Risk/Getiri Oranı Nedir ve Nasıl Kullanılır?

Bu makaledeki bilgilere ulaşmak için zamanımı harcama riskini almalı mıyım?
Risk/getiri oranı, ne kadarlık bir potansiyel getiri için ne kadar risk aldığınızı gösterir.
Yatırım ve alım satım konusunda başarılı kişiler tercihleri konusunda çok dikkatlidir. En yüksek potansiyel kazanca en düşük potansiyel riskle ulaşmanın yollarını ararlar. Bir yatırım diğeriyle aynı kazancı sunuyor, fakat bunu daha az riskle yapıyorsa daha iyi bir tercih olabilir.
Bu oranı nasıl hesaplayabileceğinizi öğrenmek ister misiniz? O zaman okumaya devam edin.

Giriş

İster günlük alım satım ister dalgalı alım satım yapıyor olun, risk hakkında bilmeniz gereken bazı temel kavramlar vardır. Bunlar piyasa hakkında genel bir bilgi edinmenizi sağlar ve size alım satım hareketlerinizde ve yatırım kararlarınızda rehberlik edecek bir temel sunar. Bu kavramlar olmadan alım satım hesabınızı korumanız ve büyütmeniz mümkün olmaz.
Risk yönetiminden, pozisyon büyüklüğünden ve stop loss kullanmaktan daha önce bahsettik. Fakat aktif alım satım yapıyorsanız çok önemli başka bir şeyi daha bilmeniz gerekir. Potansiyel getiriye oranla ne kadar risk alıyorsunuz? Potansiyel kazancınızın potansiyel kaybınıza oranı nasıl? Diğer bir deyişle risk/getiri oranınız ne?
Bu makalede, alım satımlarınız için risk/getiri oranını nasıl hesaplayabileceğinizden bahsedeceğiz.

Risk/getiri oranı nedir?

Risk/getiri oranı (R/R oranı ya da R) alım satım yapan bir kişinin ne kadarlık potansiyel bir getiri için ne kadar risk aldığını hesaplar. Diğer bir deyişle, bir yatırımda riske ettiğiniz her 1 USD için potansiyel getirinin ne olduğunu gösterir.
Hesaplama oldukça basittir. Maksimum risk net hedef kara bölünür. Bu nasıl yapılır? İlk olarak, işleme girmek istediğiniz noktayı belirlemeniz gerekir. Daha sonra karınızı alacağınız noktaya (işlem başarılı olursa) ve stop-loss'unuzu nereye koyacağınıza (işlem kayba neden olursa) karar verirsiniz. Riskinizi doğru şekilde yönetmeniz için bunu yapmanız çok önemlidir. Alım satımda başarılı kişiler, kar hedeflerini ve stop loss'larını bir işleme girmeden önce belirler.
Böylece artık hem giriş hem de çıkış hedeflerinizi belirlemiş olursunuz, yani risk/getiri oranınızı hesaplayabilirsiniz. Bu hesaplamayı yapmak için potansiyel riskinizi potansiyel kazancınıza bölersiniz. Oran ne kadar düşükse, bir “birim” risk için alacağınız potansiyel ödül de o kadar yüksektir. Bunun uygulamada nasıl çalıştığına bakalım.

Risk/getiri oranı nasıl hesaplanır?

Bitcoin'de bir uzun pozisyona girmek istediğinizi varsayalım. Analizinizi yaparak kar al emrinizin giriş fiyatından %15 yukarıda olacağına karar verdiniz. Aynı zamanda, şu soruyu da sormanız gerekir: Alım satım fikrim hangi noktada geçeriz kılınacak? Stop-loss emrinizi koymanız gereken yer burasıdır. Bu örnekte, geçersiz kılınma noktanızı giriş noktanızın %5 altı olarak belirlediniz.
Bu rakamların, keyfi şekilde belirlenmiş yüzdelere dayanmaması gerektiğini belirtmemiz de önemlidir. Kar hedefinizi ve stop-loss'unuzu piyasa analizinize göre belirlemeniz gerekir. Bu konuda teknik analiz göstergeleri çok faydalı olabilir.
Bu durumda kar hedefiniz %15 ve potansiyel kaybınız %5'tir. Peki, risk/getiri oranınız nedir? 5/15 = 1:3 = 0,33'tür. Oldukça basit değil mi? Bunun anlamı, riske edilen her bir birim için üç kat getiri potansiyeline sahip olduğunuzdur. Diğer bir deyişle, riske ettiğiniz her bir dolar için üç dolar kazanabilirsiniz. Dolayısıyla 100 USD'lik pozisyonunuz varsa, 15 USD'lik kar potansiyeli için 5 USD kaybetme riski alırsınız.
Oranı düşürmek için stop loss'unuzu giriş noktasına yaklaştırabilirsiniz. Fakat daha önce de bahsettiğimiz gibi giriş ve çıkış noktaları keyfi sayılar üzerinden hesaplanmamalıdır. Hesaplama, analizinize dayanmalıdır. Alım satım düzeniniz yüksek bir risk/ödül oranına sahipse muhtemelen bu sayılar üzerinden riske girmeye değmeyecektir. Bu işlemden vazgeçmek ve daha iyi bir risk/getiri oranına sahip farklı bir düzeni değerlendirmek daha iyi olabilir.
Farklı pozisyon büyüklüklerinin aynı risk/getiri oranına sahip olabileceği de dikkate alınmalıdır. Örneğin, 10.000 USD değerinde bir pozisyonunuz varsa 1.500 USD kar için 500 USD kaybetmeyi riske edersiniz (oran hala 1:3'tür). Oran yalnızca, hedefinizin ve stop-loss'unuzun bağıl pozisyonunu değiştirmeniz durumunda farklı bir değer verecektir.

Getiri/risk oranı

Birçok kişinin bu hesaplamayı tersten yaparak getiri/risk oranını kullandığını da belirtmemiz gerekir. Neden tersten hesaplama yaparlar? Çünkü bu yalnızca bir tercih meselesidir. Bazı kişiler bu oranı anlamayı daha kolay bulur. Hesaplama, risk/getiri oranı formülünün tam tersi kullanılarak yapılır. Dolayısıyla, yukarıdaki örnekte getiri/risk oranımız 15/5 = 3 olacaktır. Tahmin edeceğiniz gibi yüksek bir getiri/risk oranı düşük bir getiri/risk oranından daha iyidir.

Getiri/risk oranı 3,28 olan örnek bir alım satım düzeni.

➟ Kripto para dünyasına girmek mi istiyorsunuz? Binance'ten Bitcoin satın alabilirsiniz!

Risk ve getirinin kıyaslanması

Hayvanat bahçesinde olduğumuzu ve bir iddiaya girdiğimizi varsayalım. Kuş evine gizlice girip kendi ellerinizle bir papağan beslerseniz size 1 BTC vereceğiz. Burada potansiyel risk nedir? Yapmamanız gereken bir şeyi yaptığınız için polis sizi tutuklayabilir. Diğer yandan, başarılı olursanız 1 BTC kazanabilirsiniz.
Aynı zamanda size bir alternatif daha sunarız. Kaplan kafesine girer ve çıplak ellerinizle bir kaplanı çiğ etle beslerseniz bu sefer 1,1 BTC kazanabilirsiniz. Buradaki potansiyel risk nedir? Tabi ki polis sizi tutuklayabilir. Ama bu sefer bir de kaplanın size saldırması ve hayati bir zarar vermesi ihtimali vardır. Diğer yandan, başarılı olursanız biraz daha fazla BTC alacağınız için papağan iddiasına kıyasla daha fazla kazanç elde edebilirsiniz.
Hangisi daha iyi bir iddia gibi gözükmektedir? Teknik olarak bunların ikisi de kötü iddialardır çünkü kafeslere böyle gizlice girmemeniz gerekir. Yine de kaplan iddiasında, yalnızca çok az daha yüksek bir potansiyel kazanç için çok daha büyük bir risk almış olursunuz.
Benzer bir şekilde, alım satım yapan birçok kişi de kaybedecekleri karşısında kazanacaklarının daha yüksek olduğu alım satım düzenlerini tercih eder. Buna asimetrik fırsat adı verilir (potansiyel kazanç, potansiyel kayıptan daha yüksektir).
Burada bahsedilmesi gereken önemli bir konu da kazanma oranıdır. Kazanma oranınız, kazanç getiren işlemlerinizin sayısının kayıp getiren işlemlerinizin sayısına bölünmesidir. Örneğin, %60 kazanma oranınız varsa işlemlerinizin (ortalama) %60'ından kar elde ediyorsunuzdur. Şimdi bunu risk yönetiminizde nasıl kullanabileceğinizden bahsedelim.
Alım satım yapan bazı kişiler, çok düşük bir kazanma oranıyla yüksek kazançlar elde edebilir. Neden? Çünkü kişisel alım satım düzenlerinin risk/getiri oranı buna imkan tanır. Yalnızca risk/getiri oranı 1:10 olan düzenleri tercih ederlerse arka arkaya dokuz işlemde zarara uğrayabilir ama yine de tek bir işlemle başa baş kalabilirler. Bu durumda kara geçmeleri için on işlemden yalnızca ikisinin başarılı olması yeterlidir. Riske karşı getiri hesaplamasının gücü buradan anlaşılabilir.

Son düşünceler

Risk/getiri oranının ne olduğundan ve yatırımcıların bu oranı alım satım planlarına nasıl dahil edebileceğinden bahsettik. Risk/getiri oranını hesaplamak herhangi bir para yönetimi stratejisinin risk profili bakımından çok önemlidir.
Risk söz konusu olduğunda bir alım satım günlüğü tutmak da faydalı olabilir. İşlemlerinizi kaydederek stratejilerinizin performansı hakkında daha net bir resme ulaşabilirsiniz. Buna ek olarak, stratejilerinizi farklı piyasa çevrelerine ve varlık sınıflarına da adapte edebilirsiniz.
Risk ve getiri hesaplaması hakkında başka sorularınız varsa, sorularınızın topluluğumuz tarafından yanıtlandığı soru-cevap platformumuz Academy'ye Sor'a göz atabilirsiniz.