Mardin Lezzetleri
Tarihi çok eskilere dayanan Mardin, yüzlerce yılın vermiş olduğu devasa değerlere sahip. İpek Yolu güzergahı üzerinde bulunması, onlarca farklı kültüre ev sahipliği yapmış olması ve hayran olunası doğal güzellikleri sayesinde şehir, tam bir efsane. Binlerce yıldır medeniyetlere ev sahipliği yapan Mardin, çok çeşitli yöresel mutfağıyla, lezzet düşkünlerini büyülüyor.
Mezopotamya’nın beşiği ve pek çok medeniyetin doğduğu yer olarak bilenen Mardin, farklı kültür ve dinlerden kalan zengin mirasını, çok çeşitli mutfağıyla da kanıtlıyor.
Kibbe
Kimilerine göre kibbe kimilerine göreyse kibe olarak bilinen bu yemek, aslında bir tür işkembe dolması.
Kuzu ya da oğlak işkembesi kullanılarak yapıldığından fazlaca özen gerektiren kibbe, işkembenin et, pirinç, nane, yeni bahar ve isteğe bağlı olarak nohutun dahil olduğu, doyuruculukta üstüne tanımayan lezzetlerden.
İrok
Haşlama içli köfteden farklı olarak kızartılarak yapılan irok, görüntü itibariyle de bildiğimiz içli köfteler gibi yapılmıyor. İsteğe göre değişse de, genellikle yuvarlak olarak yapılan içli köfte, mis gibi kokan iç harcıyla ağız kamaştırıyor. Kızgın yağda kızartıldıktan sonra servis edilen yemek, Mardin yöresinde sık sık tüketiliyor.
İkbebet
İkbebet ismini bilmeyenler için oldukça değişik gelebilir. Ancak bu lezzete yabancı değilsinizdir. Zira Mardinlilerin ikbebet dedikleri yemek, herkes tarafından haşlama içli köfte olarak biliniyor. İçli köftenin içine etli ve soğanlı harç koyulmasıyla yapılan yemek, kızartılan içli köftelerin yanı sıra, suda haşlanarak yapılıyor.
Soğan kebabı
Soğan, özenle hazırlanan kıymalı bir harç ve salçalı suyun bir araya gelmesiyle oluşuyor soğanlı kebap.
Ceviz büyüklüğündeki kıymalı harcın yarım soğanların içine doldurulup salçalı suya bulanmasının ardından fırındaki yolculuklarına uğurlanmasıyla mis kokular sarmaya başlıyor her yanı. Üzerine nar ekşisi, limon ve zeytinyağı sosu eklenen yemek, afiyetle yenmek üzere servis ediliyor.
Kaburga dolması
Mardin’in meşhur yemeklerinden kaburga dolması, lezzetiyle yiyenleri kendine hayran bırakıyor. Kaburgaların içi dolmalık fıstık, kuzu ciğeri, kuş üzümü ve pirinçle dolduruluyor. Fırında yavaşça pişen kaburga etleri, iç pilavla birleşince bu muhteşem lezzet ortaya çıkıyor.
Dobo
Mardin’in ete olan düşkünlüğünü yansıtan pek çok yemek bulunuyor. Bunlardan birisi de meşhur dobo. Doboyu daha önce hiç duymamış olabilirsiniz, ancak aslında bildiğiniz kuzunun kol kısmına Mardin’de dobo deniyor. Dobo aslında bir Süryani yemeği ancak Mardin’in çoğu yöresel yemeği de, Süryanilerin mutfağından geliyor. Üzerine yoğurt sürülerek, bol sarımsakla yapılan et, yanına soğan, patlıcan ve pilav gibi lezzetler eklenerek servis ediliyor.
Firkiye
Şehrin en özel ve farklı tariflerinden olan firkiye, içinde kuşbaşı doğranmış kuzu eti ve çağla bulunan bir lezzet. Genel olarak üzerine limon sıkılıp incecik kıyılmış maydanozlar serpildikten sonra yeniyor.
Kiliçe
Türkiye'nin pek çok yöresinde olduğu gibi, Mardin’de hamur işleri fazlasıyla seviliyor. Ancak bu hamur işinin farklı bir özelliği var. Yapım ve lezzet bakımından diğer hamur işleriyle aynı olsa da, taşıdığı kültürel mirasıyla oldukça anlamlı bir lezzet. Hristiyanların cenaze, düğün gibi özel günlerde yaptığı kiliçe, kültürel ve dini bakımdan çok çeşitli olan Mardin’de de oldukça artmış.
Türkiye’nin diğer bölgelerinde cenazelerde helva kavruluyorsa, Mardin’de kiliçe yapılıyor. Mahlep, zencefil ve tarçının güzel tadını alabileceğiniz kiliçe, Hayat Çöreği olarak da biliniyor. Düğünlerde de gelin ve damadın ikiye böldüğü çörek, hayatı paylaşmak anlamına geliyor.
Sembusek
Anadolu’nun farklı şehirlerinde, farklı iç malzemelerle hazırlanan sembusek , bir diğer adıyla da Semsek, el açması hamurla hazırlanan ve bol yağda kızartılan bir börek çeşididir.
Mardin’e özgü bir hamur işi türüdür ama bölgedeki pek çok şehirde de farklı şekillerde yapılır. Urfa’da Urfa peyniriyle yapılır ve bol yağda kızartılır. Gaziantep’te lahmacun iç malzemesiyle hazırlanır ve kapalı lahmacun olarak fırında pişirilir. Hatay’da ise koyun kıymasıyla hazırlanır.
Alluciye
Birbirinden ilginç lezzetleriyle herkesi şaşırtan Mardin’in en ilgi çekici yemeklerinden birisi de, Alluciye. Aslında bir nevi et yemeği olan Alluciye, yeşil erikle yapıldığı için bilmeyenlere oldukça değişik gelebiliyor. Soğandan, maydanoza, etten eriğe pek çok lezzetin bir araya geldiği Alluciye, değişik tatlar denemeyi sevenler için oldukça iyi bir alternatif.
Accin
Accin Mardin’in en ilginç lezzetlerinden biri. Geniş tepsiler içerisinde ince bulgurla soğanların kavrulup yoğuran Mardinliler, üzerine kişkiş eklediği bulgura son olarak, tavada ayrı olarak pişmiş yumurtaları koyuyor.
Harire tatlısı
Pekmez, un, toz şeker ve tarçın gibi basit ve birbirine pek yakışan malzemelerle hazırlanıyor harire tatlısı. Üzerine de bolca ceviz koyulunca bir kasesinden bir günlük enerji ihtiyacı karşılanabiliyor.
Zingil
Lokmaya benzer bir tatlı olan zingil, hamuru hazırlandıktan sonra kızgın yağda buluşan, nar gibi kızardıktan sonra şerbetiyle bir araya gelip lezzetine tam anlamıyla kavuşan bir hamur tatlısı.
Mırra
Arap kültüründe yaygın olarak tüketilen Mırra, Güneydoğu Anadolu’da oldukça tüketilen kahve çeşitlerinden. Mardin’de de sıklıkla tüketilen içeceklerden olan mırra, acı olması sebebiyle az ve küçük bardaklarda tüketiliyor. Mardin’in pek çok lezzeti gibi mırranın da içme kültürü bulunuyor. Uzun ve meşakkatli bir yapım sürecinden geçen mırrayı, kişi sayısı farketmeksizin herkes aynı bardaktan içiyor.
Mırra içen kişinin bardağı, servis eden kişiye geri vermesi gerekiyor ki bardağı silip sıradaki kişiye verebilsin. Aynı zamanda bardağı ters çevirmeden geri verirseniz, bu bir bardak daha istediğiniz anlamına geldiğinden, yeniden doldurulmuş bir bardakla karşılaşabilirsiniz.
Mırranın sağlık açısından da konsantrasyon, karaciğer rahatsızlıkları gibi konularda oldukça faydalı olduğu biliniyor. Ancak kafeinin her türünde olduğu gibi, mırrayı da gereğinden fazla tüketmemek gerekiyor.