NFT nedir?

Kısa Özet

• NFT'ler, sanal konser biletleri veya nadir sanat eserleri gibi belirli ögelerin mülkiyetini temsil eden benzersiz dijital varlıklardır.
• NFT'ler blockchain üzerinde tutulur. Bu da kolayca düzenlenemeyecekleri, kopyalanamayacakları ve çoğaltılamayacakları anlamına gelir. Mülkiyetin, herkes tarafından merkeziyetsiz bir veritabanında doğrulanabilir bir ispatı olarak hizmet görebilirler.
• NFT'ler içerik üreticiler için yeni para kazanma fırsatları sunarak yaratıcılığa dayalı sektörlerin büyümesini destekler ve inovasyonu teşvik eder.

"Benzersiz" Ne Anlama Gelir?

"Benzersiz" terimi, bir ögenin yerine başka bir ögenin kullanılamayacağını ifade eder. Benzersiz bir öge, aynı değerdeki başka bir ögeyle doğrudan takas edilemez, çünkü her ikisi de farklı özelliklere sahiptir. Bu da değerlerini benzersiz olmalarından ve alıcıların öznel değerlendirmelerinden alan benzersiz ögelerin standart bir ölçekte alınıp satılamayacağı anlamına gelir.
Para birimleri gibi birbiriyle değiştirilebilir varlıklar, tüm birimler birbirine denk olduğu için kolayca takas edilebilir. Buna karşılık benzersiz varlıklar ise farklı ve eşsizdir. Bu da tam anlamıyla benzersiz bir varlığa sahip olmak isteyen koleksiyonerlerin ilgisini çekebilir.

Benzersiz Token (NFT) nedir?

NFT, bir blockchain üzerinde yer alan bir tokendir ve bir dijital varlığı temsil etmek için kullanılabilir. NFT'lerin benzersizliği onları sanat eseri, video oyunu ögesi, koleksiyon kartı, sanal gayrimenkul ve diğer dijital ürünler gibi türünün tek örneği ögelerin mülkiyetini temsil eden dijital varlıklar haline getirir.
NFT'ler, son yıllarda içerik üreticilerin dijital eserlerinden para kazanmalarının ve koleksiyonerlerin benzersiz dijital varlıkları edinmelerinin bir yolu olarak popülerlik kazanmıştır.

NFT'ler nasıl işlev görür?

NFT'ler, işlemleri ve mülkiyet bilgilerini içeren merkeziyetsiz bir kayıt bir defteri olan blockchain teknolojisini temel alır. Blockchain'in şeffaf ve değişmez olması, bir NFT'nin mülkiyet geçmişinin net bir şekilde takip edilebilmesine imkan tanır. Böylece, zaman içinde el değiştirse bile NFT'nin orijinalliği ve meşruluğu doğrulanabilir.
NFT'lerin kullandığı bir diğer teknoloji ise temelde kendi kendini yürüten programlar olan akıllı sözleşmelerdir. Akıllı sözleşmeler, ilgili koşulları otomatikleştirerek ve uygulayarak NFT'lerin aracılar olmadan oluşturulmasına, yönetilmesine ve transfer edilmesine imkan tanır.
NFT'lerin önemli bir özelliği, token standartlarına tabi olmalarıdır. Bu standartlar NFT'lerin oluşturulması, yönetilmesi ve transfer edilmesine yönelik kural ve işlevleri belirleyerek farklı platformlarda birlikte çalışabilirlik ve tutarlılık sağlar. Örneğin, NFT'ler için en yaygın kullanılan token standartları Ethereum'da ERC-721 ve BNB Chain'de ise BEP-721'dir.
NFT oluşturma sürecine genellikle NFT çıkarma adı verilir. Bu süreçte dijital dosyalar, bir blockchain üzerinde akıllı sözleşmeler kullanılarak dijital varlıklara dönüştürülür. Bir NFT satın aldığınızda, aslında bu dijital varlığa ait benzersiz tanımlayıcının (token kimliği) mülkiyetini almış olursunuz. Bunun sonucunda da kod sahibi bu varlığı kullanma, görüntüleme ve varlıkla etkileşime girme haklarını tamamen kendi elinde tutar.

NFT'ler ne için kullanılabilir?

NFT'ler, dijital dünyada mülkiyet ve değer kavramını yeniden tanımlamaya başlayarak tüketiciler ve içerik üreticiler için yeni fırsatlar yaratmıştır. NFT'lerin yaygın uygulamaları arasında şunlar yer alır:

NFT sanatı

NFT sanatı, sanatçılara çalışmaları üzerinden para kazanmanın yeni bir yolunu sunar. İçerik üreticiler, sanatlarını tokenleştirdiklerinde tüm parçaların orijinalliğini ve nadirliğini koruyarak benzersiz dijital kopyalar satabilir. NFT sanatı, koleksiyonerlerin eserlerini sanal galerilerde sergilemesine, takas etmesine ve hatta başkalarına borç vermesine de imkan tanır.

NFT oyunları

NFT oyunları, NFT'leri oyun içi öge ve karakterler gibi dijital koleksiyonluk ürünler olarak entegre eder. NFT'ler, oyuncuların alıp satabileceği sanal gayrimenkulleri de temsil edebilir. Bu da oyuncuların oyun içi başarıları ve varlıklarından para kazanabilecekleri ve ikincil bir pazar yaratabilecekleri bir oyun ekosistemi oluşturma potansiyeline sahiptir.

NFT staking

NFT staking, kullanıcıların NFT'lerini teminat olarak stake ederek ödüller kazanmasına imkan tanır. Belirli merkeziyetsiz finans (DeFi) platformları bu hizmeti sunarak NFT sahiplerinin NFT'lerinin mülkiyetini korurken bir yandan da getiri elde etmelerine olanak sağlar.

NFT biletleri

NFT'ler, bilet yönetimi için de kullanışlı olabilir. Örneğin, etkinlik organizatörleri NFT'leri mülkiyetin ve katılımın kesin bir ispatını sunan biletler olarak düzenleyebilir. Buna ek olarak, NFT biletleri üçüncü taraflar olmadan transfer edilebilir ve ikinci elde satılabilir. NFT biletleri VIP alanlarına erişim, özel ürünler veya özel dijital içerikler gibi özel avantajlar da sunabilir.

Popüler NFT Örnekleri

Cryptopunks

CryptoPunks, en eski ve en ikonik NFT projelerinden biridir. 2017 yılında kullanıma sunulmuştur ve benzersiz, algoritma ile oluşturulmuş 8 bitlik 10.000 piksel sanat karakterinden oluşmaktadır. Her CryptoPunk karakteri farklı özelliklere ve görünümlere sahiptir. Bu da onları koleksiyonerler için cazip kılar.
Ünlülerin bu karakterleri sosyal medyada avatar olarak kullandığını görmüş olabilirsiniz. Projenin başarısı, yeni bir dijital sanat ve koleksiyonluk ürün çağına zemin hazırlamıştır.

Bored Ape Yacht Club

The Bored Ape Yacht Club (BAYC), her biri farklı özelliklere sahip, benzersiz, elle çizilmiş 10.000 karikatür maymun karakterinden oluşan bir koleksiyondur. Bu dijital sanat eserleri koleksiyonluk ürünlerdir ve sahiplerine özel etkinliklere ve sanal alanlara erişim sağlarlar. Dolayısıyla, bu NFT'ler deneysel ürünler ile dijital sanat arasındaki ayrımı zorlaştırmaktadır.

Decentraland

Decentraland, Ethereum blockchain'i üzerinde inşa edilmiş bir sanal gerçeklik (VR) platformudur. Kullanıcıların sanal arazileri ve çeşitli oyun içi ögeleri alıp satmasına imkan tanıyan, NFT'lere yönelik merkeziyetsiz bir pazar yeri içerir. Decentraland, sanal gayrimenkul ve meta evrenin ön cephesinde yer almaktadır.

NFT'ler Hakkındaki Yaygın Yanlış Kanılar

NFT'ler tamamen güvenlidir

Yukarıda belirttiğimiz gibi NFT'ler üzerinde yer aldıkları blockchain'in güvenlik özelliklerini miras alır. Fakat yine de sahtecilik ve dolandırıcılık riski söz konusudur. Oltalama girişimleri ve akıllı sözleşmenin güvenlik açıklarından faydalanan hacker'lar bu risklere örnek olarak verilebilir. NFT'lerin sahte olması ve telif hakkıyla korunan materyallerin izinsiz çoğaltılması olasılığı da vardır. 
Dikkate alınması gereken bir diğer konu ise NFT'lerin uzun vadedeki değeridir. Bazı NFT'ler astronomik fiyatlara ulaşmış olsa da piyasa oynak ve spekülatif olabilir. Tüm yatırımlarda olduğu gibi, burada da uzun vadede istikrar sağlanacağı garanti edilemez.
Ayrıca bir NFT'nin güvenliği, üzerinde çıkarıldığı blockchain'den de etkilenebilir. Bazı blockchain'ler diğerlerinden daha gelişmiş ekosistemlere ve daha güçlü güvenliğe sahip olabileceği için NFT'lerin güvenliği farklılık gösterebilir.

NFT'ler ve kripto paralar aynıdır

Hem NFT'ler hem de kripto paralar blockchain teknolojisini kullanan dijital varlıklar olsalar da farklı amaç ve özelliklere sahiptirler. Kripto paralar genellikle işlemlere imkan tanımak için tasarlanmıştır. Ayrıca birbiriyle değiştirilebilme imkanına da sahiptirler, yani aynı para biriminin her birimi bir diğerinin yerine kullanılabilir. Örneğin, bir bitcoin'i başka bir bitcoin ile hiçbir değer farkı olmadan takas edebilirsiniz.
Diğer yandan, NFT'ler ise eşsiz dijital varlıklardır. Bu tokenler benzersizdir, yani her bir NFT kendine has özelliklere sahiptir ve başka bir NFT ile bire bir olarak doğrudan takas edilemez. Kısacası, NFT'lerin değeri eşsizlik ve nadirliklerinden gelir.

Son Söz

NFT'ler, temsil ettikleri ögelerin orijinalliğini doğrulayan ve mülkiyetini tesis eden benzersiz, blockchain tabanlı dijital varlıklardır. Farklı uygulamalarda popülerlik kazanarak içerik üreticilere çalışmalarından para kazanmanın yeni yollarını, koleksiyonerlere ise benzersiz varlıklara sahip olma ve bunları sergileme fırsatını sunmuşlardır.
Bununla birlikte, NFT'ler dolandırıcılık ve piyasa oynaklığı gibi potansiyel riskler de içerir. NFT'ler, kripto paralarla bazı benzerliklere sahip olsalar da eşsiz dijital fırsatlar sunmalarına imkan tanıyan bir şekilde benzersiz oldukları için kripto paralardan farklıdırlar.