Ethereum Classic (ETC)

Ethereum Classic, akıllı sözleşmeler kullanarak yürütülen açık kaynaklı, merkezi olmayan, blok zinciri tabanlı dağıtılmış bir kripto para birimi platformu olarak bilinmektedir. Ethereum Classic, orjinal Ethereum ağının hacklenmesinin bir sonucu olarak 2016 yılında kurulmuştur. Orijinal Ethereum blok zinciri, özünde Ethereum Classic ve daha yeni olarak bilinen Ethereum olmak üzere ikiye bölünmüştür.
“Kod Kanundur” ilkesine dayanan akıllı sözleşmeler, programlandığı gibi kendi kendine çalışabilen, kendi kendini yürüten otonom dijital uygulamalardır. Bu tür uygulamalara örnek olarak, ATM makinesi (Automatic Teller Machine) ve Bitcoin sistemleri verilebilmektedir.
Ethereum Classic (ETC), Temmuz 2016'da piyasaya sürülen Ethereum (ETH)’un bir hard fork (sert çatallanma)'u olarak tanımlanmaktadır. Ana işlevi, merkezi olmayan uygulamaları (Decentralized Applications) kendi bünyesinde barındırma ve destekleme özelliğine sahip bir akıllı sözleşme ağıdır. Yerel simgesi ETC'dir. Piyasaya sürülmesinden itibaren iki ağın teknik yol haritası zamanla birbirinden uzaklaşırken Ethereum Classic kendini Ethereum'dan ayırmaya çalışmıştır. Ethereum Classic, 3,6 milyon ETH'nin çalınmasına yol açan büyük bir hack olayının ardından ilk olarak mevcut Ethereum blok zincirinin bütünlüğünü korumak için çaba sarf etmesiyle bilinmektedir.
Ethereum 3,6 milyon ETH’in geri verilmesine imkan sağlanmışken Ethereum Classic zinciri olduğu gibi devam ettirmiştir. 

Ethereum Classic'in Kurucuları Kimdir?

Ethereum Classic, Ethereum'un eski zinciri olması sebebiyle asıl kurucuları orijinal Ethereum geliştiricileri olan Vitalik Buterinve Gavin Wood’dur. Katılımcıların büyük bir saldırının etkilerini iptal etmek için blok zincirini geri alıp almama konusunda anlaşamadıkları Temmuz 2016'da Ethereum üzerinde çekişmeli bir hard fork (sert çatallanma) meydana gelmiştir. Bu durum ise birkaç ay önce ilk coin teklifinde (Initial Coin Offering) yaklaşık 150 milyon dolar toplayan merkezi olmayan otonom organizasyon (Decentralized Autonomous Organisation) olan DAO'yu etkilemiştir.
Ethereum Classic zinciri geri döndürmeyen ağ olarak ortaya çıkmıştır. Geliştiriciler, projeye bağlı “resmi” bir ekip olmadığını ve “küresel geliştirme topluluğunun herkesin katılabileceği izinsiz bir ‘do-okrasi (merkeziyetsiz yönetim)’olduğunu” belirtmiştir. 

Ethereum Classic'i Benzersiz Yapan Nedir?

Ethereum Classic'in ana amacı, DAO (Decentralized Autonomous Organisation) hackine yapay olarak karşı koymadan Ethereum blok zincirini orijinal haliyle korumaktır. Ethereum Classic’in dikkat çekmesinin ilk sebebi Ethereum'un yanıtına katılmayanlara birlikte oluşu olarak bilinmekteydi, ancak Ethereum o zamandan günümüze yatırım şirketi Grayscale'in CEO'su Barry Silbert gibi büyük yatırımcıları içeren daha geniş bir hayran kitlesi kazanmıştı. 
Gönüllü bir kuruluş olarak ETC geliştiricileri, ağı kâr amaçlı bir varlığa dönüştürmeyi amaçlamamaktadır. Kullanıcılar Ethereum'da olduğu gibi işlem ücreti ödemekte ve madenciler bunları iş kanıtı (Proof of Work) madencilik algoritmasına dayanarak yapılan işe göre toplamaktadır. Ethereum'dan farklı olarak, Ethereum Classic'in bir hisse kanıtı (Proof of Share) madencilik algoritmasına dönüşme planı yokken birden fazla geliştirici, ölçeklendirme çözümleri gibi gelecekteki iyileştirmeler üzerinde çalışmaya da devam etmektedir. 

Ethereum Classic'i Anlamak

Ethereum Classic, merkezi olmayan yönetim avantajını sunarak akıllı sözleşmelerin yürütülmesini kolaylaştırmaktadır. Diğer bir deyişle sözleşmeler, avukat gibi üçüncü bir taraf olmaksızın icra edilebilmektedir. Akıllı sözleşmeler, if-then (eğer-o zaman) ifadelerine benzetilmektedir. Daha açıklayıcı olarak belirtilirse, akıllı sözleşmedeki gerekli eylemler yerine getirilmişse, yanıt veren sözleşme parametreleri tamamlanmaktadır. Sözleşme parametrelerinin yerine getirilmemesi durumunda, sözleşmenin başlangıcında belirlenen şartlara bağlı olarak bir ceza, ücret veya sözleşme feshedilebilmektedir. Örnek olarak bir gayrimenkul işleminde, sözleşmede belirli bir tarihte avans ödenmesi gerektiği belirtilmişse ve fonlar alınmamışsa, sözleşme feshedilebilmektedir. 
Akıllı sözleşmeler, kullanıcılar tarafından bağımsız olarak tutulan ve güncellenen defterlerde veya blok zinciri ağı içinde bulunmaktadır. Kullanıcılar tarafından bağımsız olarak tutulan bu defterler, çeşitli yerlerde merkezi olmayan bir şekilde tutulan ve sürdürülen bir işlem ve sözleşme defteri olarak bilinmektedir.
Alıcı ve satıcı arasındaki anlaşma, sözleşmedeki şartlara bağlı olarak kendi kendini yürüten akıllı sözleşmedeki kod satırlarında yazılmaktadır. Sonuç olarak, sözleşmenin yürütülmesi kodlar tarafından kontrol edildiğinden, merkezi bir otorite tarafından harici izleme veya sansürlemeye gerek olmamaktadır.

Ethereum Classic'in Tarihçesi

Ethereum blok zinciri, ETH'nin kripto para birimi ether kullanılarak işlemlerin kolaylaştırıldığı bir ağ olarak kurulmuştur. Sonrasında, Haziran 2016'da blok zinciri hacklenmiş ve elli milyon dolar değerinde fon çalınması talihsizliği ile karşı karşıya gelmiştir. Bu duruma bir çözüm olarak, ağın güvenliğini sağlamak adına hard fork (sert çatallanma) yapılmıştır. Ethereum Classic (ETC), Ethereum'un blok zincirinin bölünmüş bir versiyonu olarak ortaya çıkmıştır, ETH ise Ethereum'un kendisi olarak bilinmektedir. Bahsi geçen bu hard fork ise yaşanılan hackleme sorunundan önceki kayıtlara göre çalınan fonları orijinal sahiplerine iade etmek için yapılmıştır. Bu durum, iki versiyonun aynı anda var olmasına yol açan bir çatalla sonuçlanmıştır. Daha yeni ağ olarak bilinen Ethereum, kripto para birimi olarak ETH veya ether kullanırken, Ethereum Classic olarak yeniden adlandırılan daha eski ağ ETC kullanmaktadır. 

Ethereum Classic'in Yaratabileceği Sorunlar

Ethereum ve Ethereum Classic akıllı sözleşmeler sunmasına ve aynı pazarın peşinde olmasına rağmen, Ethereum iki ağdan daha yasal anlamda popülerlik kazanmıştır. Ayrıca, Ethereum (ETH), dünyadaki en popüler kripto para birimi olarak Bitcoin'in ardından ikinci sırada yer almaktadır. 
Ethereum Classic (ETC)'in meydana getirebileceği sorunlardan biri, ölçeklenebilirlik söz konusu olduğunda potansiyel sınırlamalardır. Ethereum Classic ağı saniyede 15 (on beş) işlem gerçekleştirebilir ancak bu sayı, saniyede binden fazla işlem gerçekleştiren Visa gibi ödeme ağlarından çok daha azdır. Ethereum Classic, birçok yazılım güncellemesinden geçmiş olsa da ödeme sistemlerinin ölçeklenebilirliği, ileriye dönük en büyük zorluklarından biri olmaya devam etmektedir. Buna ek olarak, özellikle Ethereum Classic zaten milyonlarca dolarlık bir hacklenme ve hırsızlık problemini deneyimlemesi sebebiyle güvenlik durumu, akıllı sözleşmelerle ilgili bir sorun olmaya devam edecektir. Bu endişeler, Ethereum Classic aracılığıyla akıllı sözleşmelerin büyük finansal ve gayrimenkul işlemlerinde kullanılmasına potansiyel olarak engel olabilmektedir.
Ethereum Classic (ETC)'in ve diğer ağların çalışma şeklini değiştirebilecek veya değiştirmeyecek kripto para piyasasının düzenlemeleri gelişmeye devam etmektedir. Buna örnek olarak, Güvenlik ve Değişim Komisyonu (Security And Exchange Commission), merkezi olmayan ağları nedeniyle Ethereum veya Bitcoin menkul kıymetlerini dikkate almamaktadır. Menkul kıymet olarak kabul edilmeyen bazı kriptolar, bir dizi menkul kıymet, hisse senedi ve borsa yatırım fonları ve benzeri tahviller içeren çeşitli finansal ürünlere dahil edilmek üzere onaylanma konusunda zorluklar yaşayabilmektedir. İleriye dönük olarak Ethereum Classic ve popülaritesi dah az olan diğer blok zinciri ağları için düzen sistemindeki ortamı çevreleyen belirsizlik devam etmektedir.

Ethereum Classic'in Geleceği

Ethereum Classic'in gelecekteki yeri, Ethereum'dan daha az parlak görünmektedir, bunun sebebi ise Ethereum özellikle de Ethereum Classic'in güvenlik ile ilgili oluşturabileceği sorunlar dolayısıyla, iki ağdan daha yasal kabul edilmektedir. Yatırımcılar, sisteme yapılan saldırılar nedeniyle yıllar içinde ETC'ye olan güvenlerini kaybetmiştir bu nedenle ETC, gelecekteki saldırıları önlemek için kodunu ve yazılımını yeniden geliştirene kadar, Ethereum Classic'in önünde zorluklar olma olasılığı devam edecektir. Bununla birlikte, Ethereum Classic projesi içinde akıllı sözleşmelerin nasıl geliştirileceği ve yaygın kullanım için kabul edilip edilemeyeceği henüz belli olmamaktadır.

Ethereum Classic ve Ethereum Arasındaki Fark Nedir?

Ethereum Classic (ETC), yatırımcıların ticaret yapabileceği spekülatif bir dijital varlık olarak bir değere sahip olsa da, Ethereum (ETH) daha yasal ve yaygın olarak işlem gören olarak kabul edilmektedir. 2021'in başlarında, Chicago Ticaret Borsası (Chicago Mercantile Exchange), Ether vadeli işlemlerinin ticaretini onaylamıştır. Bu tür işlemler için ise yalnızca Bitcoin ve Ether onaylanmıştır. Vadeli işlemler, sabit bir fiyat ve vade tarihi olan temel bir menkul kıymet üzerinde türev sözleşmeleri olarak bilinmektedir. Ether vadeli işlemleri, yatırımcıların spekülasyon için Ether ticareti yapmalarına ve aynı zamanda ETH veya diğer kriptolarda olağanüstü bir pozisyondan (outlier) korunmalarına izin vermektedir. 
Birbirinden iki farklı para birimine ne kadar sermaye veya yatırım doları taahhüt edildiğini analiz ederek yatırım topluluğunun ETC'ye karşı ETH'ye olan bakış açısının nasıl olduğu belirlenebilmektedir. İki kriptonun iki piyasa kapitalizasyonu karşılaştırılırken, ETH’nin kazandıracağı bilinen bir gerçektir. Bir kripto para biriminin piyasa değeri, para biriminin fiyatının (ABD doları gibi fiyat bir para birimine dayalı olarak) dolaşımda bekleyen coin veya tokenlarla çarpılmasıyla hesaplanmaktadır. Bu noktada ETC, 3.9 milyar dolarlık piyasa değeri ile tedavülde 116,3 milyon coine sahipken, ETH'nin dolaşımda yaklaşık 115.6 milyonu ve 304,9 milyar dolardan fazla piyasa değeri vardır. ETC, 33.65 dolardan işlem görürken, ETH 27 Nisan 2021 itibariyle coin başına 2.600 dolardan fazla işlem görmektedir.
Her iki ağ da akıllı sözleşmeler sunsa da, ETC'yi çevreleyen yukarıda bahsedilen oluşabilecek güvenlik sorunlarının potansiyeli, yatırımcıları ETH'ye yatırım yapmaya ve Etherum's Classic'e kıyasla Ethereum'un akıllı sözleşmelerini benimsemeye zorlayacaktır.

Ethereum Classic'in Hedefleri

Fork (Çatallanma) olayından bu yana, Ethereum Classic projesinde birçok geliştirme ve iyileştirme yapılmıştır. Projenin hedefi, merkezi yönetim olmadan çalışabilen akıllı sözleşmeler kullanarak küresel bir ödeme ağı olma yolunda çalışmaya devam etmektedir. Diğer kripto para birimlerinde olduğu gibi Ethereum Classic, büyük olasılıkla dijital bir değer deposu olmak için çabalamaya devam edecektir, bir başka deyişle Ethereum Classic değerini korurken mevcut pozisyonu kayda alınarak güncellenmeye devam edeceği anlamına gelmektedir. Kripto için dijital bir değer deposu, hızla nakde dönüştürülebilen veya paraya benzer başka bir varlık satın almak için kullanılabilen satın alma gücünü içermektedir.

Piyasada Kaç Ethereum Classic (ETC) Coini Vardır?

ETC, DAO (Decentralized Autonomous Organisation) hack işlemlerini nasıl kontrol aldığının dışında, ETH'ye çok benzer bir teknik durumda başlamıştır. Ancak lansmanından bu yana, katılımcıların Aralık 2017'de ETC arzını sınırlamak için oy kullanmasıyla tokenomiklerde değişiklikler meydana gelmiştir. Böylece maksimum arz 210.700.000 ETC’dir, bu sayı Bitcoin'in (BTC) yaklaşık olarak on katı olmaktadır, ETH'nin ise bu noktada bir sınırı yoktur.
ETC, Bitcoin gibi çalışan bir iş kanıtı (Proof of Work) madencilik algoritması kullanmaktadır, bir başka deyişle bu algoritma madencileri, blok zincirini birbirleriyle rekabet halinde doğrulamak için yeni coinler ile ödüllendirilmektedir. ETC blok ödülü zamanla azalmaktadır, bir sonraki düşüş 15.000.000 blokta, Nisan 2022'de tarihlerinde beklenmektedir, bu da blok başına 3,2 ETC'den 2,56 ETC'ye denk gelmektedir. 

Ethereum Classic Ağı Nasıl Korunmaktadır?

Ethereum Classic ağı, iş kanıtı kullanılarak güvence altına alınmış olsa da bir azınlık zinciri olarak düzenli saldırılara maruz da kalmıştır. Buna örnek olarak, madencilik hash gücünün kontrolünü ele geçirmek, sahte işlemler yürütmek ve son olarak Ağustos 2020’de gerçekleşen çift harcama (double spending) paralarını yürütme gibi %51 oranlı saldırılar içermektedir. Bunlar büyük problemler arasında, madencilik hash gücünün kontrolünü ele geçirmek ve sahte işlemler yürütmek ve en sonuncusu Ağustos 2020'de gerçekleşen çift harcama (double spending) paraları yürütmek için birkaç %51 saldırısı yer almaktadır.

Ethereum Classic (ETC) Nasıl Satın Alınır?

Kripto para yatırımı yapmak isteyenler için Ethereum Classic (ETC) nasıl alınır satılır sorusunun yanıtı sıklıkla merak edilir. Bunun için ya madencilik yapılır ya da bu işlemler özel olarak oluşturulmuş kripto para borsası kullanmak gerekir.
Türkiye’de, Türk Lirası ile Ethereum Classic (ETC) satın almak zannedildiğinin aksine çok kolay ve hızlı bir işlemdir. Herhangi teknik bir bilgiye ve resmi evrağa ihtiyaç duymadan Ethereum Classic (ETC) satın alabilirsiniz.
Yatırım tavsiyesi değildir.