Ethereum (ETH) Nedir?
Ethereum, 2015 yılında Vitalik Buterin tarafından kurulan bir blockchain platformudur. Akıllı kontratları destekleyerek geleneksel finansal işlemleri dijitalleştirmeyi amaçlar. Ether (ETH) adlı kripto para birimi, Ethereum platformunun ana birimi olarak kullanılır. Ethereum, Bitcoin'den farklı olarak sadece bir dijital para birimi olmanın ötesinde, merkezi olmayan uygulamaların (DApps) geliştirilmesine olanak tanıyan bir ekosistem sunar. Akıllı kontratlar, programlanabilir işlemler sayesinde otomatikleştirilmiş sözleşmeler oluşturmak için kullanılır ve çeşitli sektörlerde potansiyel uygulamaları vardır.
Ethereum'un çekirdek özelliklerinden biri de Turing kompleks bir dil olan Solidity ile yazılmış akıllı kontratları yürütebilmesidir. Ancak, Ethereum'un ölçeklenebilirlik sorunları ve enerji tüketimi gibi eleştirilere maruz kaldığı görülmektedir. Ethereum, zaman içinde birçok güncelleme geçirmiştir; bunlardan biri olan Ethereum 2.0, ağın performansını artırmayı ve enerji verimliliğini iyileştirmeyi hedeflemektedir. Bu güncellemeler, Ethereum'un gelecekteki potansiyelini şekillendirebilir ve kripto para dünyasında önemli bir rol oynamasına olanak tanır.
Ethereum, ademi merkezi bir sistem olarak tamamen otonomdur ve kimse tarafından yönetilmez. Dünya çapında binlerce gönüllünün bilgisayarından çalıştırıldığı için merkezi bir hata noktası yoktur, dolayısıyla da çevrimdışı olamaz. Ek olarak, kullanıcıların kişisel verileri kendi bilgisayarlarında kalırken, uygulama, video gibi içeriklerin kontrolü App Store veya YouTube gibi sunucu hizmetlerin kurallarından bağımsız şekilde tamamen yaratıcıların elindedir.
İkinci olarak, her ne kadar devamlı kıyaslansa da, Ethereum ve Bitcoin tamamen farklı hedeflere sahip iki ayrı projedir. Bitcoin, blockchain denilen dağıtımlı umumi defter teknolojisiyle desteklenmiş ve bunun üzerine kurulan ilk kripto para ve para transfer sistemidir.
Ethereum, Bitcoin’in ardındaki teknolojiyi alıp kapasitesini ciddi derecede genişletti. Kendine ait internet tarayıcısı, kodlama dili ve ödeme sistemine sahip bütün bir ağ. En önemlisi de, Ethereum’un blockchain’inde kullanıcıların ademi merkeziyetçi uygulamalar oluşturmasına olanak sağlıyor.
Bu uygulamalar tamamen yeni fikirler veya mevcut konseptlerin ademi merkezi versiyonları olabilir. Bu temel olarak aracıyı ve üçüncü şahıslara dair tüm harcamaları ortadan kaldırıyor. Örneğin, kullanıcıların sevdikleri bir şarkıcının sayfasındaki gönderileri ‘beğenmesi’ ve ‘paylaşması’ o sayfaya yerleştirilmiş bir reklam aracılığıyla kar getiriyor ve bu gelirin tamamı Facebook’a gidiyor. Böyle bir sosyal ağın Ethereum versiyonunda ise, hem sanatçı hem de izleyici olumlu iletişim ve destek için ödül alırdı. Benzer şekilde, Kickstarter’ın ademi merkeziyetçi bir versiyonunda, şirkete yaptığınız katkı karşılığı bir eser değil, şirketin gelecek karından pay alırsınız. Son olarak, Ethereum tabanlı uygulamalar herhangi bir hizmet için üçüncü partilere yapılan her türlü ödemeyi kaldırır.
Kısacası, Ethereum geliştiricilerin ademi merkeziyetçi uygulamalar oluşturma ve yayınlamalarına olanak sağlayan halka açık, açık kaynaklı, blockchain tabanlı, dağıtımlı bir yazılım platformudur.