Bir Otostopçunun Airdrop Rehberi
Öncelikle bir şeyden bahsetmek istiyorum. Hiçbir platform/proje size havadan kazanç garantisi sunmaz, burada riskinizi belirleyen sizsiniz ve asla havadan para kazanacağınıza emin olarak yatırım yapmayınız.
Airdrop Nedir?
Airdrop, kripto ekosisteminde bazı projelerin yeni coin veya token çıkarırken topluluğuna bunları ücretsiz dağıtmasına verilen isimdir. Evet, havadan para kazanmaktır. Buna rağmen bazen havadan para kazanmak için bile para harcamanız gerekebilir.
Sözlük anlamı her ne kadar yukarıdaki gibi de olsa Airdrop, DeFi’ı yaşamaktır. Merkeziyetsiz Finansı blokzincir üzerinde aktif bir şekilde kullanan, ekosistemi ve topluluğu takip edip trendleri yakalayan biri, çoğu airdropu hiçbir şey yapmadan zaten alacaktır.
Airdrop almak için DeFi kullanmayın, DeFi kullandığınız için airdrop alın!
Neleri Bilmem Gerek ?
Temel Metamask kullanımını bilmeniz ve temel kripto bilginiz olması yeterlidir. Eğer Metamask kullanımı bilmiyorsan BiLira’nın hazırladığı rehberden öğrenebilirsin.
Başlamadan önce bilmen gereken birkaç şey var..
- Scam Airdroplaran Uzak Durun!
Hepiniz Discord, Telegram, Twitter gibi platformlardan spam mesajlara maruz kalmışsınızdır. Bu mesajlar size genelde şanslı kişi olduğunuzu ve binlerce kişi arasından seçildiğinizi söyler. Çoğunda bir link vardır veya cüzdan adresinizi göndermenizi isterler yada çeşitli görevler vardır ve bitmek bilmeyen görevleri tamamlamanızı isterler. Aslında bu mesajlar neden size gönderilir gelin açıklayalım.
Link içeren mesajlar: Bu mesajlar eğer doğru ve güvenilir bir adresi işaret etmiyorsa, referans amaçlı değilse büyük ihtimalle phishing(oltalama) amaçlı size gönderiliyordur. Güvenilir platformların birebir aynısı ama sahte olan siteler aracılığıyla cüzdanınızı bağlamanız yada giriş bilgilerinizi girmeniz amaçlanır. Kesinlikle uzak durmalısınız.
Eğer mesajlar güvenilir, gerçek projelerin onaylı linklerini içeriyor ve referanslıysa büyük ihtimalle yaptığınız şey size mesaj gönderen kişinin referans gelirini arttırmak olur. Bu noktadan sonra sizde aynı şekilde referanslı link dağıtımı yapmayı seçebilirsiniz ama büyük ihtimalle değersiz bir projenin çıktığında pek fazla değeri olmayacak tokenı/coini için zamanınızı harcar, bedava reklamını yapmış olursunuz. Yine de bu yöntemle küçük gelirler elde etme şansınız vardır.
Cüzdan adresinizi yollamanızı isteyen mesajlar: Kesinlikle uzak durmanız gereken mesajlardır. Cüzdan adresinizi, şifrelerinizi, gizli kelimelerinizi borsalar/yöneticiler/ geliştiriciler dahil kimseyle paylaşmamalısınız. Saldırgan, varlıklarınıza ve işlemlerinize bakarak sizin hakkında genel bir fikre sahip olabilir ve bunu sizi yönlendirmek için kullanabilir.
Çeşitli görevleri tamamlamanızı isteyen mesajlar: Bu mesajlar çoğunlukla Telegram ve Twitter’da görülür. Bazen güzel dediğimiz projeler de bu yöntemi denemektedir. Katılım genelde çok yüksektir ve elle tutulur bir gelir elde edilmez. Projeler bu yöntemi daha çok kişiye ulaşarak topluluk oluşturmak ve reklam yapmak için uygularlar. Telegram’da botlar aracılığıyla da karşımıza çıkarlar ve bazen görevleri tamamlamanıza rağmen vaat ettikleri token/coinleri göndermeyebilirler. Yine bu yöntemle ile küçük gelirler elde etme şansınız vardır ama harcanan zamana değer mi bilemiyorum.
Sohbet amaçlı gönderilen mesajlar: Sosyal mühendislik kullanılarak yapılan saldırılardır. Saldırgan önce kendisinden, kullandığı platformlardan, ne kadar kazandığından bahseder. Yüksek kazanç görüntüleriyle ilginizi çekmek ister. Sohbet havasında devam eden bu konuşmalar bazen günler hatta aylar sürebilir. Yeterli güveni sağladığında, uygun zaman geldiğinde sizden isteklerde bulunmaya başlayacaktır. Bu bazen bir platforma kullanıcı çekmek amacıyla da yapılabilir. Tamamen saldırganın hayal gücüyle çeşitlenen bu yöntemde amaç güveninizi kazanmaktır, çoğunlukla karşı cins profille iletişime geçerler. Kesinlikle dikkatli olmalısınız, uzak durun.
Peki nasıl alacağız biz bu airdropları dediğinizi duyar gibiyim. Öyleyse size yardımcı olabilecek yöntemlere geçelim.
1-)Tokenı Bulunmayan Major DEX/Aggregator/Bridge/Wallet/NFTP vb.
Bu yöntemin amacı, tokenı bulunmayan merkeziyetsiz borsaların, fiyat toplayıcı platformların, zincirler arası köprü platformların, cüzdan uygulamalarının, cüzdan takip uygulamalarının ve NFT marketlerinin retro-active kullanıcılarına dağıttığı airdroplardan yararlanmaktır. Retro-active derken geçmişte kullanmış yada halen kullanan kullanıcılardan bahsediyoruz. Ama unutmayın, tokenı yok diye bu platformları kullanmamalısınız, bu tarz platformları kullanmanız gerektiğinde tokenı olmayanları tercih etmelisiniz. Ve tokenı yok diye bilinmeyen platformları kullanmamalısınız, alanında kendini kanıtlamış öncü olanları seçmelisiniz ki gerçekleştiğinde platformu kullanmanıza değmiş olan bir airdrop alabilesiniz. Burada üç ana kuralımız var.
- Major bir platform olmalı
Major olduğunu nasıl anlayabilirim?
Burada bir kaç metrik devreye giriyor. Alanında bu metrikler açısından ilk 20–30 içinde olması major olduğunu gösterebilir. Benim bakmanızı önereceğim metrikler: TVL (Toplam Kilitli Varlık Değeri), Platform Geliri, Aktif Kullanıcı/Cüzdan, Günlük/Aylık Yapılan İşlem Sayısı, Günlük/Aylık İşlem Hacmi.
- Tokenı olmamalı
CMC ve Gecko’dan kontrol edebilirsiniz.
- Benzer alanda gerçekleşmiş airdropları örnek almalısınız.
Burada güzel örneklerden biri, en büyük airdroplardan biri olan Uniswap tarafından kullanıcılarına dağıtılan airdrop olabilir. Uniswap kullanan her kullanıcısına 400 UNI token dağıtan lider DEX, zincirleme bir reaksiyon başlattı. Aldıkları ödülü satmayan kullanıcılar tokenlarının değerlenmesiyle çok daha fazla gelir elde etme şansı oldu.
Yazının önceki halinde bu kısımda örnek olarak dYdX, Opensea ve Immutable X’ten bahsetmiştim. Sonrasında Opensea hariç diğer ikisi airdrop yaptı. Böyle örnek vermenin tembelliğe ittiğini düşündüğüm için yazıdan kaldırdım.
2-)Major Zincirlere Node/Validator/Delagator Olmak
Gerçeklemiş bir tanesini örnek vermek gerekirse AVAX ağındaki Avalaunch airdropu güzel bir örnek olabilir. Platform, AVAX ağındaki Validator ve Delagatorlere token arzının bir kısmını ücretsiz dağıttı.
Bu yöntemde amaç zincir ekosistemine koruyup, katkıda bulunan topluluğu ödüllendirmektir. Katılmak istediğiniz ağı seçerken her zaman major ağları seçmenize gerek yok ama major olsun veya olmasın bu yöntemde her zaman bir ilk yatırım maliyeti vardır, bunun riskini alırken katılacağınız ağın geleceğini düşünerek risk almalısınız. Yüksek riskle beraber yüksek kazanç getirmesi de olasıdır. Lütfen katılmak istediğiniz ağı seçerken araştırmanızı derinlemesine yapın ve aceleci davranmayın.
3-)Testnetlere Katılmak
Testnetler platformlar için erken kullanıcılarını ödüllendirmenin en iyi yollarından biri olabilir. Bu sınırlı sürümlerle ortaya çıkabilecek hatalar simülasyonlar tarafından değil gerçek kullanıcı tarafından test edilir. Final sürüme ulaşmak için çok iyi bir adımdır.
Bir diğer güzel yanı testnetler genelde test ağlarında oldukları için işlem ücretleri ödemeniz gerekmez. Kullanmanız için sadece zamanınızı harcamanız yeterlidir.
Özellikle son zamanlarda üzerinde teşvik programı açıklayan L1 ağlarına bakmanız yararlı olacaktır. Bu ağlarda bolca yeni proje testnet açıklıyor. Eğer şanslıysanız güzel kazançlar elde edebilirsiniz.
4-)Kritik DEX’lerde Kritik Pairlere Likidite Sağlamak
Major DEX’lerde, özellikle Uniswap ve Sushiswap’te likidite sahibi olmak, size fee gelirlerine ek bazı airdroplardan yararlanmanızı sağlar. Bu yöntemde projeler token çıkarmak istediklerinde kendi amaçlarını kapsayan likidite havuzlarını hedef alır. Örneğin Lido Finance tarafından sağlanan hizmet karşılığında verilen stETH’leri Uniswap stETH:ETH havuzuna yatıranlara Lido Finance tarafından $LDO verilmesi gibi. Bir başka örnek de Badger DAO’nun Uniswap wBTC/ETH havuzuna fon yatıranlara $BADGER vermesi gibi. Bildiğiniz gibi Badger’ın amacı Bitcoin’i DeFi’a getirmek.
Sadece DEX’ler değil Lending/Borrowing platformları da bu yöntemler için kullanılabilir. Ama her havuzu kullanmamız çok zor olduğu için burada riski siz belirlemelisiniz. Platformların birbirine benzer yöntemlerle airdrop yaptığını unutmayın, bu size referans olabilir.
5-)DAO Yönetim Kararlarına Katılmak
Biliyorum DeFi’da tüm DAO’ların yönetişim kararlarına katılmanız çok zor. Ama elinizde eğer governance tokenlar varsa bunlarla oy kullanıp yönetime katılmanız akıllıca olacaktır. Yükselen yıldız DAO’lar da oy kullanmak, olabilecek olası airdropların yeni akımı olabilir.
Mesela şöyle güzel bir örnek var. Yearn.Finance’da $YFI ile oy kullanıp yönetime katılanlara Badger DAO tarafından $BADGER airdropu yapıldı. Sonrasında da Badger DAO’da bBadger ile oy kullananlara da PopsicleFinance tarafından $ICE airdropu yapıldı. Yani DeFi yine DeFi tarafından destekleniyor, sizde bir parçası olmaya bakın, yönetime katılın.
6-)Cüzdanınızda NFT Bulundurmak
Bunun en güzel örneği MurAll tarafından sanatçılara ve cüzdanında NFT tutanlara verilen $PAINT ödülü olabilir. Aynı DAO yönetimlerine katılmak gibi bu yöntem de ileride olabilecek airdroplar için örnek teşkil edebilir. Bu yüzden NFT marketlerinde bir eser mintlemek yada cüzdanınızda NFT bulundurmak sizin yararınıza olacaktır.
Tabi cüzdanınızda hangi NFT’yi tuttuğunuz da bir o kadar önemlidir. Örneğin meşhur Loot NFT’si sahipleri onlarca projede sadece gas ücreti ödeyerek yeni NFT sahibi oldu. Ek olarak değeri 70 bin dolara kadar çıkan $AGLD airdropu da üstüne tatlı oldu. Siz de NFT’ler üzerinden airdrop kazanmak istiyorsanız topluluk tarafından sahiplenilmiş projeleri takip edin.
7-)Layer2 Çözümler
Layer2 çözümler bildiğiniz gibi Ethereum’un ölçeklenmesine büyük katkıda bulunmakta. Bu projelerin bir çoğu henüz geliştirme aşamasında oldukları için token çıkarmak için çabaya giremediler. Bazılarının ise kendi tokenları var yada token çıkarma planlarının olduğu biliniyor. Bu projeleri erken kullanarak olası bir airdrop şansını elde etmiş olursunuz.
Starkware, Optimism, Artbitrum gibi bazıları hizmet sağlayıcısı olarak devam ettikleri için token çıkarmayı tercih etmeyebilirler. Ama bu projelerin kendilerini ve hizmet sağladıkları projeleri her ihtimale karşı denemenizi öneririm.
Peki hangi Layer2 projesinin tokenı olup olmadığını nasıl öğrenebilirim?
L2Beat bakman gereken ilk adres olmalı. Burada projeleri, üzerinde kilitli varlıkların değerini, proje risklerini, teknolojilerini ve daha fazlasını görebilirsin. Tokenları olup olmadığını kontrol etmek için CMC yada Gecko’ya bak. L2Beat üzerinde henüz bridge,wallet gibi projeleri göremezsin.
Tüm L2 projelerini görmek için yukarıdaki görsele bakabilirsin. Bu DeversiFi tarafından belli aralıklarla hazırlanan Ethereum L2 ekosistemini gösteren görseldir.
8-)Gitcoin Grants
Gitcoin Grants, web3 projelerini sponsorlar ve ekosistemle beraber fonlamayı ve desteklemeyi amaçlayan bir projedir. Projelere bağışçı olarak projelerin sponsor havuzundan da pay almasını sağlıyorsunuz, bu yüzden yapılan her bağış çok önemli. Gitcoin bağışçısı olmak belki de airdroplar için en güzel yöntemlerden biri olabilir. Bağış yaparak hem ekosistemin gelişmesine katkıda bulunmuş oluyorsunuz hem de olası airdroplardan yararlanma şansınız oluyor. Burada Ethereum ağ ücretleri sizi korkutuyor olabilir, bunun da çözümü var. ZkSync, Hermez gibi Layer2 ödeme platformları üzerinden çok düşük işlem ücretleriyle bağış yaparak Gitcoin’e ek bu platformlardan da airdrop elde etme şansınız olur :)
Bağış yaptığınız projeleri de güzel seçmenizi tavsiye ederim. Çoğu proje bir token çıkaracağı zaman bağışçılarını unutmaz.
Şu ana kadar bağışçılara yapılan airdroplara bir çok örnek var. $COMBO, $BADGER, $HMZ, $SDT bu yöntemle dağıtılan airdroplardır. Hatta yazı ilk çıktıktan kısa bir süre sonra bu kez airdrop haberi Gitcoin’in kendisinden geldi. Asla atlamamanız gereken bir yöntem olduğunu söylemeden geçmeyelim.
9-)Topluluk Takibi
Aslında en önemli ve kritik olan yöntemlerden biri topluluk takibi olabilir. Kriptoda genel olarak kullanılan sosyal medyayı Twitter,Telegram,Discord ve Reddit olarak söyleyebiliriz. Yapmanız gereken projelerin sosyal medya hesaplarını düzenli takip ederek yeni bir coin/token hakkında söylentileri dinlemek olmalı. Bunun için “token launch”, “governance” gibi anahtar kelimeleri geçmiş konuşmalarda aratarak bir fikir edinebilirsiniz. Yada topluluk yöneticilerinin ağızlarını yoklamak için akıllıca sorular sorabilirsiniz. Kesinlikle atlamamanız gereken bir yöntem olduğunu belirtmeliyim.
DESTEKLERİNİZ VE YORUMLARINIZ İÇİN TEŞEKKÜRLER