Petrol
Petrol Nedir?
Yeryüzünde yer alan yenilenemez enerji kaynaklarının sınırlı olması sebebi ile bu kaynaklar için insanlar tarihte çoğu zaman birbirleri ile savaşmaktan kaçınmamışlardır. Bu kaynakların başında ise petrol gelmektedir. Sizler için petrole dair bilgileri ayrıntıları ile derledik.
Petrol, insanların hayatında birçok alanda kullanılmaktadır. Özellikle günde belki de milyonlarca araç petrolü arabalarında kullanmaktadır. Bu petrolün onlarca kullanım alanlarından sadece birisidir. Kullanım alanı öylesine geniştir ve kendisi de öylesine değerlidir ki uğruna birçok savaş gerçekleşmiştir. Tabi bu değerinin yanında düzgün kullanılmadığı takdirde çevreye verdiği zararlar da bilinmektedir.Petrol, çoğunlukla sıvı formda olan, çeşitli renklerde bulunabilen yağa benzer bir maddedir. Yoğunluğu yüksektir ve kolay alevlenir. Petrol, dünyada doğal olarak bulunan katı, sıvı ve gaz halindeki hidrokarbonların bir karışımıdır. Ham petrolün rengi, çıkarıldığı mevkie göre değişebilmektedir. Bu değişimin nedeni, hidrokarbon çeşitleri ve karışım oranlarındaki farklılık nedeniyle ortaya çıkmaktadır.
Ham petrol içeriğine göre sınıflandırılır. Yüksek uçuculuk ve akışkanlığa sahip petroller hafif olarak adlandırılırken, ağır olan petrolün akışkanlığı düşüktür ve kolayca buharlaşmaz. Petrolde bulunan kükürt elementinin miktarı da petrolün sınıflandırılmasında ayrı bir etmendir. Düşük kükürt içeriğine sahip ham petrol, kolayca saflaştırılabildiği için tatlı petrol olarak adlandırılır. Öte yandan, bu tür ham petrole ekşi petrol denir. Çünkü daha fazla kükürt içeren petrolü işlemek için daha fazla operasyon gereklidir.
Petrol Nasıl Oluşur?
Metan, tek bir karbon atomunun etrafına bağlanmış dört hidrojen atomundan meydana gelir. Oktan ise sekiz karbondan oluşmaktadır ve on sekiz hidrojen atomuna sahiptir. Buna göre, metan ve oktan da sırasıyla CH4 ve C8H18 olarak gösterilebilir. 25 ° C oda sıcaklığında metan gaz halde iken, bu sıcaklıkta oktan sıvıdır. Bu iki molekülü farklı özelliklere sahip kılan esas olarak moleküler yapılar ve bağlandıkları atomlardır.
Dünyamızda metan ve oktan gibi birçok farklı hidrokarbon bileşiği bulunmaktadır. Petrol, bu hidrokarbon bileşiklerinin zengin bir karışımıdır. Parafinler, olefinler ve aromatik bileşikler, petrolü oluşturan ana hidrokarbon tipleridir. Hidrokarbonlara ek olarak, yağ azot, kükürt ve oksijen gibi bileşenler de içerir.
Petrol Oluşumu Hakkında Bilgi
Petrol oluşumunun ilk aşaması diyajenez adı verilen bir süreçtir. Bu işlemde, kum ve silt ile kaplı organik kalıntılardaki protein, yağ ve karbonhidrat, oksijensiz bakteriler tarafından ayrıştırılır ve hümik ve fulvik asit benzeri gibi organik maddelere dönüşür. Söz konusu organik tabaka kalınlaştıkça ve taşlar yoğunlaştıkça yoğun ısı ve basınç açığa çıkar. Çürüme sonucu meydana gelen yeni organik maddeler, sıcaklık ve basınç ile kerojen adı verilen bir maddeye dönüşür. Kerojen tortul kayalarda bulunan kahverengi veya siyah tonlarında bir maddedir.
Kerojen oluşumundan sonra, çökme ve birikmenin etkisi altında sıcaklık ve basınç artmaya devam eder. 60 ° C'den yüksek sıcaklıklara ulaşıldığında, kerojen kimyasal olarak bu yüksek basınç altında ayrışmaya başlar. Bu aşamaya parçalanma aşaması denir. Bu aşamada, organik tabakaya etki eden sıcaklık 50 ila 150 ° C arasında değişirken, basınç 1500 bara kadar çıkabilir. Bu değer, atmosfer basıncının yaklaşık 1480 katına eşittir. Tüm bu etkiler altında, kerojen parçalandığında petrol ve doğal gaz ortaya çıkar.