Horizen (ZEN) Nedir? WHAT IS HORIZEN

Ecbk...TKvT

4 Feb 2024

129

Herkese merhaba,

Horizen (ZEN), yan zincirler aracılığıyla gizlilik ve ölçeklenebilirlik sağlamaya odaklanan bir blockchain platformudur. Ethereum Sanal Makinesi (Ethereum Virtual Machine - EVM) ile tam uyumlu olan platform, işletmelerin ve geliştiricilerin kendi genel veya özel blokzincirlerini ve merkeziyetsiz uygulamalarını oluşturmalarına olanak sağlar.Horizen, yan zincir çözümü olarak Zendoo adı verilen doğrulanabilir bir zincirler arası aktarım protokolü kullanmaktadır. Proje ayrıca yan zincirlerle güvenli iletişim sağlayan bir sıfır bilgi kanıtı (zk-SNARK) protokolüne dayanır.Horizen, misyonunu; “en güvenli birlikte çalışabilir blockchain ekosistemiyle gerçek dünya kullanım durumlarını mümkün kılarak veri bütünlüğü ve gizlilik özgürlüğü sağlamak” olarak ifade etmektedir.ZEN coin ise Horizen platformunun yerel kripto para birimidir. Gelecek vadeden kripto paralar arasında gösterilen ZEN, madencilere ve güvenli düğümlere ödül olarak verilir.

Horizen projesinin kurucuları kimler?

Horizen (ZEN) projesinin kurucuları Robert Viglione, Rolf Versluis ve Liat Aaronson’dur. En başta Viglione ve Versluis, ZClassic (ZCL) blockchain ağı üzerinde çalışmaktadır. Bir süre sonra, Mayıs 2017’de, ikili bu ağı çatallayarak ZenCash ağını oluşturmuştur.3 Haziran 2018 tarihinde ZenCash, bir %51 saldırısı girişimine maruz kalmıştır. Saldırganlar 3 çifte harcama işlemi oluşturmayı başarmıştır. Buna karşılık ZenCash ekibi, mutabakat mekanizmasını değiştirmiş ve gecikmeli blok raporlaması için bir ceza getirmiştir.ZenCash’in güvenlik yapısının böylece güçlendirilmesi, onun daha da popülerleşmesini sağlamıştır. Ancak proje ekibi, projelerinin bir başka kripto para projesi olan ZCash (ZEC) ile karıştırılmaya başlandığını fark etmiştir. Böylece Ağustos 2018’de ZenCash, Horizen adını almıştır.

ZEN coin istatistikleri

Gelecek vadeden kripto paralar arasında gösterilen ZEN coin’in dolaşımdaki arzı bu yazı yazıldığı sırada 13.489.488 ZEN’dir. ZEN coin maksimum arzı ise 21.000.000 ZEN olarak belirlenmiştir.

Horizen whitepaper

Horizen (ZEN) whitepaper’a buraya tıklayarak erişebilirsiniz.

Horizen projesini özel kılan nedir?

Horizen, işletmelerin ve geliştiricilerin merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmasını sağlamak için yan zincir teknolojisini (ana zincire bağlı, ondan bağımsız ancak onun ilişkili zincirler) kullanır. Bu, Horizen’in geliştiriciler için aynı anda ölçeklenebilir, merkeziyetsiz ve güvenli bir platform olmasını sağlar.Horizen, bilhassa sıfır bilgi tabanlı blockchain teknolojisindeki uzmanlığı ile tanınır. Horizen ekibi, kriptografi alanında Ginger-Lib adı verilen sıfır bilgi gizlilik aracı kütüphanesi ve ilk sıfır bilgi tabanlı ölçeklenebilirlik çözümlerinden birinin piyasaya sürülmesi de dahil çeşitli ilerlemeler kaydetmiştir.Horizen’in blockchain ağı, geliştiricilerin on binlerce düğüm arasında gerçek merkeziyetsizliği korurken saniyede on binlerce işlemi destekleme yeteneğine sahip kendi ölçeklenebilir blokzincirlerini oluşturmalarına olanak tanıyan benzersiz bir yan zincir çözümü sunmaktadır. Horizen ayrıca yerel kripto para birimi ZEN coin ile isteğe bağlı gizlilik özellikleri de sunar ki bu da onu eşsiz yapan özelliklerden biridir.

ZEN Coin Projesi

ZEN coin, Horizen platformunun yerel kripto para birimidir. Gizlilik odaklı bir kripto para olan ZEN, kullanıcılara iki adres seçeneği sunar: T-Adresleri ve Z-Adresleri.T-Adresleri, bitcoin'e benzer şekilde işlem yapmak için kullanılır. Bu işlemler blockchain üzerinde herkese açık ve şeffaftır. Z-Adresleri veya korumalı adresler ise tamamen özel ve anonimdir. Gönderen ve alıcı adreslerinin yanı sıra gönderilen miktarı da gizlemek için sıfır bilgi (zero-knowledge) kriptografisinden yararlanırlar.
ZEN coin, eşler arası transfer edilebilen bir kripto para birimidir. Aynı zamanda ZEN coin, Horizen yan zincirleri üzerine inşa edilen uygulamalarda fayda token’ı olarak da kullanılır. Fayda token’ları, kullanıcıların bir uygulamayla etkileşime girmek için ihtiyaç duydukları bir kripto para birimi türüdür.ZEN coin, Horizen blockchain ağındaki düğümlere ödül olarak dağıtılır. Bu açıdan Horizen teşvik mekanizmasının bir parçasıdır. Ayrıca, Horizen kullanıcıları, bir kripto para musluğu (faucet) aracılığıyla her gün ücretsiz ZEN coin kazanabilir.

ZEN Coin Fiyat

Bugüne kadar görülen en düşük ZEN coin fiyatı, 31 Temmuz 2017 tarihinde görülen 3,09 dolardır. En yüksek ZEN coin fiyatı ise 8 Mayıs 2021’de 168,15 dolarla görülmüştür.

ZEN Coin Nasıl Alınır?

ZEN coin almanın çeşitli yolları vardır. Horizen blockchain ağında bir düğüm çalıştırıp ağa hesaplama gücü katkısında bulunarak ZEN coin kazanabilirsiniz. Ayrıca Horizen Faucet ile her gün ZEN coin alabilirsiniz.Tüm kripto paralar gibi ZEN coin kripto para borsaları üzerinden de satın alınabilir. Kripto para borsalarından Türk lirası ya da ABD doları gibi itibari paralar karşılığında ZEN coin satın almak mümkündür.

ZEN Coin Nereden Alınır?

Gelecek vadeden kripto paralar arasında gösterilen ZEN coin, Bitlo gibi güvenilir kripto para borsalarında alınıp satılabilir. Bitlo’da hesabınızı doğruladıktan sonra dilediğiniz miktarda Türk lirası ile ZEN coin al-sat işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.

Horizen Nasıl Çalışır?

Horizen (ZEN) sistemi iki temel teknolojik katmandan oluşmaktadır:

Bitcoin (BTC) gibi bir eşler arası dijital para birimi protokolü için temel katman görevi gören ve Proof-of-Work (PoW) konsensüs mekanizmasıyla güvence altına alınmış ana blockchain.
Ek işlevler ve blockchain uygulama özellikleri sağlayan, üzerinde merkeziyetsiz uygulamalar oluşturulabilen ve Proof-of-Stake (PoS) konsensüs mekanizmasıyla güvence altına alınmış yan zincirler.

Blok zincirlerin güvenliği ve sürekliliği, çeşitli fikir birliği (konsensüs) algoritmaları ile sağlanır. Proof of Work (PoW), Türkçesiyle İş Kanıtı, bunların ilki ve en çok bilinenidir. İlk blok zincir ve kripto para birimi olan Bitcoin (BTC), Proof of Work fikir birliği algoritmasını kullanmaktadır.

Proof of Work nedir?

Proof of Work, bir ağ ya da sistem içerisinde bilgilerin kötü niyetli kişiler tarafından manipüle edilmemesi ve değiştirilmemesi için oluşturulmuş bir güvenlik protokolüdür. Her ne kadar 2008’de Bitcoin (BTC) whitepaperının yayımlanmasıyla hayatımıza girse de Proof of Work kavramı aslında ilk kez Cynthia Dwork ve Moni Naor tarafından yazılan 1993 tarihli bir dergi makalesinde ortaya atılmıştır. 1999 yılında ise Adam Back, Proof of Work modelini kullanarak DoS ataklarını ve e-mail spamlarını engellemek amacıyla Hashcash mekanizmasını icat etmiştir. Hascash, sonradan Bitcoin’inin temelini oluşturan unsurlardan olacaktır.
2008’de Satoshi Nakamoto isimli kişi ya da kişiler, Bitcoin blok zinciri fikrini ortaya attıklarında ağın merkeziyetsizliğini ve güvenliğini sağlamak için de Proof of Work fikir birliği algoritmasını benimsediler. Böylece Proof of Work algoritması, işlevsel şekilde kullanılmaya başlandı. Bu tarihin ardından da birçok PoW coin piyasaya çıkmıştır

Proof of Work nasıl çalışır?

Proof of Work, bir kişinin ağdaki çoğunluk düğümleri ele geçirerek blok zinciri ele geçirmesini önleyen bir mekanizmadır. Bir başka deyişle, Proof of Work, saldırgan kişilerin ağdaki düğümlerin yüzde 51’ini ele geçirerek blok zincire hakim olmasını önler.
Proof of Work mekanizması, madenciler adı verilen kişiler sayesinde çalışmaktadır. Madenciler, bilgisayarlarının hesaplama gücü ile çeşitli matematiksel problemleri çözerek ağdaki işlemleri gerçekleştirmek, doğrulamak ve blok zincire eklemekle yükümlüdür. Bir problemi çözerek işlekmi doğrulamayı başaran ilk madenci, kripto para ile ödüllendirilir. Yani madenciler, blok zincire ekledikleri bloklar karşılığında ödül kazanmak için birbiriyle yarışır.
Madencilerin bilgisayarlarının ya da madencilik donanımlarının belirli bir hesaplama gücü kapasitesi vardır. Buna hash gücü denilmektedir. Blok zincir yapısına ne kadar fazla cihaz bağlanır, yani ağa ne kadar hash gücü ayrılırsa, güvenlik ve verim de o kadar artır.
Bununla beraber, madencilik işlemleri yüksek hesaplama gücü ister. Bu da ciddi bir maliyettir ve bir kişinin ağa hakim olmasını engeller.

Proof of Work coinleri

Proof of Work fikir birliği mekanizmasını kullanan blok zincirlerin kripto para birimleri, Proof of Work coinleri olarak bilinmektedir. En bilinen Proof of Work coinleri Bitcoin (BTC), Bitcoin Cash (BCH), Dogecoin (DOGE), Litecoin (LTC) ve Ethereum (ETH) olarak sayılabilir.

Bitcoin (BTC)

2008’de Satoshi Nakamoto takma ismini kullanan kişi ya da kişilerce whitepaperı yayımlanan Bitcoin (BTC), ilk blok zincir ve kripto para birimidir. Günümüzde en değerli kripto para olan Bitcoin, 2009’da faaliyete geçmiştir ve en önemli PoW coindir. Proof-of-Work konsensüs algoritması Bitcoin blok zincirinin merkezinde yer alır.

Bitcoin Cash (BCH)

PoW coinleri listesinde bulunan Bitcoin Cash (BCH), Bitcoin topluluğu içinde BTC blok boyutlarının artırılmasına yönelik çıkan bir tartışmadan doğmuştur. Bir sert çatal (hard fork) sonucunda oluşan Bitcoin Cash ile blok boyutu 8 MB’a çıkarılmıştır. Bugün ise bu boyut 32 MB’tır.

Dogecoin (DOGE)

Başta bir şaka coini olarak doğsa da Dogecoin (DOGE), bugün ödeme işlemlerinde kullanılan, benimsenmiş bir kripto para birimi. Bu PoW coin, Elon Musk tarafından da yoğun şekilde desteklendi.

Litecoin (LTC)

Bitcoin’in açık kaynaklı kodları üzerinden, birkaç modifiye ile geliştirilen Litecoin (LTC), Ekim 2011 gibi erken bir dönemde piyasaya çıkmıştır. LTC, tıpkı Bitcoin (BTC) gibi LTC de bir eşler arası ödeme ağıdır. Bu PoW coin, konsensüs mekanizmasında Scrypt yazılımını kullanır.

Ethereum (ETH)

Bitcoin’in ardından en büyük PoW coin ve kripto para birimi olan Ethereum (ETH), 2015’te piyasaya çıkmıştır. Ethereum blok zincirinde akıllı sözleşmeler yaratmak ve merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmak mümkündür.
Bu anlamda Horizen, blokzincirlerin blokzinciri olarak düşünülebilir. Hem ana zincir hem de yan zincirler ortak bir dijital para birimi olan ZEN coin’i kullanır. İlk olarak Zcash ağında kullanılan yenilikçi bir gizlilik teknolojisi olan zk-SNARK ile birlikte bu özellikler, Horizen üzerinde gelişmiş veri gizliliğine sahip pratik, ölçeklenebilir ve özelleştirilebilir gerçek dünya blockchain uygulamalarının geliştirilmesini sağlar.

Proof of Stake Nedir?

Proof of Stake (PoS), bir blok zincirin güvenliğini ve sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla oluşturulmuş bir konsensüs mekanizmasıdır. Proof of Work (PoW) mekanizmasına alternatif olarak geliştirilen PoS, hesaplama gücünü değil sermaye gücünü ön plana çıkarmaktadır.
Proof of Stake kavramı ilk kez 2011’de, Quantum Mechanic isimli bir Bitcointalk forumu kullanıcısı tarafından önerilmiştir. Bu öneriye göre, PoW mekanizmasındaki madencilerin yerini doğrulayıcılar, yani coinlerini stake eden coin sahipleri alır. PoS mekanizmasının amacı, PoW’a kıyasla ağdaki işlemlerin hızını artırmak ve işlem maliyetlerini düşürmektir.

Proof of Stake Nasıl Çalışır?

Proof of Stake (PoS) mekanizması, bir blok zincirini ve dolayısıyla bir kripto para birimini güvenli tutan blokları ve işlemleri doğrulamak için gereken hesaplama gücü miktarını azaltır. Proof-of-stake, coin sahiplerinin donanımlarını kullanarak blokların doğrulanma şeklini değiştirir. PoS coin sahipleri, blokları doğrulama fırsatı için kripto paralarını teminat olarak sunar; yani stake eder. Coinlerini stake eden coin sahipleri, sistemde doğrulayıcı (validator) olurlar.
Proof of Work mekanizmasındaki madencilerin aksine Proof of Stake mekanizmasındaki doğrulayıcılar, matematiksel bir problemi bilgisayarlarının hesaplama gücüyle çözerek bir işlemi ilk doğrulayan ve bloğa ekleyen olmak için yarışmazlar. Doğrulayıcılar, blokları doğrulamak için rastgele seçilir. Bloklar birden fazla doğrulayıcı tarafından onaylanır ve yeterli sayıda doğrulayıcı, bir bloğun tutarlı olduğunu onayladığında blok, zincire eklenir.
Proof of Stake mekanizmasında kötü niyetli bir doğrulayıcı, geçersiz bir işlemi doğrularsa stake ettiği coinlerin bir kısmını kaybeder. Bir başka deyişle, bir PoS blok zincirinde kötücül davranmak hiç kârlı değildir. Bu yapısıyla Proof of Stake, Proof of Work algoritmasındaki yüzde 51 saldırısı kavramından teorik olarak sıyrılır.

Proof of Stake Coinleri

Proof of Stake (PoS) konsensüs mekanizmasını kullanan blok zincir ve kripto para birimleri, PoS coin olarak anılır. İlk PoS coin 2012’de çıkan Peercoin’dir. Günümüzde önde gelen PoS coinleri arasında NEAR Protocol (NEAR), Terra (LUNA), BNB Coin (BNB), LTO Network (LTO) ve Polkadot (DOT) gösterilebilir.

NEAR Protocol (NEAR)

NEAR Protocol (NEAR), üzerinde merkeziyetsiz uygulamalar (dApp) oluşturmak üzere tasarlanmış bir blok zincir protokolüdür. NEAR Protocol’ün yerel kripto para birimi olan ve pos coinleri arasında bulunan NEAR token ise hem fayda tokenı hem de yönetişim tokenı olarak çalışır. NEAR, önde gelen PoS tokenları ya da PoS coinleri listelerinde yer almaktadır.

Terra (LUNA)

Terra (LUNA), kullanıcılarının stablecoinler yaratmasına olanak sağlayan merkeziyetsiz bir blok zincir protokolüdür. Terra protokolü, Terra ve LUNA olmak üzere iki ana tokendan oluşur. Pos coinleri listesinde yer alan Terra token, itibari para birimlerinin fiyatına endeksli stablecoinlerdir. Kullanıcılar LUNA token yakarak yeni Terra tokenlar üretir. LUNA token önde gelen PoS token ya da PoS coinlerinden biridir.

BNB (BNB)

Adı daha önce Binance Coin olan BNB (BNB), Binance Chain blok zincirinin kripto para birimidir. 2017’de piyasaya çıkan bu PoS coin, bugün en popüler kripto para birimlerinden sayılıyor.

LTO Network (LTO)

2014’te LegalThings adıyla kurulan LTO Network, yasal ve ticari işlemlerin blok zincir üzerinden yapılabilmesini sağlamayı amaçlayan bir projedir. LTO token, projenin yerel kripto para birimidir ve ağdaki işlem ücretlerinin ödenmesinde kullanılır.

Polkadot (DOT)

PoS coinleri içinde bulunan Polkadot (DOT), güvenlik odaklı bir zincirler arası sistemdir. Diğer blok zincirlerin zincirine entegre olabildikleri Polkadot ağının çatalsız yükseltmelere olanak sağlayan zincir üstü bir oylama mekanizması bulunmaktadır. Bu mekanizma, platformun yerel kripto para birimi olan, önde gelen bir PoS token ya da PoS coin olarak görsterilen DOT token ile çalışır.

ZEN Coin Yorum

ZEN coin yorum ve analizi yapılırken, Horizen’in sunduğu eşsiz gizlilik özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Horizen, sunduğu gizlilik özellikleriyle yenilikçi bir blockchain projesidir. Bu projenin merkezinde ise ZEN coin yer almaktadır. Giderek daha fazla şirket blockchain alanına girdikçe ve gizlilik ihtiyacı arttıkça, Horizen yeni yan zincirlerle ve dolayısıyla ZEN kripto para birimine yönelik yeni taleple büyümeye devam edebilir.

Horizen (ZEN) Hakkında Sık Sorulan Sorular

ZEN nedir?

Horizen (ZEN), geliştiricilere yan zincirler aracılığıyla kendi blockchain’lerini oluşturma olanağı sunan gizlilik odaklı bir blockchain projesidir.

ZEN coin nerelerde kullanılır?

ZEN coin, Horizen yan zincirleri oluşturmak ve merkeziyetsiz uygulamalar inşa etmek için kullanılabileceği gibi eşler arası para transferinde de kullanılır.