Eğitim Faaliyetlerindeki Yetersizlik-1

8AJT...Ru5g

8 Jan 2024

400

Problem

Sosyal hayatın düzenli işleyişi ve toplumsal huzur ve refahın sağlanması, bireylerin hak ve özgürlüklerini belli kurallar çerçevesinde ve başkalarının haklarını ihlal etmeyecek şekilde kullanmasına bağlıdır. Bu kurallar demokratik toplumlarda hukuk kuralları ile sağlanmaktadır. Toplumsal huzurun teminatı olan hukuk kurallarının bireyler tarafından ihlal edilmesi belli cezaları ve yaptırımları gerektirmektedir. Günümüz toplumlarının cezalandırma yöntemlerinin başında ceza infaz kurumları gelmektedir. Ceza infaz kurumları çağımızın yeni anlayışında iki boyuttan oluşmaktadır. Bunlardan birincisi cezalandırma boyutu, ikincisi ise iyileştirme boyutudur. Cezalandırma boyutu suça yönelik caydırıcılığı, iyileştirme boyutu da suç işlemiş, suç işlemeye eğilimli bireyleri iyileştirme programlarına tabi tutarak yeniden topluma kazandırmayı amaçlamaktadır. Yapılan araştırmalar neticesinde, gerek sahada yapılan bilimsel çalışmaların bulguları ve gerekse suç işleyen ve hüküm giyerek belli bir süre ceza infaz kurumunda kalan birçok bireyin tahliye olduktan sonra tekrar suç işlemesi uygulanan iyileştirme programlarının amacına ulaşmadığını göstermektedir. Bu kapsamda ceza infaz kurumlarında yürütülen iyileştirme programlarının en önemli bölümü olan eğitim çalışmalarının sahada nasıl uygulandığının, uygulama sürecinde ne gibi zorlukların olduğunun tespit edilmesi sorunun temeline ışık tutacaktır. Ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutukluların iyileştirilmesi, suç işleme eğilimlerinin giderilmesi ve topluma yeniden kazandırılması görevlerinin sahada etkin ve amaca uygun bir şekilde yerine getirilip getirilmediğinin ve karşılaşılan sorunların tespiti ancak ceza infaz kurumları bünyesinde oluşturulan eğitim ve öğretim servislerinin ve bu servislerdeki cezaevi öğretmenlerinin mesleki birikimlerinin ve eğitsel çalışmalara ilişkin yaklaşımlarının belirlenmesi ile mümkündür. Ancak literatür incelemesi neticesinde ceza infaz kurumlarında yürütülen eğitim faaliyetleri ve özellikle cezaevi öğretmenleri üzerine yapılan çalışmaların yetersiz olduğu görülmektedir.

Literatür incelendiğinde ceza infaz kurumlarında yürütülen eğitim çalışmalarına yönelik yapılan araştırmalar üç bölüme ayrılabilir. Birinci bölüme dâhil edilen çalışmaların bulguları, hükümlü tutuklular, mesleki eğitim veren alan öğretmenleri ve infaz koruma memurlarının görüşleri, eğitime yönelik bakış açıları ve tutumları neticesinde elde edilmiştir. İkinci bölüme, suçu, suçluluğu, ceza infaz kurumlarını ve iyileştirme çalışmalarını teorik anlamda inceleyen çalışmalar dâhil edilmiştir. Üçüncü bölüme ise doğrudan cezaevi öğretmenlerini çalışma grubu olarak belirleyen ve ceza infaz kurumlarında yürütülen eğitim çalışmalarını bu çerçevede inceleyen çalışmalar eklenmiştir.

Birinci Bölüm: Yapılan araştırmalar ve çalışmalar.

Özkan (1998) çalışmasında, ceza infaz kurumlarında hükümlülere yönelik uygulanan eğitim programlarının amaçlarının gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini araştırarak, hükümlülerin yaş, suç, medeni hal ve toplam cezalarının uygulanan eğitim programlarının amaçlarına etkisini belirlemeyi amaçlamıştır. Araştırmanın örneklemini Niğde İli Tarım Açık Cezaevinde kalan 129 hükümlü ve Niğde Kapalı ve Açık Cezaevlerinde görev yapan birinci müdürler, ikinci müdürler ve infaz koruma memurlarından oluşan 34 personel oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre personelin hükümlülere yönelik uygulanan eğitim programlarının amaçlarının gerçekleşme düzeyinin oldukça düşük olduğunu düşündüklerini, hükümlülerin ise hem eğitim programlarını hem de gerekli materyal ile fiziki olanakları yetersiz gördüklerini belirten Özkan, buradan hareketle eğitim programlarının amaçlarının gerçekleşmediği sonucuna ulaşmıştır. Ayrıca Özkan, infaz koruma memurlarının eğitim seviyesinin yükseltilmesini ve her cezaevinde cezaevi öğretmeni ve psikologların görevlendirilmesini önermiştir.

Özcan (2010) çalışmasında, ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutuklularla, farklı mesleklerde eğitim veren öğretmenlerin, verilen mesleki eğitim programları üzerine görüşlerini incelemiştir. Araştırmanın örneklemini Mersin E Tipi Kapalı ve Tarsus C Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumlarında kalan 240 hükümlü ve tutuklu ile 11 meslek öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre katılan hükümlü ve tutukluların çoğunluğunun eğitim seviyesinin düşük olduğu, mesleki kurslardan memnun oldukları ve mesleki kurslara katılma sebeplerinin tahliye sonrası o mesleklerde sahada çalışmak istemeleri olduğu bulguları elde edilmiştir. Araştırmaya katılan meslek öğretmenlerinin de mesleki eğitim hususunda hükümlü ve tutuklularla paralel düşünceleri paylaştıkları ve mesleki eğitimlerin yararlı olduğunu düşündükleri tespit edilmiştir.

Koçak ve Altun (2010) çalışmasında, ceza infaz kurumlarında yürütülen mesleki eğitim faaliyetleri hakkında hükümlülerin görüşlerini araştırmıştır. Bu kapsamda Bursa Gemlik Açık Ceza İnfaz Kurumunda bulunan 230 hükümlüye anket uygulamış ve hükümlülerin yürütülen mesleki eğitimleri olumlu bulduğunu ve tahliye sonrasında edindikleri mesleki deneyimlerin katkısıyla iş hayatına atılmayı düşündüklerini tespit etmiştir. Ayrıca iş ve meslek eğitimlerine eğitim seviyesi oldukça düşük hükümlülerin katılımlarının yüksek olmasının, mesleki eğitimlerin hükümlülük sonrasında hayata tutunma beklentilerini artırması olarak yorumlamıştır.

...Sizleri sıkmamak için Bölüm 2 ve Bölüm 3 bir sonraki makalemin konusu olacaktır.

Tanıtım videosu: