İnsanlığın Ortak Sesi: Müzik, Bob Marley
Karanlığa gömülmüş, siyasi problemlerin, toplumsal kargaşanın yükseldiği ve insanların kutuplaştığı bir toprak parçası düşünelim. Dünyada böyle pek çok ülke sayabiliriz. Taraflaşma, bir gruba dahil olma, galip gelme; gücü elde tutmak isteyen iktidarlar tarafından sıkça başvurulan yöntemlerden.
Toplumsal kargaşanın hakim olduğu bir ülkede ve dönemde, yanlışları insanların yüzüne haykırmak hem de bunu kimseyi incitmeden yapmak çok zordur. İşte bunu başaran bir isim: Bob Marley
Sanat, farkındalığımızı artırır. Dünyayı daha iyi anlamamızı sağlar. Bob Marley, müzik tutkusunu insanların yanlış giden bir şeyleri fark etmesini sağlamak için kullanmıştı. Onun sanatı, barışın ve özgürlüğün sembolü oldu.
ReMastered: Who Shot the Sheriff? 2018 yapımı belgesel filmi, 1976'da Marley’e düzenlenen suikast girişiminden aramızdan ayrılışına kadar sürede yaşadıklarını anlatıyor.
“İnsanlara faydam olduğunu biliyorum. Kendime dair farkında olduğum tek şey bu.” Bob Marley
Bob Marley’in hayatına tanıklık etmiş kişilerin röportajlarından ve gerçek video kesitlerinden oluşan belgeselde, Bob Marley & The Wailers ve The Wailers Band müzik gruplarının bateristi Alvin Patterson Bob Marley’le Trenchtown’da nasıl tanıştıklarını şöyle anlatıyor:
“İlk tanıştığımızda Bob 17 yaşındaydı. Müzik aleti yoktu, sadece oturup saatlerce şarkı söylerdik.”
Bob Marley’e düzenlenen suikast girişiminin ardından, Bob Londra’ya gidiyor ve sürgündeyken Exodus albünü yapıyor. Albüm yaşadıklarının müziğine bir yansıması olarak ifade ediliyor.
Ambush in the night,
All guns aiming at me
Ambush in the night,
They opened fire on me now.
1979, Ambush in the Night
Jamaika’ya döndüğünde ise barışı sağlamak için şarkılarını daha yüksek sesle söylüyr. Ve One Love konseri ile tüm ülke, siyasiler, müzisyenler, tüm karşıt gruplar toplanıyor. Herkes, şarkılara danslarıyla eşlik ediyor. Gece 2 civarı ise Bob Marley sahneye çıkıyor.
No bullet can stop us now, we neither beg nor we won’t bow;
Neither can be bought nor sold.
1977, Exodus, Jammin’
Bob Marley sahneye Jamaika’nın 2 karşıt siyasi figürü Michael Manley ve Edward Seaga’yı çağırıyor. O anlarda sahneden şöyle sesleniyor:
“El sıkışmak ve insanlara doğru olanı yapacağımızı göstermek istiyorum. Birlik olacağız. Doğru olanı yapacağız, birlik olmamız lazım.”
Belgeselde Seaga’nın “Sahneye çağrılacağımızı bilmiyorduk. Manley’in çağrılacağını da. Bob’un desteklediği misyon bölücü değildi.” sözlerini duyuyoruz. İşte aşağıda o anlardan bir görsel. Bob Marley’in heyecanı ve coşkusu ise göz ardı edilemez.
Fakat Jamaika’da barış sağlanamadı. Barış yanlıları yakalandı, öldürüldü, ortadan kaldırıldı. Çünkü Jamaika istikrarsız bir ülkeydi ve bu durum politikacıların elini güçlendiriyordu.
“Bazıları için barış yeterli değildi ve politikacılar için çok tehlikeliydi.”
Savaşın kaybedeni insanlık oldu; fakat Bob Marley’in sanatı her zaman kazandı. Belgeselde Rodezya’dan 2 Afrikalı kardeşin Bob Marley’in kapısını çaldığı ve onun müziğinin onlara güven ve umut verdiğini söyledikleri aktarılıyor. Bob Marley’in müziğinin hepimiz üzerinde hala aynı etkileri yaptığı bir gerçek.
“Berlin Duvarı yıkılırken Bob’un müziği çalıyordu, Dünyada herhangi bir kriz olduğunda Bob’un müziği çalar. Bu, 40 yıl öncesinden bile daha geçerli olan bir mesaj.” Daine Jobson
11 Mayıs 1981'de Bob Marley aramızdan ayrıldı; fakat onun sanatının ışığı yanmaya devam ediyor…
None but ourselves can free our minds.
Have no fear for atomic energy,
Cause none of them can stop the time.
How long shall they kill our prophets,
While we stand aside and look? ooh!
Some say its just a part of it:
Weve got to fulfil de book.
Wont you help to sing
These songs of freedom?
