NFT'ler nedir nasıl yaradılır ve neye hızmet ederler?

NFT'nin anlamı ve tanımı

NFT, “takas edilemez token” (non-fungible token) anlamına gelmektedir. Takas edilemez, bir şeyin benzersiz olduğu ve değiştirilemeyeceği anlamına gelir. Buna karşın fiziksel para ve kripto para birimleri takas edilebilir olup, başka bir şeyle ticareti ya da takası yapılabilir. Her NFT, her birini benzersiz yapan dijital bir imza içerir. NFT'ler dijital varlıklar olup, bunlar fotoğraflar, videolar, ses dosyaları ya da başka dijital biçimler olabilir. NFT örnekleri arasında sanat eserleri, çizgi romanlar, spor koleksiyonları, koleksiyon kartları, oyunlar ve daha fazlası yer alır. 

NFT’ler nasıl çalışır?

Takas edilemez token'lar ya da NFT'ler işlemleri kaydeden dağıtılmış kamuya açık kayıt defteri olan blok zincirde bulunan kriptografik varlıklardır. Her bir NFT, kendisini diğerlerinden ayıran benzersiz bir tanımlama kodu içerir. Bu veri, sahipleri arasında token aktarımını ve sahipliğin kimlik doğrulamasını kolaylaştırır.
NFT'ler, piyasa tarafından belirlenen bir değere sahiptir (arz ve talep) ve fiziksel varlıklar gibi alınıp satılabilirler. NFT'ler varlıkların dijital temsilleri olup aynı zamanda sanat eseri ve gayri menkul gibi gerçek dünyadan eşyaları da temsil edebilir. Gerçek dünyadaki somut varlıkların bu şekilde token haline getirilmesi, bazı kullanıcılar tarafından bunların alım, satım ve ticaretini daha etkin kıldığı ve aynı zamanda sahtecilik ihtimalini de potansiyel olarak azalttığı şeklinde değerlendiriliyor.

NFT'leri nasıl satın alırsınız?

NFT pazarı yüksek riskli olarak kabul edilir ve volatil inişler ve çıkışlar deneyimli yatırımcıları bile caydırabilir. NFT satın almayı düşünüyorsanız, süreci net şekilde anlamanız önemlidir. İlgili adımlara gelin birlikte göz atalım:

Bir kripto borsası hesabı açın

İlk adım, bir kripto platformunda ya da kripto borsasında bir hesap açmaktır. Kripto borsası, farklı kripto para birimleri alıp satabileceğiniz bir çevrimiçi platformdur. NFT satın almak için seçtiğiniz platformda bir hesap açmanız gerekir. Farklı platformlar farklı hizmetler sunar; dolayısıyla özellikler, ücretler ve sürekli destek açısından size en uygununu bulabilmek için araştırmaya değer.

Bir kripto cüzdan açın

Kripto cüzdan, dijital varlıklarınıza erişim sağlayan anahtarları saklar. Kullanıcılara cüzdanlarına erişebilmeleri için kurtarma şifresi de denilen benzersiz bir güvenlik şifresi verilir. Güvenlik şifrenizi güvenli şekilde saklamanız çok önemlidir; bu olmadan cüzdanınıza erişemezsiniz.
Cüzdanlar bir borsada tutulabilir ya da bağımsız olarak çalışabilir. Bağımsız olarak çalışırlarsa, bu durumda cüzdanınızın ve özel anahtarlarınızın sorumluluğu sizde olur. Dijital cüzdanınız bir borsada tutulursa, borsa kripto transferinde aracı rolü oynar. Şirket özel anahtarlarınızı saklar ve varlıklarınızı güvende tutmaktan sorumludur.
Alternatif olarak, üçüncü tarafları karıştırmadan NFT alıp satmak istiyorsanız, doğrudan blok zincirine bağlanmış bir cüzdana ihtiyacınız vardır. Bu işlem, ortak anahtar kullanarak para biriminin doğrudan kişiler arasında transfer edilebilmesini sağlar. "sıcak" ya da "soğuk" olarak adlandırılan iki cüzdan türü bulunur:

Sıcak cüzdanlar:

• Yazılım, web tabanlı cüzdanlar
• Masaüstü veya mobil uygulama ya da tarayıcı eklentisi olarak ya da her iki biçimde bulunabilir
• Soğuk cüzdanlara göre siber saldırılara daha çok maruz kalırlar

Soğuk cüzdanlar:

• Donanım cüzdanlardır, fiziksel cihazlar internete bağlı değildir
• Daha güvenli kabul edilir
• Ancak, kaybetme riski çok büyüktür ve güvenlik şifresini kaybederseniz hiçbir yedeği yoktur

Hangi kripto cüzdanı seçerseniz seçin, birçok NFT'nin satıldığı ağ ve Ethereum blok zincirinin özgün para birimi olan Ether (ETH, Etherium) cinsinde olduğundan, ideal olarak Ethereum blok zinciriyle uyumlu olmalıdır.

Ethereum'u kripto cüzdana aktarın

NFT takasını seçtiğinizde ve ETH satın aldığınızda bunu bir cüzdana aktarmanız gerekir. Bu süreç ETH satın aldığınız borsaya, kullandığınız cüzdana ve NFT ticareti yapmayı düşündüğünüz pazara göre çeşitlilik gösterecektir.

NFT satın alın

Cüzdanınız bağlandığında ve para yüklendiğinde, NFT satın almaya başlayabilirsiniz. Bir NFT satın aldığınızda, sizin mülkünüz olması anlamında sahipliğini kazanırsınız. Ancak, satıcı ve oluşturan arasında doğrudan anlaşmanın bir parçası olmadığı sürece NFT sahibinin uyarlama ve yeniden oluşturma gibi eser üzerinde başka hakkı yoktur. Farklı pazarlar satın aldığınız NFT üzerine çeşitli kısıtlamalar getirebilir.

NFT pazarı nedir?

NFT ortamı gelişiyor, ancak genellikle birçok NFT pazarı aşağıdaki üç kategoriden birine girer:

• Açık pazar yeri: Herkes NFT satabilir, satın alabilir ya da basabilir. NFT basma, NFT'yi satın alınabilir yapmak için blok zinciri üzerinde token'ınızı benzersiz şekilde yayınlama sürecini ifade eder. Açık pazar yerleri genellikle NFT'leri sizin için basar, ancak oluşturucular da kendi eserlerini basabilir.
• Kapalı pazar yeri: Katılmak için sanatçıların başvurması gerekir ve basımı genellikle pazar yeri gerçekleştirir. Satışı ve ticareti daha kısıtlıdır.
• Patent pazar yeri: İşletici şirket tarafından ticari markası veya telif hakkı alınmış NFT'leri satan pazar yeridir.

Bir şeyi unutmamak lazım ki NFT bazarlarında nft aldığınızda ve satdığınızda mutlaka koyduğunuz fiyat mikatarına dikkat edin. yanlış koyduğunuz fiyat sizin elinizdeki degerli NFTni çok ucuz fiyata satmanıza sebeb ola bilir.

Bazı NFT tüccarları, çeşitli pazarlardan birden fazla hesap oluşturup abone olur, böylece yeni gelen NFT'lerle ilgili duyuruları alabilirler. Yeni NFT'ler hakkındaki bilgiler ayrıca Discord ve Twitter gibi platformlarda olduğu kadar Rarity Sniper ve Rarity Tools gibi daha uzmanlaşmış yatırım platformlarında da paylaşılır. Büyük merakla beklenen NFT'ler çıktığında yatırımcılar hızlı hareket etmeye çalışır.
Birçok pazar yeri, kullanıcıların bunları nasıl kullanmaları gerektiğini anlamalarına yardımcı olması için adım adım kılavuzlar sunar. Bir pazar yeri hesabı oluşturduğunuzda cüzdanınızı bu pazar yerine bağlamanız gerekir. Bazı pazar yerleri, web sitesi içinden yeni bir cüzdan oluşturmanıza izin verir ya da kendi patentli cüzdanlarını kullanır. Pazar yerinin patentli cüzdanının kullanılması halinde indirim sağlanabilir veya harici cüzdanların kullanımından kaynaklanan ek ücretlerde indirim yapılabilir.

NFT pazar yeri örnekleri

Düzinelerce NFT pazar yeri bulunur. Örnekler:

OpenSea

En büyük NFT pazar yerlerinden biri olan OpenSea sanat, müzik, moda, spor, oyular ve koleksiyon parçaları olmak üzere çok sayıda alanda NFT sunar. Site ayrıca kullanıcılara çeşitli öğretici kaynaklar sunar.

NBA Top Shot

Spor taraftarlarının basketbol video klipleri ticareti yapabilecekleri bir NFT pazar yeridir. NBA Top Shot geniş bir takipçi kitlesine sahip olup, sosyal açıdan yarışmalar ve meydan okumalar düzenler.

Nifty Gateway

Nifty Gateway iyi bilinen çoklu ve karma medya, video, güzel sanatlar ve animasyon sanatçılarının koleksiyonlarını sunar. Site, hedefi uzun vadeli değere sahip sanat eserlerini toplamak ya da ticaretini yapmak isteyen alıcılara yöneliktir.

Rarible

NFT'ler üzerinden dijital sanat eserlerinin sahiplik haklarının oluşturulmasını, alımını ve satışını sağlayan Ethereum tabanlı bir platformdur.

NFT’ler Nasıl Üretiliyor?

NFT nasıl üretilir konusu, en çok merak edilen konulardan biri. NFT üretimi, Ethereum blok zinciri geliştiricilerinin hazırladığı ERC-727C token standartlarında üretiliyor. Tabii burada NFT üreticilerinin işini kolaylaştırmak önemli çünkü blok zincirin teknik tarafı, bir hayli karmaşıklaşabiliyor. NFT üretme işlemlerini gerçekleştirmek için üreticilere kolaylık sağlayan platformlar ise bu durumu kolaylaştırıyor. Bu sayede üreticilerin bu süreçte ihtiyaçları olan şey ise dijital bir kripto para cüzdanı oluyor.

Yüksek Değere Sahip NFT Örnekleri

İlk üretilen NFT’lerden biri olan CryptoPunk oyununa ait bir karakter olan Alien2089, Ocak 2021’de 605 Ethereum (27.02.2021 tarihli fiyatıyla 6.455.000 TRY) karşılığında satılmıştır.
CryptoKitty isimli oyunda bulunan “Dragon” karakterinin değeri 600 Ethereum (27.02.2021 tarihli fiyatıyla 6.350.000 TRY) ’dur.
F1 Delta Time oyununda bulunan “1-1-1” yarış arabası Mayıs 2019 tarihinde 415,9 Ethereum (27.02.2021 güncel fiyatıyla 4.440.000 TRY) karşılığında satılmıştır.
Bugüne kadarki en yüksek değerli NFT satışı, kripto sanatçısı Beeple'ın Christie's'de müzayedeye çıkardığı "Everydays: The First 5,000 Days" elde etti. Eser, tarihi bir müzayede evinde satılan ilk NFT oldu ve gelişen pazar için yeni bir kurumsal meşruiyete işaret etti. Beeple’ın 5 bin parçasının bir derlemesi olan jpg formatındaki dijital sanat işi, 25 Şubat’ta başlayan açık artırmanın ardından 69,4 milyon dolara (yaklaşık 550 milyon Türk lirası) satıldı.