Disiplin Tedbir ve Cezaları

6u7V...q57N

19 Jan 2024

İnfaz rejiminin kendisinden beklediği yükümlülükleri yerine getirmeyen hükümlülere mevzuatın öngördüğü disiplin cezaları uygulanmaktadır.

Bu cezalar suçun türü ve kapsamına göre değişmektedir. Yetişkin hükümlülere uygulanan disiplin cezaları şu şekilde sıralanmaktadır (m. 38).
1- Kınama,
2- Bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma,
3- Ücret karşılığı çalışılan işten yoksun bırakma,
4- Haberleşme ve iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama,
5- Ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma ve hücreye koyma,
6- Hücreye koyma.

Hükümlü ve tutuklulara uygulanan infaz rejimi açık ve kapalı ceza infaz kurumlarına göre farklılık göstermektedir. Kapalı kurumlarda hükümlü daha sıkı kurallara tabi iken açık kurumlarda bu kurallar esnetilmektedir.

Çocuk hükümlülerde ise farklı ceza ve uygulama söz konusudur. Çocuk hükümlüye disiplin cezası verme öncesinde bazı disiplin tedbirleri uygulanmaktadır. Bu tedbirlerin amacı, çocuğun disiplin cezası gerektiren eyleminin gerçekleşme riskini ortadan kaldırmaktır. İlgili tedbirler şu şekilde listelenmektedir (m. 45).

1- Teşvik esaslı ayrıcalıkları ertelemek,
2- Kaldığı odayı ve yatakhaneyi değiştirmek,
3- Bulunduğu kurumun başka bir kısmına nakletmek,
4- Meslek eğitiminin bütünlüğünü ve sürekliliğini bozmayacak şekilde çalıştığı işyerini veya atölyeyi değiştirmek,
5- Belli yerlere girmesini yasaklamak,
6- Bazı eşyaları bulundurmasını veya kullanmasını yasaklamak.

Çocuk hükümlülere uygulanan disiplin tedbirlerinin işe yaramaması ve çocuğun ceza gerektirecek eylemlerde bulunması durumunda şu disiplin cezaları uygulanmaktadır (m. 46).

1- Uyarma,
2- Kınama,
3- Onarma, tazmin etme ve eski hâle getirme,
4- Harcamalarına sınır koyma,
5- Bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma,
6- Teşvik esaslı ayrıcalıkları geri alma,
7- İznin ertelenmesi veya ziyaretlerin kapalı şekilde yaptırılması,
8- Kapalı ceza infaz kurumuna iade,
9- Odaya kapatma cezası.

Disiplin Cezalarının uygulama Usulleri

Disiplin cezası gerektiren eylemlerde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında kurum en üst amiri tarafından 15 gün içinde soruşturma yürütülmesi için muhakkik görevlendirmesi yapılır. Muhakkik 15 gün içinde kararını verir ve kurum en üst amirine sunar. Uyarma, kınama ve bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma cezaları kurumun en üst amiri tarafından verilir, ancak diğer disiplin cezaları disiplin kurulları tarafından verilir. Disiplin kurulları üç gün içinde eylemin disiplin cezasını gerektirip gerektirmediği veya eylemin hangi cezayı gerektirdiği ile ilgili kararını verir (m. 47). Böylelikle eylemin ceza gerektirmesi halinde kısa zamanda cezanın uygulanması ve neticede caydırıcılığın artırılmasının amaçlandığı düşünülmektedir.

Disiplin cezaları ile ilgili caydırıcılığın artırılması için tekerrür durumunda bir üst cezanın uygulanması öngörülmektedir. Nitekim ilgili kanunda “Bir eylemden dolayı verilen disiplin cezası kesinleştikten sonra bu cezanın infazı tamamlanıp kaldırılması için dördüncü fıkrada belirtilen süreler geçinceye kadar yeniden disiplin cezasını gerektiren bir eylemde bulunan hükümlü hakkında her defasında bir üst ceza uygulanır (m. 48).” ifadesi yer almaktadır. İlgili maddede atfedilen ve aynı maddenin dördüncü fıkrasında yer alan disiplin cezalarının kaldırılması ve iyi halliliğin kazanılması ile ilgili süreler şu şekilde belirtilmektedir.

1- Kınama cezası on beş gün,
2- Bazı etkinliklere katılmaktan alıkoyma cezası bir ay,
3- Ücret karşılığı çalışılan işten yoksun bırakma cezası üç ay,
4- Haberleşme veya iletişim araçlarından yoksun bırakma veya kısıtlama cezası üç ay,
5- Ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma cezası üç ay,
6- Hücreye koyma cezası 44 üncü maddenin ikinci fıkrasındaki hâllerde altı ay, üçüncü fıkrasındaki hâllerde bir yıl.

Hücreye koyma cezası hükümlü ve tutuklular için en ağır disiplin cezası olarak uygulanmaktadır. Bu ceza gerek diğer hükümlü ve tutuklulardan tecrit edilerek yalnız başına ve sadece genel yaşamsal ihtiyaçları içeren kısıtlı imkânlarla hücre tipi bir odada kalmayı gerektirmesi ve gerekse denetimli serbestliğe ayrılma, açık cezaevine gönderilme ya da koşullu salıverilme imkânlarını elde etme açısından gerek duyulan iyi halliliği kazanmanın altı ya da bir yıl gibi uzun bir zamanı içermesi açısından önemlidir. Ayrıca iyi halli olmayan hükümlü ve tutukluların eğitim ve iyileştirme çalışmalarına katılımı da zorlaşmaktadır. Bu anlamda hücre cezasını gerektiren eylemlere değinmek yerinde olacaktır. İlgili kanunun 44. maddesinin ikinci fıkrasında bir günden on güne kadar hücreye koyma cezasını gerektiren eylemler şu şekilde sıralanmıştır:

a) Kurum tesislerine, araç ve gereçlerine zarar vermek
b) Tünel kazmaya teşebbüs etmek
c) Firara teşebbüs etmek
d) Hükümlü ve tutukluları idareye karşı kışkırtmak veya isyana kalkışmak
e) Hükümlü ve tutukluları daha az cezayı gerektiren şekilde kasten yaralamak
f) Hükümlü ve tutuklular üzerinde baskı kurarak çıkar sağlamak, özel işleriyle başka işlerde kullanmak, bunlara kalkışmak veya bu amaçları gerçekleştirmek için oluşturulan gruplara katılmak veya bunlarla dayanışma içinde olmak
g) Hücre cezasına karşılık ziyaretçi kabulünden yoksun bırakma cezası (f) bendindeki süre

44. Maddesinin üçüncü fıkrasında on bir günden yirmi güne kadar hücreye koyma cezasını gerektiren eylemler şu şekildedir:

a. İsyan çıkartmak
b. Kuruma ağır zarar vermek
c. Kasten yangın çıkarmak.
d. Adam öldürmek veya öldürmeye kalkışmak.
e. Hükümlü ve tutukluları kasten veya neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralamak ile görevlileri her türlü kasten yaralamak.
f. Cinsel saldırıda veya çocuklara karşı cinsel istismarda bulunmak, bu suçlara kalkışmak veya cinsel tacizde bulunmak.
g. Her türlü ateşli silâh, mermi, patlayıcı madde, kesici, delici, yaralayıcı, bereleyici alet, yakıcı, aşındırıcı, boğucu, bayıltıcı, kör edici gaz ve ecza, her türlü zehir ve uyuşturucu ilâç ve madde, cep telefonu, telsiz ve sair elektronik haberleşme aracını kuruma sokmak, bulundurmak, kullanmak.
h. Görevlileri veya hükümlü ve tutukluları rehin almak.
i. Firar etmek veya tünel kazmak.
j. Hükümlü ve tutuklular üzerinde baskı kurarak çıkar sağlamak, özel işleriyle başka işlerde kullanmak, bunlara kalkışmak veya bu amaçları gerçekleştirmek için nüfuz kullanarak grup oluşturmak.
k. Suç örgütlerine ait her türlü yayın, bez afiş, pankart, resim, sembol, işaret ve benzeri eşyayı kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek.
l. Suç örgütlerinin eğitim ve propaganda faaliyetlerini yapmak veya yaptırmak.
m. Kurum görevlileri ile dış güvenlik görevlilerine rüşvet vermek.

Kahramanmaraş’taki 376 Mahkuma Disiplin Cezası Verildi:
https://www.kahramantv.com/kahramanmaras/kahramanmarastaki-376-mahkuma-disiplin-cezasi-verildi-h48806.html

Kaynaklar: