Güneş Sistemi ve Gezegenler

Güneş

Yıldızımız olan ve dolayısıyla Dünya üzerindeki havayı ve iklimi doğrudan etkileyen Güneş, Dünya üzerindeki yaşamın temel kaynağıdır. Ototrof canlılardan bitkilerin fotosentez tepkimelerinde ışık enerjisini kullanarak inorganik maddelerden organik madde sentezi sayesinde biz ve diğer memeliler besin zincirinde yer bulabilmekteyiz. Güneş enerjisi çok eski dönemlerden beri kullanılmaktadır. Başlangıçta yabani olan bitkilerin (buğday gibi) evcilleştirilmesi ile birlikte tarım devrimi yapılmış ve türümüz yerleşik hayata geçerek daha güvenli bir hayat sürdürme imkânına sahip olmuştur.
Güneş, Dünya’ya 8 ışık dakikası mesafede olmasından dolayı bize en yakın yıldız olma özelliğindedir. Güneş’ten sonra en yakın yıldız olan Alpha Centauri ise yaklaşık 4,3 ışık yılı mesafede ve Güneş’e oranla yaklaşık 300.000 kat daha uzakta bulunmaktadır. Bu sebeple Güneş, en başarılı inceleyebildiğimiz ve evrende çokça bulunan yıldızlar hakkında bilgi edinebildiğimiz önemli bir kozmik cisimdir.


Güneş Sistemi, Güneş'in etrafında belirli yörüngelerde hareket eden gezegenler, uydular ve diğer gök cisimlerinin bulunduğu bir sistemdir. Güneş Sistemi'nde bulunan gezegenlerin sıralaması ve bazı özellikleri şu şekildedir:

• Merkür
  • Güneş'e en yakın gezegen.
  • En küçük gezegen.
  • Uydusu, halkası ve atmosferi yok.
  • Yüzeyi yoğun kraterlerle kaplı.
  • Dönme hızı en fazla olan gezegen.
• Venüs
  • Güneş'e ikinci sırada olan gezegen.
  • "Dünya’nın ikizi" olarak adlandırılır.
  • Yoğun karbondioksit gazıyla sera etkisine sahip.
  • Doğudan batıya doğru döner.
• Dünya
  • Üzerinde en hızlı rüzgarların estiği gezegen.
  • Manyetik alana sahip.
  • Yer çekimi Dünya ile benzer.
• Mars
  • Dünya'ya benzer bir yapıya sahip.
  • Kızıl Gezegen olarak da bilinir.
  • Yüzeyinde su buzlarının varlığına dair kanıtlar bulunmuştur.
• Jüpiter
  • Güneş Sistemi'nin en büyük gezegeni.
  • Büyük Kırmızı Leke gibi belirgin özelliklere sahip.
  • 79 adet uydusu bulunmaktadır.
• Satürn
  • Halkalarıyla ünlüdür.
  • 82 adet uydusu bulunmaktadır.
• Uranüs
  • Yörüngesinde dönerken yuvarlanan bir varil gibi ilerler.
  • 27 uydusu ve 11 halkası vardır.
  • Buz devi olarak adlandırılır.
• Neptün
  • Güneş Sistemi’nin en uzak gezegenidir.
  • 13 adet uydusu bulunmaktadır.
  • Atmosferi hareketlidir ve hava olaylarıyla dikkat çeker.

Bu gezegenlerin yanı sıra Güneş Sistemi'nde 5 cüce gezegen bulunmaktadır: Ceres, Plüton, Eris, Haumea ve Makemake. Ayrıca Güneş Sistemi'nde milyarlarca küçük gök cismi, kuyruklu yıldızlar, asteroidler ve Kuiper Kuşağı cisimleri bulunmaktadır.