Kadın, Çocuk, F, A, B, C Tipi Kapalı Cezaevleri

8AJT...Ru5g

11 Jan 2024

355

Ülkemizde ceza infaz kurumları ile ilgili hükümlü tutuklu özelliklerine, kurumların mimari yapısına, kurumların iç örgütlenmesine, fiziki koşullara, cezaevi yönetimi, personeli ve özelliklerine göre çeşitli sınıflandırmalar yapılmıştır.

Söz konusu sınıflandırmanın en temelinde uygulanan infaz rejimine göre açık ve kapalı ceza infaz kurumları bulunmaktadır. Açık ve kapalı ceza infaz kurumları yaş ve cinsiyete göre erkek, kadın ve çocuk; mimari tiplerine göre tip projeye göre yapılan ve tip projeye göre yapılmayan; güvenlik rejimine göre az güvenlikli, normal güvenlikli ve yüksek güvenlikli ceza infaz kurumları gibi alt sınıflandırmalara ayrılmaktadır. Bu sınıflandırmalara kısaca değinilecektir.

Marmara Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:

Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumları

Kadın hükümlü ve tutukluların fiziksel ve ruhsal yapılarına uygun şekilde inşa edilen, onların iyileştirme çalışmalarına ortam hazırlayan kurumlardır. Türkiye’de toplam 9 adet kadın kapalı ceza infaz kurumu bulunmaktadır (CTE, 2021).

Kayseri Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:

Çocuk ve Gençlik Tipi Ceza İnfaz Kurumları

Bu kurumlarda 12 yaşını doldurduktan sonra suç işleyen ve 18 yaşını tamamlamayan, yargılaması devam eden ve cezası kesinleşmemiş tutuklu çocuklar barındırılmaktadır. Bu yaş aralığında olan ve hüküm giyen çocuklar ise çocuk eğitimevlerine yönlendirilmektedir (CTE, 2021; Kurt, 2006). Ülkemizde toplamda 7 adet çocuk kapalı ceza infaz kurumu bulunmaktadır.

İstanbul Çocuk Eğitimevi:

Çocuk Eğitimevleri

12 yaşını doldurduktan sonra suç işleyen ve 18 yaşını tamamlamayan ve hüküm giyen çocuklar, iyileştirme programlarına ağırlık verilen çocuk eğitimevlerine yerleştirilmektedir. Çocuk eğitimevlerinin kapasitesi 150 ile 625 kişi arasında değişmektedir. Bu kurumlar ülke genelinde Ankara, Elazığ, İstanbul Anadolu ve İzmir illerinde bulunmaktadır (CTE, 2021).

Adana F Tipi Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu:

F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumları

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazına Hakkında Kanun’un 9. maddesine göre;

	Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları, iç ve dış güvenlik görevlilerine sahip, firara karşı teknik, mekanik, elektronik ve fizikî engellerle donatılmış, oda ve koridor kapıları sürekli kapalı tutulan, ancak mevzuatın belirttiği hâllerde aynı oda dışındaki hükümlüler arasında ve dış çevre ile temasların geçerli olduğu sıkı güvenlik rejimine tâbi hükümlülerin bir veya üç kişilik odalarda barındırıldıkları tesislerdir. Bu kurumlarda bireysel veya grup hâlinde iyileştirme yöntemleri uygulanır.

Fiziki yapı, giriş ve çıkışlar, yönetim planı, dış cephe ve engelleyici unsurlar gibi güvenlik tedbirleri açısından donanımlıdır. Bu kurumlar gerek sosyal kültürel ve sportif etkinliklerin yapılabilmesi ve gerekse yaygın eğitim çalışmaların uygulanması açısından elverişlidir. Ülke genelinde 14 adet F tipi ve F tipiyle hemen hemen aynı özelliklere sahip olan 12 adet yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumu bulunmaktadır (CTE, 2021).

A Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumları

1950 ile 1970 yıllarında inşa edilmiş olup 4 adet koğuşu, kadınlar ve çocuklar için ayrı bölmesi, sosyal ve kültürel etkinlikler için kütüphane ve konferans salonu bulunan ve kapasitesi 24 olan ceza infaz kurumudur. Türkiye’de, Samsun İli Çarşamba ilçesi ile Van İli Erciş İlçesinde olmak üzere toplam iki adet A tipi kapalı ceza infaz kurumu bulunmaktadır (CTE, 2021).
A1, A2, A3 tipi kapalı ceza infaz kurumları da mevcuttur ancak zamanla kapatılmaktadır.

Develi B Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:

B Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumları

7 adet koğuşu ve havalandırma bahçesi, 2 adet hücresi, kadınlar ve çocuklar için ayrı bölmesi, sosyal ve kültürel etkinlikler için kütüphane ve konferans salonu bulunan ve kapasitesi 62 olan ceza infaz kurumudur. Türkiye’de, Aksaray İli Şereflikoçhisar ilçesi ile Kayseri İli Develi İlçesinde olmak üzere toplam iki adet B tipi kapalı ceza infaz kurumu bulunmaktadır (CTE, 2021).

İzmit C Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu:

C Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumları

8 adet koğuşu ve havalandırma bahçesi, 4 adet hücresi, kadınlar ve çocuklar için ayrı bölmesi, sosyal ve kültürel etkinlikler için kütüphane ve konferans salonu bulunan ve kapasitesi 164 olan ceza infaz kurumudur. Türkiye’de sadece Osmaniye İlinde bulunmaktadır (CTE, 2021; Kurt, 2006:200).

Diğer sınıflandırmalara sonraki makalemde değineceğim.

Kaynaklar:

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazına Hakkında Kanun (2004). Resmi Gazete (29.12.2004). Sayı: 25685.
Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmelik (2020). Resmi Gazete (29.03.2020). Sayı: 31083.
Adalet Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı Arasında Eğitim ve Öğretim İşbirliği Protokolü (2020). Onay (09.03.2020).
https://www.adalet.gov.tr/
https://cte.adalet.gov.tr/
https://www.meb.gov.tr/

CTE Tanıtım Videosu: