Paralel EVM nedir
Bu yazı @tobbykitty tarafından kaleme alınmıştır. Globalde Paralel EVM muhabbetini çok gördüm Türkçe konuşan yok, Türkçe birkaç şey de ben karalamak isterim. Doğruyu bilin ve bilginizi paraya çevirin.
Öncelikle VM ne onu parçalayarak anlatayım.
VM = Virtual Machine
Yani, Sanal Makine
Sanal ve Makine
Çamaşır Makinesi, çamaşır yıkar.
Bulaşık Makinesi, bulaşık yıkar.
Makine belirli fonksiyonlara göre iş üreten alettir. Buradaki makine de aslında aynı.
Sanal Makine’de kodlar bütünlüğü olan ve belirli komutları işleyen bir makinedir.
EVM de Ethereum Virtual Machine’dir, yani Ethereum’un sanal makinesidir. Bu makine de tıpkı diğer makineler gibi Ethereum’da işlem yapabilmeye olanak tanır.
Ethereum’da yapılan her işlem EVM denilen bu makineyi çalıştırır. Siz bir transfer yaptığınızda EVM çalışır. Çalışınca bir iş üretir ve bu iş blokzincire kazınır.
Örneğin ETH göndermek, Uniswaptan takas atmak hepsi birer iştir ve EVM’yi çalıştırır. Ve EVM ne kadar çok çalışırsa o kadar fazla ödersiniz.
Bu yüzden direkt ETH göndermek ile örneğin Curve’e likidite eklemek arasında fee farkı çok vardır, çünkü likidite eklemek EVM’yi daha fazla çalıştırır.
Şimdi
EVM denilen arkadaş tüm işlemleri tek tek işliyor. ETH gönderiyor biri, bunu işliyor sıradakine geçiyor.
İşlemleri, tek sıra olmuş para çekmeye çalışan insanlar EVM’yi ATM gibi düşünebilirsiniz.
Bir de Paralel işlem kabiliyeti var. Bunu da şöyle düşünün, ATM sıradaki adamın para yatırma işini yaparken, yan taraftaki teyzenin emekli maaşını da teyzeye ödeyebiliyor.
Paralellik böylelikle TPS artırıyor. Yani belli sürede daha fazla işlem yaptırabiliyor.
Solana’da, Aptos’ta vs. VM’ler paralel işlem yapabilme kapasitesine sahip. Mimarileri tamamen farklı olsa da..
Ethereum’da bu işlemler tek tek ve diyorlar ki EVM paralellik kazanırsa hızlanır.
Nitekim doğru. Bu iş hype kaldırır. @monad_xyz
EVM paralel çalıştıran bir L1, yakında Arbitrum, Scroll da sanırım paralel EVM üzerinde çalışacaklar.
Olayı anladınız ama anti parantez açalım. VM ölçeklemez ve Ethereum’un sorunu EVM’nin lineer çalışması değildir. State yani depolama sorunudur.
Sorun işlemleri ne kadar hızlı işleyebildiğin değil, ne kadar hafızada tuttuğundur.
Bu olayı daha sonra açabilirim. Ama siz paralel EVM olayına dostane yaklaşın, projeler varsa bakın, testneti falan vs. Airdrop ne boksa anladınız katılmaya özen gösterin.
Saygılar.