Uzayda Hız Rekorları
New Horizons, Jüpiter’in kütle çekiminden faydalanarak saatte 84 bin km hıza ulaşmış ve Plüton’a doğru yola çıkmış. 2015 yılında Plüton’dan çektiği resimleri dünyaya gönderdikten sonra güneş sisteminin dışına çıkmış.
Bugüne kadar uzaya gönderilebilen en büyük roket, 121 metre yükseklikte! 150 tonluk bu roket oldukça büyük bir roket.
Tabii bu bir denemeydi ve bugüne kadar yapılan başarısız onlarca ara deneme ve en son tümüyle hazırlıklı olarak uzay yolculuğu başarısızlıkla sonuçlanan ilk gerçek uzaya kadar gönderme denemesi sonrasında bu ikincisinin nihayet başarı ile sonuçlandığı söyleniyor.
Ben bu yazıda konuyla bağlantılı, ama biraz daha farklı bir şeyden bahsetmek istiyorum.
Canlı yayında Starship başarıyla yakıt tankından ayrıldıktan sonra yerden 148 km yüksekliğe kadar kendi devam etti ve yatay konuma gelince, yani artık uzaya çıktıktan sonra dünya etrafında dönüş yörüngesine oturduğunda saatte 24 bin km’den biraz fazla hızı varken motorları durduruldu.
Canlı yayında 8’inci dakikalarda bağlantının koptuğunu söylediler, ancak ertesi gün dünyaya döneceğini söylemişlerdi, muhtemelen bir şekilde dönmüştür.
Yapılan bu denemeden elde edilen bilgiler ile bir sonraki seferde daha sorunsuz fırlatmalar yapacaklarından bahsediyorlardı.
Bu kadar çok parası olan biri için muhtemelen bu fırlatmanın masrafları devede kulaktır.
***
Evet, saatte 24 bin km hız! Muhteşem bir hız değil mi?
Şu anda yerden daha yükseklerde yörüngede dünya etrafında daha hızlı hareket halinde olan uydular var zaten.
Yani bu hız oldukça fazla gibi görünse de, aslında o kadar da yüksek bir hız değil.
***
Bugünün teknolojisi ile uzay araçlarında ulaşabildiğimiz hız sınırı ne kadar acaba?
Rekor ne kadar?
Şöyle bir bakındım internete ve insanlığın üretmiş olduğu uzay araçları ile çok daha fazla hızlara ulaşılabildiğini gördüm.
Örneğin şu anda Güneş sisteminin dışında derin uzay boşluğunda yolculuğuna devam eden Voyager 1 saatte 62 bin km hızla ilerliyormuş.
Helios uyduları da güneşin kütle çekiminden faydalanarak saatte 250 bin km hıza kadar ulaşmışlar.
Hız rekoru ise güneşe gönderilen Parker Solar Probe sondasında diye yazılmış internette.
Saatte 700 bin km hız!
Muhtemelen bu hıza güneş yolculuğunda ulaştılar, belki de henüz ulaşmadılar.
Sondanın güneş etrafında oturtulduğu yörüngede şu anda 246 bin 960 km / saat hızla döndüğü söyleniyor ancak yörüngesinin her geçen gün güneşe daha da yaklaşarak küçüleceği ve 2025 yılında saatte 690 bin km hıza kadar çıkacağı yazılı.
Yani internette yazılı kimi bilgiler yanlış da olabilir. Sonda bahsedilen hız rekorunu henüz kırmamış da olabilir. Bu hız rekoru planlanan maksimum hız da olabilir.
***
Şu an artık güneş sistemi dışına çıkmış olan bir diğer uzay aracı da New Horizons.
Jüpiter’in kütle çekiminden faydalanarak saatte 84 bin km hıza ulaşmış ve Plüton’a doğru yola çıkmış. 2015 yılında Plüton’dan çektiği resimleri dünyaya gönderdikten sonra güneş sisteminin dışına çıkmış. Şu anda Voyager uyduları gibi Güneş sistemi dışı görevi devam ekmekteymiş.
***
Tabii bu rekor hızlar insansız uzay araçlarının hızları.
İnsanlı uzay araçları arasındaki rekor hız ise Apollo 10’a ait. Saatte 39 bin 896 km hız!
Dünyanın ekvatordaki çevresi 40 bin km. Bu hızla Apollo 10 içerisindeki bir astronot demek ki dünyayı bir saatte dolanabilirdi.
80 günde devri-alem hikayesini anımsadım şimdi.
Gelinen teknoloji ile insanoğlu romandaki hızdan 1920 kat daha hızlı gidebilir durumda.
Aslında resmen bu kadar hızla gidebilmiş bir insanoğlu olmuş tarihte.
***
Dünyanın kütle çekiminden kurtulabilmek için gerekli hız saatte 42 bin kilometreymiş.
Güneş sisteminin dışına çıkmak için ise gerekli fırlatma hızı saatte 151 bin kilometreymiş.
Tabii bu hızlar ardında bir motor itme kuvveti olmadan, direk sabit hız ile dünyanın ya da güneşin kütle çekiminden kurtulmak için gerekli hızlar.
Roket motorlarının atmosferi terk ederken uzay aracını çıkarabildikleri hız saatte birkaç bin km civarında. Atmosfer sürtünmesi bitikten sonra ise kolayca hız artırmak mümkün oluyor zaten.
O yüzden ay yüzeyinden kolayca kalkış yapılabiliyor. Hem ayın kütle çekimi dünyanınkinden 6 kat daha düşük, hem de ayda bir atmosfer olmadığı için hava sürtünmesi diye bir sorun da yok.
***
İnsanoğlunun insanlı uçuşlarında rekor hız ne olacak acaba?
Teknoloji ilerledikçe daha güçlü motorlar yapılıyor ve yeni teknoloji uzay araçları çok daha hızlı gidebilir oluyor.
Gerçi bu kadar hız ile giderken bile eğer ivmeniz yoksa bir şey hissetmemeniz gerekir.
Yine de nasıl bir his acaba?
Sırf hızlı gidiyorsunuz diye değişen bir şey olur mu sizce?
Einstein’a sorarsanız siz bir şey hissetmiyorsunuz.
Ama yeterince hızlı gidiyorsanız geride bıraktıklarınızı dönüşünüzde çok daha yaşlanmış olarak bulacağınız kesin.
Belki de hiç bulamama durumunuz da olabilir.
Hızlı ve iyi yaşayın dileklerimle diyerek bitireyim burada yazıyı
