinde yoktur. İleride karşımıza çıkacaklardır. Bu node’lar da tıpkı full node’lar gibi blokların doğruluğunu onaylamaktadır. Bu onaylama sistemi blokzincirin state’ini indirmeden nasıl oluyor sorusu akıllara gelebilir. Stateless node’lar, Blokzincirin State’ini zkSNARK’lar aracılığı ile onaylamaktadır. zkSNARK teknolojisi mevcut Blokzincir State’ini küçük kanıtlar haline getirip bunları birer “Witness Data” haline getirip zk Kanıtlar ile stateless node’lara sunarlar. Neden böyle bir şey yapılıyor, anlatacağız. zk Teknolojisi ve zkSNARK nedir diyenleri daha önce yazdığım yazıya alalım.

Tobby Kitty olarak ben blokzincir ekosistemindeki Nodeları 5’e ayırdım. Farklı sistematikler ile farklı yaklaşımlar olabilir. Örneğin FULL NODE’ları kendi içlerinde Arşiv, Prunned olarak ayıran yaklaşımlar da mevcuttur. Tekrar ediyorum “bu benim yaklaşımımdır”. Ancak ben bu şekilde daha kolay anlaşıldığını düşünüyorum.

Görseldeki Yeşil ile boyalı node’lar blokzincirde tam güvenlik sağlarlar, çünkü gelen blokların doğruluğunu onaylamada yetkileri vardır. Consensus node’ların bunlar arasındaki tek farkı, BLOK ÜRETEBİLME YETENEKLERİNİN OLMASIDIR, ki bunlara Validator veya Miner Node denir. (Stateless nodelar şu an olmadığı için kesik çizgili) Light node’lar ise sarı renktedir, çünkü tek başlarına blokların doğruluğunu onaylayamazlar, eğer bloklarda yanlışlık söz konusu ise diğer node’lar light node’ları uyararak bunların blokları indirmesini sağlayabilirler. Bu konuya geleceğiz.

Tobbykitty abimize teşekkürler... 

Sağlıklı mutlu ve huzurlu kalın...