Manta Network (MANTA) Nedir?

Ecbk...TKvT

5 Mar 2024

Hello everyone,

Manta Network (MANTA), sıfır-bilgi (zero-knowledge | ZK) uygulamalarına yönelik modüler bir blokzincir ekosistemidir. Manta Pacific ve Manta Atlantic olmak üzere iki ağdan oluşan Manta Network, sıfır-bilgi kriptografisini kullanarak Web3 geliştiricilerine önemli avantajlar sunar.
Manta Network’ün teknolojisi, yüksek işlem hızları ve düşük maliyetler vadeder. Kullanıcılar, Manta üzerinde Solidity tabanlı her türlü merkeziyetsiz uygulamayı oluşturabilir ve kullanıma sunabilir.

MANTA Token Projesi

MANTA Token, Manta Network'ün yerel kripto para birimidir. En iyi DeFi token’lar arasında gösterilen bu token, ağ ücretlerini ödemek, ağın yönetişimine katılmak ve staking ödülleri kazanmak için kullanılır. Aynı zamanda deflasyonist bir kripto para birimi olan MANTA token’ın arzı belirli aralıklarla yakılarak azaltılır.

EN İYİ DEFİ TOKENLAR

DeFi kavramı, “decentralized” ve “finance” kavramlarının birleşiminden oluşur. Bu kelime, Türkçede merkeziyetsiz finans anlamına gelmektedir. Merkeziyetsiz finans ya da DeFi, hiçbir merkezi otoriteye bağlı olmayan finansal yapıları ifade eder. Defi coinleri ve defi tokenleri de merkezi bir otoriteye bağlı olmayan kripto para birimleridir.
İlk Defi coini olarak bilinen ve merkeziyetsiz eşler arası ödeme yöntemi olarak ortaya çıkan Bitcoin (BTC) , ilk DeFi platformu olarak kabul edilebilir. Ancak DeFi ekosistemi, Ethereum (ETH) ile beraber gelişmiştir.
Ethereum blok zinciri üzerinde oluşturulan merkeziyetsiz finans uygulamaları, kullanıcılara birçok finansal işlemi merkeziyetsiz ve güvenilir şekilde gerçekleştirebilme olanağı sunmuştur ve defi tokenleri ethereum ile daha hızlı bir şekilde gelişmeye başlamıştır. Bu finansal işlemler arasında kredi alma, kredi verme, merkeziyetsiz borsa, sigorta, alışveriş, pazaryeri ve benzerleri sayılabilir. Yani merkeziyetsiz finans uygulamaları, geleneksel finansal işlemleri daha hızlı, daha ucuz ve aracılar olmadan gerçekleştirebilme olanağı sunar.

DeFi ne işe yarar?

Günümüzde tüm insanların geleneksel finans sistemlerine kolayca erişebildiğini düşünebiliriz. Ancak bu doğru değil. Dünya üzerinde 1,5 milyardan fazla kişi geleneksel finans sistemine ve bankacılık işlemlerine erişememektedir. İnternet bağlantısı olan her yerden erişilebilen ve merkezi otoritelerin müdahalesinden bağımsız olan DeFi uygulamaları, bu 1,5 milyardan fazla kişiyi finansal sisteme dahil etmeyi amaçlamaktadır.
DeFi, finansal işlemlerden üçüncü tarafları ve merkezi otoriteleri çıkarır. Bir başka deyişle, DeFi ekosisteminde gerçekleşen hiçbir işleme hükümetler, bankalar ya da başka kurum ve kuruluşlar müdahale edemez. Bu da finansal işlemler için daha güvenli ve özgür bir yöntem sunar.

DeFi sisteminin avantajları nelerdir?

Özellikle 2008 Finans Krizi’nden sonra birçok kişi bankalara olan güvenini yitirmiştir. DeFi sistemi, bankaya güveni olamayan kişilerin bankacılık işlemlerini bir otorite tarafından değil de bir algoritma üzerinden gerçekleştirilebilmesini sağlamaktadır. Yani finansal işlemlerden aracı tarafları çıkarmaktadır.
Blok zincir teknolojisini kullanan DeFi uygulamaları, blok zincirlerin hacklenmesi neredeyse imkansız olduğundan çok güvenlidir. Blok zincir üzerindeki hiçbir işlem, tabii ki DeFi işlemleri de sonradan değiştirilemez ve dışarıdan müdahalelere karşı korunaklıdır.
DeFi sisteminin gelişmesi ile beraber merkeziyetsiz borsalar da ortaya çıkmıştır. Bu borsalarda kripto paralar gibi defi coinleri ve defi tokenleri de alınıp satılabilmektedir.

DeFi tokenları nelerdir?

DeFi platformlarının kripto para birimleri DeFi token ya da DeFi coin olarak adlandırılmaktadır. Uniswap (UNI), Sushiswap (SUSHI), NEAR Protocol (NEAR), Cardano (ADA) ve Aave (AAVE) defi coinleri ve defi tokenleri listesinde ön plana çıkan kripto para birimleridir. Fakat defi coinleri listesinde bu kripto para birimlerinden daha fazlası da bulunmaktadır.

Piyasa Değerine Göre En Büyük Defi Coin ve Defi Tokenleri

Defi coinleri ve defi tokenleri listesi incelendiğinde belirli kripto para birimlerinin piyasa değerine göre oldukça hızlı büyüdüğü görülmektedir. Piyase değerine göre en büyük defi coin ve defi tokenleri şunlardır:

Uniswap
Sushiswap
Near
Cardano
AAVE

Piyasa değerine göre en büyük defi coin ve defi tokenleri arasında yer almaktadır.

Uniswap (UNI)

Uniswap, Ethereum (ETH) blok zincir ağında çalışan merkeziyetsiz, açık kaynak kodlu bir kripto para borsasıdır. UNI token ise kullanıcıların Uniswap merkeziyetsiz borsasının yönetiminde söz sahibi olmalarını sağlayan ERC-20 tabanlı bir yönetişim tokenıdır.

Sushiswap (SUSHI)

Tıpkı Uniswap gibi Sushiswap da bir merkeziyetsiz kripto para borsasıdır. Zaten Sushiswap, Uniswap projesi değiştirilerek oluşturulmuştur ve kurucuları tarafından Uniswap’ın gelişmiş versiyonu olarak tanımlanmaktadır. ERC-20 tabanlı SUSHI token ise platformun yerel kripto para birimidir.

NEAR Protocol (NEAR)

NEAR Collective (NEAR Kolektifi) tarafından oluşturulan NEAR Protocol, üzerinde merkeziyetsiz uygulamalar oluşturulabilecek şekilde tasarlanmış bir blok zincir projesidir. NEAR protokolünün yerel kripto para birimi NEAR tokendır.

Cardano (ADA)

Cardano, üzerinde akıllı sözleşmeler oluşturulabilen esnek, sürdürülebilir, ölçeklenebilir bir blok zincir projesidir. Cardano platformunun yerel kripto para birimi ise ADA tokendır.

Aave (AAVE)

Aave, merkeziyetsiz, aracısız ve sabit faiz oranları ile kişiler arası borç alıp vermeyi sağlayan bir DeFi projesidir. AAVE token ise Ethereum (ETH) blok zincirinde çalışan Aave’nin ERC-20 tabanlı yerel kripto para birimidir.

Manta Network kurucuları kimler?

Manta Network (MANTA), 2020 yılında bir p0x labs girişimi olarak Victor Ji, Shumo Chu ve Kenny Li tarafından kuruldu. Bu gizlilik ve ölçeklenebilirlik odaklı ağ, 2024’te ise kripto para birimi olan MANTA token’ı piyasaya sürdü.

MANTA token istatistikleri

MANTA token maksimum arzı ve MANTA token toplam arzı 1 milyar token olarak belirlenmiştir.

Manta Network nasıl çalışır?

Manta Network (MANTA), sıfır-bilgi (ZK) kanıtı adı verilen matematiksel bir konsepte dayanarak çalışır. ZK kanıtları, bir işlemin kriptografik olarak doğrulanmasını ve ardından tüm doğrulama bilgileri yerine işlemin geçerli olduğuna dair kanıt gönderilmesini içerir.
Manta Network’ün iki ağından biri olan Manta Pacific, işlemleri işlemek ve ZK kanıtları oluşturmak için Polygon zkEVM rollup'larını kullanır. Tüm bu ZK kanıtları daha sonra gruplar halinde birleştirilir ve işlemin sonuçlandırılması için Ethereum (ETH) ağına gönderilir.Manta Atlantic ise modüler zincir içi uyumluluk kimliklerini destekleyen en hızlı ve en merkeziyetsiz ZK Katman-1 platformudur. ZkNFT'ler, staking ve ekosistem projeleri de dahil olmak üzere temel ürün ve teknolojilerden oluşan ürünleri, güçlü ZK özellikli kullanım durumlarına kullanıcı dostu erişim sunar.

Zero-Knowledge Proofs

sıfır-bilgi (ZK) kanıtı

Kısaca ZK protokolü olarak da bilinen zero-knowledge proofs ya da Türkçe karşılığı ile sıfır bilgi ispatı, bir kanıtlayıcı ile doğrulayıcı arasında gerçekleşen bir doğrulama yöntemidir. Sıfır bilgi ispat sisteminde kanıtlayıcı, doğrulayıcıya, bilginin kendisini ifşa etmeden belirli bir bilgi parçasının (matematiksel bir denklemin çözümü gibi) bilgisine sahip olduğunu kanıtlayabilir. Bu kanıtlama sistemleri, modern kriptograflar tarafından artırılmış gizlilik ve güvenlik seviyeleri sağlamak için kullanılabilir.

Sıfır bilgi ispatı kavramı ilk olarak Shafi Goldwasser ve Silvio Micali tarafından yayınlanan 1985 tarihli bir MIT makalesinde açıklanmıştır. Bu makalede, Goldwasser ve Micali numarayı veya bu numarayla ilgili herhangi bir ek bilgiyi açıklamadan bir sayının bazı özelliklerini ispatlamanın mümkün olduğunu kanıtladılar. Bu makale ayrıca, bir kanıtlayıcı ile doğrulayıcı arasındaki etkileşimlerin, belirli bir teoremi kanıtlamak için gereken bilgi miktarını azaltabileceğine dair matematiksel olarak önemli bulguyu tanıtmıştır.

Tüm zero-knowledge prooflar üç temel önkoşul içerir:

Tamlık: Bir ifade doğruysa, doğrulayıcı, kanıtlayıcının gerekli girdiye sahip olduğunu onaylayabilir.
Sağlamlık: İfade tahrif edilemez ve doğrulayıcı, kanıtlayıcının gerekli girdiye sahip olmadığı durumlarda kanıtlayıcının bu bilgilere sahip olduğuna ikna edilemez.
Sıfır bilgi: Doğrulayıcı, ifadenin doğru veya yanlış olmasının ötesinde hiçbir bilgiyi bilemez. Diğer tarafların bilgilerinin ve kişisel verilerinin ayrıntıları anonim kalır.

Tamlık, kanıtlayanın ilgili bilgilerin bilgisini yüksek derecede olası bir doğrulukla gösterme yeteneğini ifade eder. Kanıtın sağlam olması için doğrulayıcı, kanıtlayanın gerçekten bilgiye sahip olup olmadığını güvenilir bir şekilde belirleyebilmelidir. Son olarak, ispatın gerçekten sıfır bilgi olabilmesi için, kanıtın, söz konusu bilgi kanıtlayıcı ile doğrulayıcı arasında iletilmeden hem tamlığa hem de sağlamlığa ulaşması gerekir.

Sıfır bilgi ispatları çoğunlukla gizlilik ve güvenliğin gerekli olduğu uygulamalarda kullanılır. Örneğin, kimlik doğrulama sistemleri, kimlik bilgilerini veya kimlikleri doğrudan ifşa etmeden doğrulamak için ZK kanıtlarını kullanabilir. Basit bir örnek olarak, şifrenin ne olduğunu açıklamaya gerek kalmadan bir kişinin bir bilgisayar sistemine şifresi olduğunu doğrulamak için kullanılabilir.

Sıfır bilgi ispatlarının önemli bir gerçek dünya kullanım durumu, kripto para birimi ve Blokzinciri teknolojisi dünyasında görülebilir. Sıfır bilgili Özlü Etkileşimli Olmayan Bilgi Argümanı (zk-SNARK) olarak bilinen bir tür kanıt kullanarak, Zcash gibi gizlilik odaklı kripto para birimleri, kullanıcılarına artırılmış gizlilik seviyelerine sahip blok zinciri işlemleri sunabilir. Aynı zamanda Ethereum da, 2017'deki Bizans güncellemesinden bu yana zk-SNARK kanıtlarıyla çalışmaktadır.

Etkileşimli ZKP'ler, doğrulayıcıyı belirli bilgilere sahip olduklarına ikna etmek için kanıtlayıcının tamamlaması gereken bir dizi görev veya eylemi içerir. Etkileşimli ZKP'lerde üstlenilen gerekli görevlerin çoğu genellikle matematiksel olasılık kavramlarını içerir.

Etkileşimsiz ZKP'ler, kanıtlayıcı ve doğrulayıcı arasında herhangi bir etkileşim gerektirmez veya doğrulama daha sonraki bir aşamada gerçekleşebilir. Bu tür ZKP'ler ek bilgisayar veya yazılım gerektirir.

Artılar ve Eksiler

Tüm teknoloji türleri gibi, sıfır bilgi kanıtlarının da bir dizi avantajı ve dezavantajı vardır.

Manta Network whitepaper

Manta Network whitepaper’ına erişmek için buraya tıklayabilirsiniz.

MANTA Token Fiyat

Bugüne kadar görülen en yüksek MANTA token fiyatı 28 Ocak 2024 tarihinde 3,84 dolar olarak kaydedilmiştir. En düşük MANTA token fiyatı ise 2,05 dolar olarak 19 Ocak 2024 tarihinde görülmüştür.

MANTA Token Nasıl Alınır?

MANTA token, Bitlo gibi güvenilir kripto para borsalarından kolayca alınabilir. Türk lirası, ABD doları, euro gibi itibari paralar ile MANTA alım satımı yapabilirsiniz. Türk lirası ile kripto para al-sat işlemlerinizi Bitlo hesabınızı doğruladıktan sonra güvenle gerçekleştirebilirsiniz.

MANTA Token Nereden Alınır?

Türkiye’nin köklü kripto para borsalarından Bitlo’da, MANTA token dahil olmak üzere Türk lirası ile kripto para al sat işlemlerinizi güvenle yapabilirsiniz.

MANTA Token Yorum

Manta Network (MANTA), yenilikçi, güvenilir ve hızlı teknolojisinin yanı sıra çoklu modüler yapısı sayesinde Web3 geliştiricilerine mükemmel bir altyapı sağlar. Web3 ekosisteminin, özellikle DeFi uygulamalarının giderek önem kazandığı düşünülürse, MANTA token gelecek vadeden kripto paralar arasında sayılabilir.