AMERİKA SEÇİMLERİ

2024 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimleri, 5 Kasım 2024'te yapılacak olan 60. Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimidir.[1] Her eyaletteki ve Columbia Bölgesi'ndeki seçmenler, dört yıllık bir dönem için bir başkan ve başkan yardımcısı seçecektir.
Görevdeki başkan, Demokrat Parti üyesi Joe Biden, başlangıçta Demokrat ön seçimlerde yeniden seçilmek için aday oldu ve kazandı.[2] Ancak, Temmuz 2024 başkanlık tartışmasındaki kötü performansının ardından, birçok Demokrat Parti üyesi, Biden'a kampanyasını askıya alması çağrısında bulundu. Başlangıçtaki bazı tepkilere rağmen Biden, 21 Temmuz'da yarıştan çekildi ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris'i destekledi.[3] Harris ertesi gün muhtemel aday olmak için yeterli delege desteğini aldı[4] ve 5 Ağustos'ta partinin resmî adayı oldu.[5] Harris ertesi gün Minnesota valisi Tim Walz'ı başkan yardımcısı adayı olarak seçti.[6] Biden'ın yarıştan çekilmesi, onu 1968'de Lyndon B. Johnson'dan bu yana yeniden aday olmayan ilk görevdeki başkan ve adaylığı kazanmak için yeterli delegeyi elde ettikten sonra çekilen ilk başkan yaptı.[7] Harris, 1968'de Hubert Humphrey'den bu yana ön seçimlere başkan adayı olarak katılmayan ilk adaydır.[8]
Cumhuriyetçi Parti üyesi olan selefi Donald Trump, 2020 başkanlık seçimlerinde Biden'a karşı kaybettikten sonra, üst üste ikinci bir dönem için yeniden seçime girecek.[9] Seçimler öncesinde, 30 Mayıs 2024'te Trump, iş kayıtlarında tahrifat yapmakla ilgili 34 suçtan hüküm giydi ve bir suçtan suçlu bulunan ilk başkan oldu.[10] 13 Temmuz'da Trump, Pensilvanya'daki bir mitinginde suikast girişimine uğradı ve kulağından vuruldu. Trump, 15 Temmuz'daki 2024 Cumhuriyetçi Ulusal Kongresi'nde, başkan yardımcısı adayı Ohio senatörü J. D. Vance ile birlikte aday gösterildi. Trump, 2020 seçimlerinde kendisine karşı hile yapıldığına dair asılsız iddialar yaymaya devam etti ve 2024 seçimlerinde de kendisine karşı hile yapılacağını delilsiz bir şekilde iddia etti.[11]
Bu seçimin galibinin, 20 Ocak 2025 tarihinde göreve başlaması planlanmaktadır. Başkanlık seçimi, ABD Senatosu, Temsilciler Meclisi, valilik ve eyalet yasama organları seçimleriyle aynı zamanda yapılacaktır. Biden ve Trump, 12 Mart'ta sırasıyla Demokrat ve Cumhuriyetçi partilerin delegelerinin çoğunluğunu elde etti. Trump, 15 Temmuz'da onaylandı.[12] Robert F. Kennedy Jr. 1992 seçimlerinde bağımsız olarak yarışan Ross Perot'tan bu yana en yüksek oy alan üçüncü parti başkan adayı olarak ortaya çıktı.[13][14][15]
Kampanyanın önde gelen konularının kürtaj,[16][17] sınır güvenliği ve göç,[18][19] sağlık hizmetleri,[20] eğitim,[21] ekonomi,[22] dış politika,[23] LGBT hakları,[24] iklim değişikliği[25][26] ve demokrasi olması bekleniyor.[27][28] Kararsız seçmenin çok olduğu kilit eyaletler arasında Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, Pensilvanya ve Wisconsin bulunmaktadır.[29]
Seçim prosedürü[değiştir | kaynağı değiştir]
Birleşik Devletler Anayasası'nın ikinci maddesi, bir kişinin başkan olarak görev yapabilmesi için doğuştan Birleşik Devletler vatandaşı olması, en az 35 yaşında olması ve en az 14 yıldır Amerika Birleşik Devletleri'nde ikamet ediyor olması gerektiğini belirtir. Yirmi ikinci değişiklik, herhangi bir kişinin iki defadan fazla başkan seçilmesini yasaklamaktadır. Büyük parti adayları, partinin ulusal kongresinde adayı seçecek delegeleri belirleyen bir dizi ön seçim yoluyla adaylıklarını ilan ederler. Her partinin ulusal kongresi, o partinin adayını oluşturmak üzere bir başkan yardımcısı seçer. Başkan adayı genellikle partinin kurultayında delegeler tarafından onaylanan aday yardımcısını seçer. Hiçbir aday kendi partisinin delegelerinin çoğunluğunun oyunu alamazsa veya bir partinin muhtemel adayı önseçimler ile kurultay arasında yarıştan çekilirse, aracılı bir kurultay düzenlenebilir: delegeler daha sonra "serbest bırakılır" ve bağlılıklarını farklı bir adaya değiştirmekte özgürdürler.[30]
Kasım ayındaki genel seçim, seçmenlerin Seçiciler Kurulu üyeleri için oy kullandığı dolaylı bir seçimdir; bu seçmenler daha sonra doğrudan başkan ve başkan yardımcısını seçerler.[31] Seçim büroları, artan iş yükü ve kamuoyu denetimiyle uğraşmaktadır, bu nedenle birçok önemli eyaletteki yetkililer daha fazla personel istihdam etmek, güvenliği artırmak ve eğitimi genişletmek için daha fazla fon arayışına girdi. Bu talep, kısmen eski Başkan Donald Trump'ın 2020 seçimlerini kaybetmesinin yarattığı seçim güvensizliği nedeniyle, çok sayıda seçim bürosunun emekliliklerin artması ve kamu kayıtlarına ilişkin taleplerle uğraştığı bir dönemde ortaya çıktı. Trump seçilirse, 1892'de bunu başaran Grover Cleveland'ın ardından üst üste olmadan ikinci dönem kazanan ikinci başkan olacak.[32]
Trump, Amerikan tarihinde iki kez görevden alınan ve görevden alındıktan sonra yeniden aday olan ilk başkan oldu. Trump, ilk olarak Aralık 2019'da Demokratların kontrolündeki Temsilciler Meclisi tarafından, Ukrayna'yı Joe Biden hakkında zarar verici bilgiler vermeye zorlama girişimleri ve askeri yardımı keserek Rusya'nın 2016 ABD seçimlerine müdahalesine ilişkin yanlış bilgi vermesi nedeniyle görevi kötüye kullanma ve Kongre'yi engelleme suçlarından azledildi.[33] Trump'ın Temsilciler Meclisi tarafından ikinci kez azledilmesi ise 13 Ocak 2021'de, 6 Ocak'taki ABD Kongre Binası saldırısındaki rolü nedeniyle "ayaklanmaya teşvik" suçundan gerçekleşti. Trump, her iki davada da Senato tarafından beraat ettirildiği için 2024 yılında yeniden başkanlığa aday olması engellenmedi.[34]
Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]Seçim müdahaleleri[değiştir | kaynağı değiştir]Donald Trump'ın yanlış müdahale iddiaları[değiştir | kaynağı değiştir]Trump, seçimlere şüphe tohumları ekmek için, 2024 seçimleri öncesinde "hileli seçim" ve "seçimlere müdahale" ifadelerini önceki iki seçime kıyasla daha fazla kullandı; bu ifadeler "yazı gelirse ben kazanırım, tura gelirse hile yaptın" retorik stratejisinin bir parçası olarak tanımlanıyor.[11]
Trump, 2020 başkanlık seçimlerinde seçmenlerin sahtekârlık yaptığına dair asılsız iddialarda bulundu ve Haziran 2024 itibariyle seçim sonuçlarını inkâr etmeye devam etti.[35][36] Seçim güvenliği uzmanları, 2020 başkanlık seçimlerinin meşruiyetini inkâr eden yetkililerin oy verme sürecini engellemeye çalışabileceği veya 2024 seçim sonuçlarını onaylamayı reddedebileceği konusunda uyarıda bulundu.[37] New York Times, "Cumhuriyetçi Parti ve muhafazakâr müttefiklerinin, Seçim Günü öncesinde partizan avantajı için oy vermeyi kısıtlayarak ve Trump'ın kaybetmesi halinde sertifika sürecine karşı "yasal olarak şüpheli" zorluklar çıkarmaya hazırlanarak Amerikan oylama sistemini hedef alan benzeri görülmemiş bir yasal kampanyaya giriştiklerini" bildirdi.[38] 2024 seçimleri öncesinde Cumhuriyetçi Parti, Trump'ın yenilgisi halinde seçimi gayrimeşru hale getirmek amacıyla, vatandaş olmayan göçmenlerin oy kullanacağı iddiasında bulundu.[39][40]
İddialar, ABD'deki daha büyük bir seçim inkâr hareketinin parçası olarak ortaya atıldı.[41] Trump, çalınmış bir seçimle ilgili "Büyük Yalan "ını yaymaya devam etti ve 2024 seçimlerinin kendisine karşı hileli olacağını kanıt olmadan öngördü. Trump, 2024 adaylığını açıkladığından bu yana yaklaşık her gün bir kez kendisine karşı "seçim müdahalesi" yapıldığını temelsiz bir şekilde iddia etti. Trump, Biden'ı ceza davalarıyla ilgili olarak kendisini hedef almak üzere Adalet Bakanlığı'nı "silahlandırmakla" suçladı.[11] Trump ve bazı Cumhuriyetçiler, 2024 seçimlerinin sonuçlarını "adil olmadıklarına" inanmaları halinde kabul etmeyeceklerini belirttiler.[42]
Trump'ın seçim kaybını tersine çevirmek için Anayasa'yı "feshedebileceğini" öne süren önceki yorumları,[43][44] başkanlığının "ilk gününde" diktatör olacağını ve sonrasında olmayacağını iddia etmesi, Adalet Bakanlığı'nı siyasi düşmanlarının peşine düşmek için kullanma sözü,[45] Demokrat şehir ve eyaletlere ordu konuşlandırmak için 1807 İsyan Yasası'nı kullanma planı,[46][47] 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerini geçersiz kılma girişimleri, Cumhuriyetçilerin 2020 başkanlık seçimlerinin ardından oy vermeyi kısıtlamaya yönelik devam eden çabaları, Trump'ın 2024 seçimlerinde seçim hilesi yapılacağına dair temelsiz tahminleri[48] ve Trump'ın 6 Ocak'ta Amerika Birleşik Devletleri Kongre Binası'na yapılan saldırıyı kamuoyu önünde sahiplenmesi ve kutlaması,[49] Amerika'da demokrasinin durumuna ilişkin endişeleri artırdı.[50][51][52][53] Trump'ın siyasi operasyonu, 100.000'den fazla avukat ve gönüllüyü kritik eyaletlerdeki oy verme yerlerine konuşlandırmayı planladığını ve sandık gözlemcileri ile seçmenlerin iddia edilen oylama usulsüzlüklerini bildirmeleri için bir "seçim dürüstlüğü yardım hattı" kuracağını söyledi.
Yabancı devletlerin müdahalesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Mevcut ve eski ABD yetkilileri, 2024 seçimlerine dış müdahalenin muhtemel olduğunu belirttiler. Belirtilen üç ana faktör "Amerika'nın derinleşen iç siyasi krizleri, sosyal medyada siyasi söylemi kontrol etmeye yönelik tartışmalı girişimlerin çöküşü ve üretici yapay zekânın yükselişidir."[54] 1 Nisan 2024'te The New York Times, Çin hükümetinin sosyal medyada "komplo teorilerini teşvik eden, iç bölünmeleri körükleyen ve Kasım ayındaki seçimler öncesinde Başkan Biden'a saldıran sahte Trump yanlısı hesaplar oluşturduğunu bildirdi.[55] Dezenformasyon uzmanları ve istihbarat kurumlarına göre Rusya, 2024 seçimleri öncesinde Joe Biden ve Demokratlara zarar vermek, izolasyonizmi destekleyen adayları desteklemek ve Ukrayna'ya yardım ve NATO'ya verilen desteğin altını oymak için dezenformasyon yaydı.[56][57]
Donald Trump'a karşı açılan ceza davaları ve iddianameler[değiştir | kaynağı değiştir]
Trump hakkındaki toplam 91 suçtan oluşan dört farklı iddianame ve açılan davaların, 2024 başkanlık kampanyası sırasında gündeme gelmesi bekleniyor.[58] 30 Mayıs'ta Trump, The People of the State of New York v. Donald J. Trump davasında, 2016 başkanlık seçimlerini etkilemek amacıyla yetişkin film yıldızı Stormy Daniels'a, aralarındaki bir cinsel ilişki hakkında sessiz kalmasını sağlamak için sus payı ödemelerine ilişkin iş kayıtlarında tahrifat yaptığı gerekçesiyle 34 suçun tamamından jüri tarafından suçlu bulundu. Böylece Trump, Amerikan tarihinde bir suçtan hüküm giyen ilk eski ABD başkanı oldu.[59] Trump ve pek çok Cumhuriyetçi, Trump'ın ceza davalarıyla ilgili olarak, Joe Biden ve Demokrat Parti tarafından düzenlenmiş "hileli" ya da "seçimlere müdahale" iddiaları da dâhil olmak üzere, hiçbir kanıt bulunmayan çok sayıda yanlış ve yanıltıcı beyanda bulundu.[60]
Trump'a ayrıca 57 ağır suçlama yöneltilmiştir; 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerini bozma girişiminde bulunduğu ve 6 Ocak'ta Amerika Birleşik Devletleri Kongre Binası saldırısına karıştığı iddiasıyla Amerika Birleşik Devletleri v. Donald J. Trump davasında dört suçlama; Georgia'da 2020 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinin sonuçlarını bozma girişiminde bulunduğu iddiasıyla Georgia Eyaleti v. Donald J. Trump ve diğerlerine karşı açılan davada 10 suçlama; Donald J. Trump, Waltine Nauta ve Carlos De Oliveira'ya karşı açılan Amerika Birleşik Devletleri davasında gizli belgeleri sakladığı ve bu belgeleri geri alma çabalarını engellediği iddiasıyla 40 suçlama bulunmaktadır.[61]
İddianamelerine ek olarak, 9 Mayıs 2023'te Trump, E. Jean Carroll v. Donald J. Trump davasında anonim bir jüri tarafından cinsel istismardan sorumlu bulundu[62][63] ve tazminat ve hakaret için toplam 88,3 milyon dolar ödemesine karar verildi.[64][65] Eylül 2023'te Trump, malî dolandırıcılıktan suçlu bulundu ve şu anda temyiz aşamasında olan 457 milyon dolarlık bir kararı ödemesine hükmedildi.[66]
Kampanya konuları[değiştir | kaynağı değiştir]Kürtaj[değiştir | kaynağı değiştir]Kürtaj hakları protestocuları, 14 Mayıs 2022'de Washington, D.C.'de, Roe v. Wade'i bozan taslak görüşün sızdırılmasının ardından "Bans Off Our Bodies" protestosunun bir parçası olarak.
Bu seçim, kürtaja erişimi etkileyen iki önemli mahkeme kararının ardından yapılacak ilk başkanlık seçimi olacak. Bunlardan ilki, Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi'nin Roe v. Wade kararını bozarak kürtaj yasakları da dâhil olmak üzere kürtaj yasasını tamamen eyaletlere bıraktığı 2022 tarihli Dobbs v. Jackson Kadın Sağlığı Örgütü kararıdır. Eski başkan Donald Trump tarafından atanan üç yargıç -Amy Coney Barrett, Brett Kavanaugh ve Neil Gorsuch- Dobbs davasında federal kürtaj hakkının iptali yönünde oy kullandı.[67] İkinci dava ise 2023 Alliance for Hippocratic Medicine v. U.S. Food and Drug Administration davası olup, kuzeybatı Teksas'taki bir federal yargıç, FDA'nın 2000 yılında mifepriston için verdiği onayı bozdu ve daha yüksek mahkemeler tarafından onaylanması halinde ilacın piyasadan çekilmesi söz konusu olabilecektir.[68] Her iki karar da Cumhuriyetçi politikacılar ve milletvekillerinden güçlü destek gördü.[68]
Demokratlar ağırlıklı olarak kürtaja erişimi bir hak olarak görmeyi desteklerken,[69] Cumhuriyetçi politikacılar genellikle kürtajın yasallığını önemli ölçüde kısıtlamaktan yanadır.[70] Nisan 2023'e gelindiğinde, Cumhuriyetçilerin kontrolündeki eyaletlerin çoğu kürtajı neredeyse tamamen yasaklayarak ABD'nin büyük bölümünde kürtajı büyük ölçüde yasadışı hale getirdi. Kaiser Aile Vakfı'na göre, tecavüz veya ensest istisnası olmaksızın kürtajı hukuken erken aşamada yasaklayan 15 eyalet bulunmaktadır.
Sınır güvenliği ve göç[değiştir | kaynağı değiştir]
Sınır güvenliği ve göç, 2024 başkanlık seçimlerinde potansiyel seçmenleri ilgilendiren en önemli konular arasında yer almaktadır.[71][72] Kamuoyu yoklamaları, Amerikalıların çoğunluğunun ülkeye göçün azaltılmasını istediğini[73] ve önemli bir azınlığın da beyazların nüfusunun azalmasından endişe duyduğunu göstermektedir.[74] 2023'te ve 2024'ün başlarında, Amerika Birleşik Devletleri'nin Meksika sınırından ülkeye giren göçmen sayısında bir artış meydana geldi.[75] Haziran 2024'e gelindiğinde, yasadışı geçişler, üst düzey ABD'li yetkililerin ABD ile Meksika arasında artan yaptırımlara, hava koşullarına ve Biden'ın sığınma kısıtlamalarını artıran idari emrine bağladığı, art arda dört aylık düşüşün ardından üç yılın en düşük seviyesine ulaştı.[76] Şubat 2024'te Biden ve kongre müzakerecileri, sınırı güvence altına almak için birçok muhafazakâr talebi içeren ve aynı zamanda Ukrayna ve İsrail'e yardımın kilidini açan bir yasa tasarısı üzerinde iki partili bir anlaşmaya vardılar, ancak tasarıya, Cumhuriyetçilerin bir kampanya konusu olarak göç konusunda aday olma yeteneklerine zarar vereceğini iddia eden Trump tarafından karşı çıkıldı.[77][77][78]
Donald Trump, seçilmesi halinde güney sınırındaki duvarı tamamlama sözü verdi.
Donald Trump, seçilmesi halinde sınır dışı etmeleri arttıracağını, ABD ordusunu sınıra göndereceğini, işyeri baskınları yoluyla ICE gözaltılarını genişleteceğini,[79] yerel kolluk kuvvetlerini sınır güvenliğiyle ilgilenmek üzere görevlendireceğini, Gümrük ve Sınır Devriyesi finansmanını arttıracağını ve güney sınırına duvar inşasını tamamlayacağını ifade etti.[80] The New York Times'ın haberine göre Trump, "halihazırda Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan belgesiz kişileri geniş çaplı bir şekilde toplamaya hazırlanmak ve sınır dışı edilmeyi beklerken onları geniş kamplarda alıkoymak" gibi "ilk dönemdeki göç baskısını aşırı bir şekilde genişletmeyi" düşünüyor. Trump, gözaltı kampları inşa etmek ve orduyu kullanmak suretiyle 11 milyon kişiyi sınır dışı etme niyetini ifade etti.[81] Trump, ulusal verilerle desteklenmeyen "göçmen suç dalgası" gibi yanlış iddialarda bulundu.[82]
Trump'ın göçmen karşıtı üslubunun önceki başkanlık dönemine kıyasla daha da sertleştiği[79] ve bazı yasadışı göçmenlerden bahsederken daha insanlıktan çıkarıcı söylemler kullandığı için eleştirildiği belirtilmektedir. Trump, bazı göçmenleri "insan değiller" ve "hayvanlar" olarak adlandırdı.[83][84][85] Trump, göçmenlerin "ülkemizin kanını zehirlediğini" iddia ederek, beyaz üstünlükçüler ve Adolf Hitler tarafından kullanılan ırksal hijyen söylemiyle karşılaştırmalara neden oldu.[86][87] Trump'ın yorumları, kampanyası sırasında giderek daha fazla kullandığı şiddet içeren, insanlıktan çıkarıcı söylemin bir parçasıdır.
İklim değişikliği[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim değişikliğinin 2024 başkanlık seçimlerinde bir sorun olması beklenmektedir. 2023 yılında Amerika Birleşik Devletleri, Trump'ın başkanlığının zirvesinde üretilen günlük 13 milyon varili geçerek günde 13,2 milyon varilin üzerinde ham petrol üretimiyle rekor kırdı.[88] Amerika ayrıca COVID-19 salgını ve Rusya'nın Ukrayna'yı işgali nedeniyle 2021-2024 küresel enerji krizinin neden olduğu arz şoklarıyla da uğraştı.[89]
Trump, insan kaynaklı iklim değişikliği fikriyle alay etti[90][91] ve enerji politikasına defalarca "sondaj, bebeğim, sondaj" mantrası altında atıfta bulunarak,[92] kamu arazilerinde petrol sondajını artırma ve petrol, gaz ve kömür üreticilerine vergi indirimleri sunma sözü verdi. Trump, ABD'nin dünyadaki tüm ülkeler arasında en düşük elektrik ve enerji maliyetine sahip olmasını hedeflediğini belirtti. Trump elektrikli araç girişimlerini geri alma sözü verdi, Paris İklim Anlaşması'ndan ayrılmayı ve bazı çevre düzenlemelerini iptal etmeyi önerdi.[93] Trump, ABD tarihinde iklim değişikliği ve temiz enerjiye yönelik en büyük yatırım olan 2022 Enflasyon Azaltma Yasası'nın bazı bölümlerini geri alma niyetini ifade etti.[94][95]
Ekonomik sorunlar[değiştir | kaynağı değiştir]Enflasyon oranı, Amerika Birleşik Devletleri ve Avro Bölgesi, Ocak 2018 - Mart 2024. Enflasyon, 2021-2023 enflasyon dalgalanması sırasında belirgin bir şekilde arttı.
Seçmenler, 2024 seçimleri için en önemli konu olarak sürekli olarak ekonomik meseleleri işaret etmektedir.[96][97][98] 2021'de pandemi ve tedarik zinciri krizi gibi olayların bir araya gelmesiyle yüksek enflasyon dönemi başladı ve 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ekonomik etkileriyle daha da arttı.[99][100] Pandeminin ardından yaşanan ekonomik gerilemeden özellikle kadınlar, özellikle de çocuk bakımı sorumlulukları için işlerini bırakanlar etkilendi.[101] Amerikan Kurtarma Planı'nın bir parçası olarak genişletilmiş bir çocuk vergi kredisi de dâhil olmak üzere geçici çocuk bakımı önlemleri, ebeveynlerin ekonomik durumuna yardımcı olmak için tasarlanmış yöntemler olarak tanıtıldı.[102]
Trump, 2017 vergi indirimlerinin ötesinde daha fazla bireysel ve kurumsal vergi indirimi önerdi.[103] Trump, zenginler için vergileri düşük tutmanın istihdam yaratmayı artırdığını savundu.[104] Trump'ın belirttiği ticaret politikası, ABD'nin küresel ekonomiden ayrışmasını ve ülkenin daha bağımsız hale gelmesini ve gücünü bireysel ticaret anlaşmaları yoluyla kullanmasını içeriyor. Bu, tüm ithalatlar için %10'luk evrensel bir temel tarife ile gerçekleştirilecek,[105][106] ticaret ortaklarının para birimlerini manipüle etmeleri veya haksız ticaret uygulamalarında bulunmaları halinde cezalar artırılacaktır.[107] Trump, ABD dışında üretilen otomobiller için %100 gümrük vergisi ve Çin malları için asgari %60 gümrük vergisi çağrısında bulundu.[105] Trump, Kongre'yi ABD'ye gümrük vergisi uygulayan herhangi bir ülkeye karşılıklı gümrük vergisi uygulama yetkisi verecek bir "Trump Karşılıklı Ticaret Yasası" çıkarmaya teşvik etmeyi planladığını belirtti.[107] Washington Post, Ocak 2024'te Trump'ın büyük bir ticaret savaşına hazırlandığını bildirdi.[108] Trump'ın ticaret politikaları korumacı,[109] neomerkantilist veya otarşist olarak tanımlandı.[106]
Demokrasi[değiştir | kaynağı değiştir]Seçim, Trump'ın daha önce 2020 seçimlerini iptal ettirme girişimleri ve 6 Ocak'taki ABD Kongre Binası saldırısının ardından yapılacak ilk başkanlık seçimi olacak. Seçim aynı zamanda Trump'ın 2020 seçimlerini iptal ettirmeye çalışmak ve saldırıya karışmakla suçlandığı federal iddianamenin ve Joe Biden'ın Georgia eyaletindeki zaferini iptal ettirmeye çalışmakla suçlandığı haraç suçlamalarının ortasında yapılacak.
Demokrasinin 2024 seçimlerinde önemli bir konu olması bekleniyor. AP-NORC tarafından 30 Kasım - 4 Aralık 2023 tarihleri arasında 1.074 yetişkinle yapılan bir ankete göre, yetişkinlerin %62'si bir sonraki seçimi kimin kazanacağına bağlı olarak demokrasinin risk altında olabileceğini söyledi.[110]
Seçim öncesi yapılan anketler Amerikan demokrasisinin durumundan derin bir memnuniyetsizlik olduğunu gösterdi.[111][112][113] Liberaller, muhafazakârların otokratik eğilimleri ve 2020 seçimlerini tersine çevirme girişimleriyle ülkeyi tehdit ettiğine inanma eğiliminde.[114] Bazı Cumhuriyetçiler ise Trump'ın daha önce görevden alınması ve hakkında dört suç iddianamesi hazırlanmasının seçimleri etkilemeye ve Trump'ı görevden uzaklaştırmaya yönelik girişimler olduğu endişesini taşımaktadır.[115] Ancak, Trump'ın ceza davalarının Joe Biden ve Demokrat Parti tarafından düzenlenen "seçim müdahalesi" olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur.[11][60]
Donald Trump'ın 2024 kampanyası, medya tarafından giderek daha şiddet yanlısı ve otoriter söylemlerde bulunmakla eleştirilmekte[116][117][118] ve bazıları Trump kampanyasının kasıtlı olarak bu söylemlere yöneldiğini düşünmektedir.[50] Trump'ın platformu, başkanlık yetkilerinin ve yürütme organının federal hükümetin her bölümü üzerinde büyük ölçüde genişletilmesi çağrısında bulunmaktadır.[119] Trump, federal kurumlar, Birleşik Devletler İstihbarat Topluluğu, Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı bünyesinde 'gündemine engel' olarak görülen binlerce kariyer kamu hizmeti çalışanının istihdam korumalarının kaldırılması ve yerlerine siyasi yandaşların getirilmesi çağrısında bulundu.[120]
Trump'ın kampanyası, siyasi düşmanlarına karşı giderek daha fazla insanlıktan çıkarıcı ve şiddet içeren söylemler kullanmasıyla dikkat çekti.[121][122][123] Trump, 6 Ocak 2021'deki Kongre Binası saldırısına karıştıkları gerekçesiyle suçlananları affetme sözü verdi ve suçlananları "rehineler" ve "büyük, büyük vatanseverler" olarak nitelendirdi.[124][125][126] Trump, kazanamaması halinde 2024 seçimlerinden sonra şiddet olaylarının yaşanabileceğini göz ardı etmedi ve "duruma göre değişir" dedi.[127]
LGBT hakları[değiştir | kaynağı değiştir]Des Moines'de Cumhuriyetçi Vali Kim Reynolds tarafından 2022 yılında imzalanan trans karşıtı yasayı protesto eden öğrenciler
Son yıllarda, eyalet yasama organlarındaki muhafazakâr politikacılar, Demokratların LGBT bireylerin, özellikle de trans bireylerin haklarını kısıtladığını söylediği çok sayıda ve giderek artan sayıda yasa tasarısı sundu.[128][129] Trump, trans bireylerle ilgili Demokratların desteklediği politikaları geri alma sözü verdi.[130] Trump, Biden'ın trans öğrencilerin banyoları, soyunma odalarını ve cinsiyet kimlikleriyle uyumlu zamirleri kullanmalarına yönelik "Title IX" hükümlerini "ilk günden" iptal edeceğini belirtti.[131] Trump, yalnızca iki cinsiyeti tanıyacak federal bir yasa çıkaracağını belirtti ve transseksüel olmanın "radikal sol" tarafından uydurulmuş bir kavram olduğunu iddia etti.[132] Trump, "bir çocuğa yanlış bedende hapsolmuş olabileceğini öneren" öğretmenler için "ağır sonuçlar" vaat etti. Trump daha önce de transseksüel gençlerin istedikleri banyoya girebilmelerini sağlayan "Title IX" hükümlerini geri çekmiş ve Uygun Bakım Yasası'ndaki transseksüellerle ilgili bazı politikaları geri almaya çalışmıştı.[130]