Ada Coin

7AqM...pbJu

29 Jan 2024

GENEL BİLGİLER

Cardano Nedir?

Cardano, akıllı sözleşmelerin doğrulanmasında görev alan merkezi olmayan bir uygulama (DApp) geliştirme platformunun blokzincir ağıdır.
Cardano, gerçek dünya uygulamaları için gereken ölçeklenebilirliği, birlikte çalışabilirliği ve sürdürülebilirliği sağlamayı amaçlamaktadır. Cardano, geleceğin temelini oluşturacak büyük ölçekli merkezi olmayan uygulamalar için tercih edilebilecek bir platform olarak tasarlanmıştır.
Temelleri hakemli akademik araştırmalara dayanan Cardano, açıklık ve şeffaflık değerlerine sahiptir. Cardano’nun temelini oluşturan tüm araştırma, geliştirme faaliyetleri ve teknik özellikler halka açık olarak yayınlanır.
Cardano, dağıtık sistemlerden programlama dillerine ve oyun teorisine kadar çeşitli disiplinlerde lider olan bir uzman ekip tarafından tasarlanmış ve IOHK tarafından geliştirilmiştir. Cardano Vakfı geliştirmeyi denetleme ve Cardano’ nun tanıtımından sorumludur, Emurgo firması ise ticari benimsenme üzerine faaliyet gösterir.

ADA Nedir?

ADA Cardano projesinin dijital para birimidir. Adını Şair Lord Byron’ın kızı olan, ilk bilgisayar programcısı olarak tanınan 19. yüzyıl matematikçisi Ada Lovelace’ dan almıştır.

ADA ile Neler Yapılabilir?

Dünyanın herhangi bir yerindeki kişi, bir aracıya ihtiyaç duymadan ADA’yı değer değişim aracı olarak kullanabilir. Gerçekleştirilen her işlem kalıcı, güvenli ve şeffaf bir şekilde Cardano blokzincirine kaydedilir.
Her ADA sahibinin Cardano ağında bir hissesi bulunur. Hisselerini başkası tarafından yönetilen bir stake havuzuna devrederek veya kendi stake havuzunu işleterek ağın başarılı bir şekilde çalışmasına katkıda bulunur, bu sayede madencilik ödülü almaya hak kazanır.
Stake havuzuna devredilen hisse miktarı ne kadar fazlaysa, Ouroboros protokolünün bir sonraki bloğu, blokzincirine işlemesi için ilgili havuzu seçme olasılığı bir o kadar yüksek olur. Stake havuzunu kullanan kişiler hisseleri oranında madencilik ödülünü paylaşır.

Nasıl ADA Alır veya Satarım?

Kripto para borsalarını kullanarak fiat para birimleri (TRY, USD, EUR) veya kripto para birimleri ile ADA alabilir veya satabilirsiniz.
ADA, Türkiye’de Paribu, yurt dışında ise Binance, OKEx, Huobi ve Bitfinex gibi büyük borsalarda listelenmiştir.
ADA kripto para sahibi olarak, paranızı güvende tutmanız önemlidir ve bu da özel anahtarlarınızı korumanız anlamını taşır. Kripto paraları bir borsada gereğinden uzun süre tutmaktan kaçınmanız ve bunun yerine bir kripto para cüzdanı kullanmanız tavsiye edilir. Daedalus isimli masaüstü cüzdan veya web tarayıcı eklentisi ile çalışabilen Yoroi, Cardano projesi tarafından ADA dijital parasını saklamak için önerilir.

CÜZDANLAR

Daedalus Cüzdan Nedir?

Daedalus, IOHK tarafından geliştirilen bir masaüstü kripto para cüzdanıdır. Daedalus, Cardano blokzincirinin tam bir kopyasını indirir ve geçmişteki her işlemi bağımsız olarak doğrular. Bu sayede merkezi olarak barındırılan üçüncü parti sunucular olmadan tamamen güvenilir bir değer saklama ortamı sunar.

Yoroi Cüzdan Nedir?

Yoroi, Cardano için EMURGO’nun hazırladığı hızlı ve kolayca yüklenebilen bir kripto para cüzdanıdır. Yoroi ile Cardano blokzincirinin bir kopyasını indirmek gerekmez. Yoroi cüzdanı, web tarayıcısına (Chrome, Firefox, Edge) bir eklenti kurarak veya cep telefonu uygulaması (iOS, Android) indirerek edinilebilir. Yoroi cüzdanı son kullanıcı için ADA saklamanın en pratik yoludur.

ADA’YI KEŞFEDİN!

Cardano, bilim adamları, mühendisler ve düşünce liderlerinin oluşturduğu bir topluluk tarafından ortak bir amaç uğruna inşa edilmiştir. Dünyanın ihtiyaç duyduğu olumlu değişimi ateşleyecek bir teknoloji platformunun yaratılması amaçlanır.

Cardano Vakfı (Cardano Foundation)

Cardano ve ekosisteminin gelişimini denetleyen İsviçre merkezli bağımsız bir kuruluştur.
Cardano Vakfı, teknoloji adaptasyonunu sağlamak, block zinciri teknolojisine yön vermek, ticari standartlar belirlemek ve Cardano topluluğunu desteklemek için çalışır.
Cardano Vakfının Takım Üyeleri

Input | Output (IOHK)

Cardano platformunu tasarlamak, inşa etmek ve sürdürmek için iş birliği yapılan teknoloji ve mühendislik şirketidir. Charles Hoskinson ve Jeremy Wood tarafından kurulmuştur.

Emurgo

Emurgo, Cardano’nun ticari girişimlerle platformu güçlendirmek için faaliyet gösteren bir paydaşıdır.

Projenin Amacı

İnsanların birlikte daha iyi çalışmasına, birbirine güvenmelerine ve küresel sorunlara küresel çözümler geliştirmeye odaklanan, sürdürülebilir bir gelecek için inşa edilmiş bir platformdur.
Cardano projesi, gücün sorumlu bir azınlık tarafından değil, yetkilendirilmiş birçok kişi tarafından kontrol edildiği, aracıların olmadığı bir dünya vizyonuyla yola çıkmıştır.
Cardano, gerçek dünya uygulamaları için gereken ölçeklenebilirliği, birlikte çalışabilirliği ve sürdürülebilirliği sağlamayı amaçlar.

Projede Kullanılan Teknoloji

Cardano, Ouroboros Proof of Stake (PoS) konsensüs protokolü üzerine inşa edilmiş ve Haskell programlama dili kullanılarak geliştirilmiş bir blokzincir platformudur.
Yapılacak geliştirmeler sonucunda, kapasite ve performans kriterleri açısından benzersiz, küresel uygulamaların gerçek hayat kullanımlarına olanak sağlayan bir blokzincir uygulaması tarif edilir.

Araştırma

Entegre edilmesi düşünülen teknoloji geliştirilmeden önce komünite ile bilgi paylaşımı yapılır. Bir hakem heyeti tarafından araştırılarak gözden geçirilir. Böylece fikirler uygulamadan önce sorgulanmış olur.

Cardano web sitesinden bir alıntı: “Öncü teknoloji, çığır açan araştırmalarla başlar.”

Fırsat

Blokzinciri, finansal, toplumsal ve teknolojik olarak bir dizi zorluğu aşmada kullanılmaktadır.
Cardano, bireylerin, geliştiricilerin ve kuruluşların yaşamlarını kolaylaştırmak için en son teknolojileri, modelleri ve metodolojileri kullanıma sunar.
Cardano, teknolojinin kitlesel olarak benimsenmesini hızlandırmak, gerekli güvenlik, gizlilik, sürdürülebilirlik ve performans standartlarını yakalamak için çalışır.

CARDANO’NUN YOL HARİTASI

Cardano yol haritası, beş farklı evreden oluşmaktadır.
Bunlar; “Byron, Shelley, Goguen, Basho ve Voltaire” dır. Her evrenin kendine özgü bir özelliği ve katma değeri bulunmaktadır.
Cardano yol haritasındaki evreler sırayla hayata geçirilecektir. Araştırma, prototip oluşturma ve geliştirme çalışmaları tüm evrelerde aynı anda devam etmektedir.

01: Bryan Evresi: (Kuruluş)

ADA kripto para birimi Ouroboros konsensüs protokolü üzerinde çalışır.
Cardano platformunun ilk katmanıdır. Kişilerin, Ouroboros konsensüs protokolünü kullanan bir ağ üzerinden ADA kripto parasını almalarına ve göndermelerine olanak sağlar.
Cardano ağının kalbi olan Ouroboros, matematiksel olarak kanıtlanmış bir güvenlik seviyesi ile akademik araştırma odaklı oluşturulan ilk proof-of-stake protokolüdür.
Byron evresinde, ADA’nın resmi masaüstü cüzdanı Daedalus ve günlük kullanım için tasarlanmış olan Yoroi cüzdan uygulamaları yayınlanmıştır.
Byron evresinde aynı zamanda topluluk yaratmak ve insanları geleceğin blokzincirini oluşturmaya dahil etmek için çalışmalar yapılmıştır. ADA, Dünyanın önde gelen kripto para birimlerinden biridir. 30’dan fazla kripto para borsasında işlem görmektedir. Küçük ve meraklı bir gruptan küresel bir topluluğa dönüşmüştür.

Toplam 490bin komünite üyesi,
Toplam 61bin cevaplanmış destek çağrısı,
Toplam 23bin GitHub etkinliği.

02: Shelley Evresi: (Merkeziyetsizlik) — İçinde Bulunduğumuz Evre

Shelley evresi, Cardano’yu tamamen merkeziyetsiz ve otonom bir sisteme dönüştürmeye odaklanmıştır.
Shelley evresinin sonuna gelindiğinde, Cardano’nun diğer büyük blokzinciri ağlarından 50–100 kat daha merkeziyetsiz olması beklenmektedir.
Günümüzün önde gelen blokzincir ağları, 10 adet madencilik havuzu veya daha azı tarafından kontrol edilir. Bu durum kötü niyetli yaklaşımlarda büyük sorunlara neden olabilir.
Cardano’nun tasarladığı ve yaklaşık olarak 1.000 adet madencilik havuzu kapasitesine sahip sistemi sayesinde kişilere daha fazla merkeziyetsizlik sunar.
Cardano ağı, Proof of Work (PoW) konsensus algoritmasını kullanan kripto paraların aksine küçük bir ülke yerine tek bir evin elektriğine eşdeğer maliyette çalışabilmektedir.
Shelley evresi, ağın doğal olgunlaşmasını temsil eder ve onu yeni ve eski kullanıcılar için daha kullanışlı, ödüllendirici ve değerli kılar. Aynı zamanda geleceğe hazırlanmakla da ilgilidir.
Shelley evresinde yeni uygulama ekosistemi için bir alt yapı hazırlanmış olur.
29 Temmuz 2020 tarihinde gerçekleştirilen hard fork ile resmi olarak Shelley Evresine giriş yapıldı.

03: Goguen Evresi (Akıllı Sözleşmeler)

Goguen, riskten korunma (hedging), sabit vadeli mevduatlar (fixed term deposits), kredi takasları (credit swaps), kitle fonlaması (crowdfunding) ve kompleks merkezi olmayan uygulamalar gibi finansal işlemler için akıllı sözleşmeler sağlayan farklı hesaplama katmanları sunar.
Akıllı sözleşmelerin entegrasyonu ile Goguen dönemi, Cardano ağı için büyük bir atılımı temsil eder. Goguen, Cardano’ ya merkeziyetsiz uygulama (DApps) oluşturma yeteneğini ekler.
Goguen için çalışmalar Shelley dönemi ile paralel bir şekilde devam etmektedir. Tamamlandığında, teknik bilgiye gereksinim duymadan kullanıcıların Cardano ağında akıllı sözleşmeler oluşturmasına ve yürütmesine izin verecektir.
Goguen, akıllı sözleşmelerin yanı sıra, Cardano’nun sunduğu temel olanakları da iyileştirecektir. En önemlisi, kullanıcıların yerel olarak desteklenen yeni token’lar oluşturmasına olanak sağlayacaktır. Bu, Cardano’da yeni kripto para birimlerinin oluşturulmasının yanı sıra birçok dijital ve fiziksel varlık türünün token’laştırmasını destekleyerek fungible ve non-fungible token’ların oluşturulmasına da olanak sağlayacaktır.
Birden fazla kripto para birimi içeren akıllı sözleşmelerin ve merkeziyetsiz uygulamaların (DApp) daha kolay entegrasyonu sağlanacaktır.
Goguen dönemi, Cardano’nun yeteneklerinin artmasına olanak sağlar.
Gougen Evresi Yol Haritası

04: Basho Evresi (Ölçeklendirme)

Basho döneminde performans ve ölçeklenebilirliğe odaklanmıştır. Bittorrent’e benzer şekilde, sistemdeki her yeni kullanıcı ile daha fazla kaynak elde edecektir.
Cardano’nun Basho dönemi, ağın ölçeklenebilirliğini ve birlikte çalışabilirliğini artıran bir optimizasyon çağıdır.
Önceki geliştirme dönemleri merkeziyetsizliğe ve yeni işlevselliğe odaklanırken, Basho, yüksek işlem kapasitesine sahip uygulamalar için büyümeyi ve benimsemeyi daha çok desteklemek için Cardano ağının temelindeki performansı iyileştirmeye odaklanır.
Basho’nun temel gelişmelerinden biri, yan zincirlere geçiş olacaktır.
Ağın yeteneklerini genişletmek için büyük bir potansiyele sahiptir. Ana Cardano zinciriyle birlikte çalışabilen yeni blokzincirler oluşturulabilir. Yan zincirler, ağın kapasitesini artırmak için işi ana zincirden bir yan zincire yükleyerek bir parçalama mekanizması olarak kullanılabilir. Ana blokzincirinin güvenliğini etkilemeden deneysel özellikler sunmak için de kullanılabilirler.
Genel olarak, Basho dönemi Cardano’nun sektördeki en yüksek performanslı, dayanıklı ve esnek blokzincir platformlarından biri olduğunu gösterecektir. Sürdürülebilir, güvenli bir şekilde ölçeklendirme yeteneğinin yanı sıra ağın özündeki güvenilirlikten ödün vermeden yeni işlevler ekleme becerisine sahip bir ağ altyapısı sağlanacaktır.

05: Voltaire (Yönetim)

Cardano’nun Voltaire dönemi, Ağın kendi kendini idame ettiren bir sistem haline gelmesi için gereken son parçayı sağlayacaktır. Bir oylama mekanizması ile ağ katılımcıları, ağın gelecekteki gelişimini belirlemek için hisselerini kullanarak oy verecek ve Cardano projesinde söz sahibi olacaktır.
Voltaire dönemi sonunda, Cardano gerçekten merkezi olmayan bir hale gelecek ve artık IOHK’nın yönetiminden çıkacaktır. Cardano’nun geleceği topluluğun elinde olacaktır.