Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapı(DePIN) Nedir?
Önyükleme aşamalarını koordine ve teşvik etmek için tokenizasyon kullanan altyapı projelerini ifade eder. Bireyler altyapının arzını merkeziyetsiz bir şekilde oluşturur ve token teşvikleri ile ödüllendirilir.
Temel hedef, geleneksel modeli tersine çevirmektir. Geleneksel olarak kullanılan yöntemde, telekomünikasyon ya da enerji sektöründeki şirketler altyapı inşa etmek ve sürdürmek için çok fazla zaman ve para harcar.
Web3 şirketleri bu inşa ve bakım sürecini kapsama oranı yeterince yüksek olduğu için token teşvikli bir gönüllü ordusuna yaptırmaya ve daha sonra para kazanmaya çalışır. Bu, DeFi (yield farming), play-to-earn veya move-to-earn gibi diğer Web3 sektörülerinde kullanılan likidite teşvik prensibinin aynısıdır.
Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapı Kategorileri
DePIN’deki dört kategori şunları içerir:
Bulut/depolama ağları: Dosya depolama, ilişkisel veritabanı, CDN ve VPN Ağları.
Kablosuz ağlar: 5G, LoRaWAN (Nesnelerin interneti)
Sensör ağları: Haritalar gibi fiziksel dünyadan gerçek zamanlı veri toplayan sensörlere gömülü birbirine bağlı cihazlar.
Enerji ağları: Daha esnek ve verimli bir enerji şebekesi oluşturmak için dağıtılmış enerji kaynaklarını bir araya getirir.
Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapının (DePIN) ne gibi faydalar sağlar?
DePIN’in ilan edilen hedefi, eski şirketlerin yukarıdan aşağıya, sermaye yoğun yaklaşımına kıyasla altyapı ağlarını önyüklemek için daha adil ve verimli bir süreç yaratmaktır.
Altyapıyı 10-100 kat daha hızlı inşa edebilirsiniz.
Hiper-yerel pazar ihtiyaçlarıyla daha iyi senkronize olur.
Çok daha uygun maliyetli olabilir.
Yetki alanları arasında izinsiz bir şekilde ölçeklendirilebilir.
Ağ güvenilir bir şekilde tarafsızdır ve kolektif olarak sahiplenilir.
Blok zincirleri sorunsuz mikro ödemeleri ve DeFi ile entegrasyonu destekler.
Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapının (DePIN) Zorlukları Nelerdir?
Dünyanın en büyük 10 bulut şirketinin toplam piyasa değeri 5 trilyon dolar. Eğer Web3 şirketleri bu pazardan küçük bir pay alabilselerdi, harika bir durumda olurlardı. Kripto veri platformu Messari, DePIN alanındaki zorlukları şöyle ele alıyor:
Trendler
Bugünlerde çoğu insan internete mobil bir cihazdan erişiyor. Kripto alanı büyük bir istisnadır, çünkü çoğu iyi bir mobil arayüz geliştirmemiştir. Ancak başarılı olmak için kriptonun eninde sonunda mobile geçmesi gerekecek. Yapay zeka araçları ve daha yetenekli akıllı telefonlar gibi teknolojik trendler daha az değil, daha fazla mobil trafiğe işarete diyor.
Dahası, merkeziyetsiz bir şekilde içerik üretme ve tüketme olasılığı arttıkça, buna olan talep de artacaktır. Bununla birlikte, kablosuz ve depolama sağlayıcılarını ilgilendiren bu içeriğe erişim ve depolama talebi de artacaktır.
Zorluklar
DePIN, sektörün neden henüz yükselişe geçmediğini açıklayan çeşitli zorluklarla karşı karşıyadır. Örneğin, teşvik modelleri oldukça seyreltici ve çoğu zaman gerçekte olduklarından daha iyi görünüyor. Uygulama ve talep oluşturmak için gereken zaman ufku, salt tüketici uygulamalarına kıyasla çok daha uzundur. Pazar büyüktür, ancak şirketler; Amazon, Microsoft ve Google gibi Web2 devlerine karşı rekabet etmektedir.
Başka bir deyişle eski rekabeti bozmak, oyun gibi Web3’ün tamamen perakendeye yönelik sektörlerine kıyasla çok daha fazla çaba ve profesyonellik gerektirecektir.
DePIN Nasıl Çalışır?
Web3 meraklıları, tokenizasyonun küresel olarak dağıtılmış bireylerin bir ağı izinsiz ve güvensiz bir şekilde kolektif olarak önyüklemesine olanak tanıdığına dikkat çekmektedir. İdeal olarak, ağı kurmanın maliyetleri, ağı kurmak için token teşvikleri alan ve genellikle perakende satış yapan arz tarafı katılımcıları tarafından karşılanır ve bunlar arasında dağıtılır.
Ağ bir altyapı tabanı oluşturduktan sonra kullanıcıları kendine çeker. Bu kullanıcılar ağı kullanmak için ödeme yapar ve arz tarafındaki büyümeyi daha da artırır. En iyi senaryoda bu, artan talep sayesinde değeri artan token ödülleri tarafından teşvik edilen daha fazla arzı körükleyen daha fazla bir talebin verimli döngüsünü başlatır.
DePIN, RWA’ya Güç Katabilir
RWA tokenizasyonu, güneş panellerinden sürücüsüz araçlara ve otonom kamyonlara kadar en pahalı donanımları bile topluluğun kitle fonlaması yapabileceği ve sahip olabileceği dinamik bir likit varlığa dönüştürerek DePIN’lerin dünyadaki her şeye güç sağlamasına yardımcı olacaktır.
Ne zaman DePIN ya da RWA gibi şifreli bir kısaltma herkesin gündeminde belirse Web3 dünyası da bu trende dahil oluyor. Bazı insanlar bu teknolojilere göz devirirken, diğerleri dünyayı değiştirebilecek fikirleri yakalayabilirler. Gerçek dünya varlıklarının (RWA) tokenizasyonu ile Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapı Ağları (DePIN) arasındaki etkileşim söz konusu olduğunda, bu durum büyük ölçüde geçerlidir.
DePIN, gerçek dünya varlıklarını tokenize ederek dünyadaki her şeye güç sağlayabilir. Ancak, büyük ölçekli öngörülerde bulunmadan önce işin özünü anlamamız gerekiyor.
Öne Çıkan DePIN Projeleri Hangileri?
Sunucu Ağları
Filecoin
Filecoin, depolama alanı için merkeziyetsiz bir pazar oluşturan bir P2P depolama ağıdır. Kullanıcılar dosyalarını depolamak için ödeme yapar ve sağlayıcılar depolama alanı sağlamak için Filecoin FIL alır. Düğümler depolama ve geri alma anlaşmaları önerir ve bunlar için ödeme yapar. Filecoin, veri depolama için açık bir pazar oluşturmak, fiyat ve merkeziyetsizlik konusunda yerleşik sağlayıcılara rakip olmak istiyor.
Arweave
Arweave $, bilginin sansüre dayanıklı bir şekilde kalıcı olarak depolanmasına olanak tanır. Önceki blockweave geçmişine bağlanan bir dizi veri bloğu olan blockweave ile çalışır. Madenciler, verileri rastgele doğruladıklarını kanıtlayarak AR token kazanabilirler. Protokol, NFT’ler ve DeFi için kalıcı bir depolama çözümü olmayı amaçlamaktadır.
Sia
Sia, dünyanın dört bir yanındaki bilgisayarlarda atıl sabit disk kapasitesi için bir pazar yeri sunan başka bir merkeziyetsiz depolama platformudur. Ev sahipleri, depolama alanını listelemek istedikleri piyasa oranını belirler ve bunu Siacoin SC cinsinden yapar.
Storj
Storj, kullanıcıların dosya yüklemesine olanak tanıyan merkeziyetsiz bir bulut depolama katmanıdır. Burada veriler şifrelenir ve 80’den fazla parçaya bölünür ve depolama düğümleri arasında dağıtılır. Storj, 50 GB’a kadar depolama alanına sahip merkeziyetsiz alan için farklı seçenekler sunar.
Kablosuz Ağlar
Helium
Helium HNT kablosuz altyapı için kullanılan bir ağdır. Kullanıcılar Helium erişim noktaları satın alabilir ve kablosuz kapsama alanı sağladıkları için yerel HNT tokeni kazanabilirler. Helium, Nesnelerin İnterneti kablosuz bağlantıları ve 5G için kapsama alanı sağlamayı amaçlamaktadır. Bugün 900.000’den fazla erişim noktasına ulaşmıştır.
Polen
Pollen Mobile, Helium ile aynı prensibe göre çalışan bir mobil ağ sağlayıcısıdır. Kullanıcılar etkin noktalar edinebilir ve karşılığında Pollen Coin kazanabilir. Amacı, tamamen kullanıcılarına ait olan merkeziyetsiz bir mobil kapsama ağı oluşturmaktır.
Sensör Ağları
Hivemapper
Hivemapper ağı, katılımcıların edinmeleri gereken araç kameralarıyla sokak verilerini haritalandırdığı, Google Haritalar’ın merkeziyetsiz bir versiyonudur. Bir araç kamerası ile araç kullandıkları veya dolaştıkları ve Hivemapper haritalama sürecine katkıda bulundukları için yerel HONEY #token ile ödüllendirilirler.
DIMO
DIMO ağı, kullanıcıların araçlarını bir donanım cihazına bağlamalarına izin vererek mobilite verileri için ödüller kazanmalarını sağlar. Veriler otomotiv finansmanı, sigorta, bakım ve diğerleri tarafından kullanılabilir. Kullanıcılar yerel DIMO token’ı kazanırlar.
Enerji Ağları
React
React Protocol, bataryaları güç piyasalarına bağlayan, topluma ait bir ağdır. Bataryaları birbirine bağlayarak ve fazla enerjilerini paylaşarak şebekenin dengelenmesine yardımcı olmayı amaçlamaktadır. Bunun aynı zamanda enerji arzını temizlemesi ve kullanıcılara bağlan-kazan olarak adlandırılan sabit bir pasif gelir akışı sağlaması bekleniyor.
Arkreen
Arkreen, küresel olarak dağıtılmış yenilenebilir enerji kaynakları için Web3 destekli altyapı oluşturuyor. Yenilenebilir enerji altyapısını merkeziyetsiz bir şekilde inşa etmek istiyor, ancak şirket henüz emekleme aşamasında ve herhangi bir token veya ürünü yok.
Burda yazan hiçbir proje yatırım tavsiyesi içermez gelişmekte olan bir sektör ve emekleme aşamasında olduğu için takip edilmesinde fayda vardır.
DePIN ile bağlantılı olan RWA ile ilgili yazıma göz atmak isterseniz linki aşağıdadır.
https://www.bulbapp.io/p/5d524ea8-a094-4df8-94c2-f5f46969d8ba/gerek-dnya-varlklarreal-world-assetrwa-nedir?s_id=f225f922-38aa-4091-923b-8c5aaa90da53