Blockchain Hukuku Nedir?
Blockchain hukuku, blockchain teknolojisi ve kripto para birimleri gibi blok zinciri tabanlı teknolojilerin hukuki yönlerini inceleyen bir alandır. Blok zinciri teknolojisi, geleneksel hukuk sistemlerinde bazı yeni ve özgün sorunlar yaratabilir. Bu nedenle, blok zinciri teknolojisi hukuku, blok zinciri teknolojisi ve kripto para birimleri ile ilgili hukuki sorunları ele alır. Blockchain hukuku, blok zinciri teknolojisinin hukuki yönleri hakkında çeşitli konuları içerir. Bu konular arasında şunlar yer alır:
- Kripto para birimleri ve vergilendirme: Kripto para birimleri, geleneksel para birimlerinden farklı vergi kuralları uygulanabilir.
- Kripto para birimleri ve suç: Kripto para birimleri, para aklama ve terörizm finansmanı gibi suçlarda kullanılabilir.
- Kripto para birimleri ve düzenleme: Kripto para birimleri, ülkeler arasında düzenleyici farklılıklara sahip olabilir.
- Akıllı sözleşmeler ve hukuki yönleri: Akıllı sözleşmeler, hukuki anlaşmaların yerini alabilir mi?
- Blockchain ve fikri mülkiyet hakları: Blok zinciri teknolojisi, dijital varlıkların haklarının korunmasını nasıl etkiler?
- Blockchain ve veri gizliliği: Blok zinciri teknolojisi, kişisel verilerin korunması ve gizliliğine nasıl etki eder?
Bu gibi konular, blok zinciri teknolojisi ve kripto para birimleriyle ilgili hukuki sorunları ele alan blockchain hukuku alanında çalışan uzmanlar tarafından incelenir.
Blockchain teknolojisi, son yıllarda giderek daha fazla popüler hale gelmiş bir teknolojidir. Bu teknolojinin popülerliği, özellikle kripto para birimleri gibi dijital varlıkların artan önemi ile birlikte artmıştır. Ancak blockchain teknolojisi sadece kripto para birimleri için değil, birçok farklı endüstride kullanılmaktadır.
Bahsettiğimiz üzere yaptığımız her iş, işlem ve veri bloklar halinde bir veri tabanına kaydedilmektedir. Bu durumu konu edinen ve bu durumun sonuçlarını inceleyen dala blockhain hukuku denmektedir. Blockchain teknolojisi, finans, sağlık, eğitim, seyahat ve diğer birçok endüstride kullanılabilecek birçok farklı uygulama sunar. Bu teknoloji, güvenli ve şeffaf bir veri saklama yöntemi arayan herhangi bir kuruluş veya birey için potansiyel faydalar sunar.
Verilerin Korunması Hukuku Bakımından
Verileri koruma alanındaki düzenlemelere göre veriler tek bir merkez tarafından toparlanır ve farklı amaçlarla işlenir. İlgili kişi ise verilerinin işlenmesine dair bilgileri bu merkezden talep edebilir. Blockhain teknolojisinde ise böyle bir merkez bulunmadığı için hakkı olan kişi bilgilere ulaşabilme sorunu yaşamaktadır. Blockhain sisteminde yaptığımız işlemler adımız, soyadımız üzerinden değil sadece harf ve sayılar yığını üzerinden takip edilebilmektedir. Bu şekilde bakacak olursak kişisel verilerimizin bulunmadığını düşünebiliriz. Ancak sisteme giriş için kayıt yapmamız gerekiyorsa kişisel verilerimizin ilgili tabanda bulunduğundan bahsedebiliriz.
Yakın dönem Avrupa Adalet Divanı kararlarına bakacak olursak Ip adreslerini elinde bulunduran kişiye erişim sağlayıcısı üzerinden kişiye dair bilgiye ulaşma imkanı tanıması halinde Ip adresleri kişisel veri olarak kabul edilmiştir. Blockchain teknolojisi her ne kadar verilerin gizliliğini, kişilerin bilinmezliğini esas alsa da bu durumların varlığından ötürü kişilerin belirlenebilirliği gündeme gelmektedir.
Veri sorumlusu bakımından inceleyecek olursak blockhain teknolojisiyle mevcut hukuk düzenimiz arasında çelişki olduğunu görürüz. KVKK 3.maddesinde veri sorumlusu kavramı “Kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiyi, ifade eder.” şeklinde tanımlanmıştır. Bu kanun maddesi sayesinde veri sorumlusu kanundan doğan yükümlülüklerin muhatabı olmaktadır. Oysa blockhain teknolojisinin en önemli özelliklerinden birisi veriler dağınık bir şekilde bulunmakta, tek bir merkezde işlenmemekte ve bütün dağıtımcılara dağıtılmaktadır. Bir işlemin başarıyla gerçekleştirilmesinin ardından blockchain ağına bilgi gönderiliyor, bulunan bilgiler kıyaslanıyor ve değiştiriliyor. Böylece her bir katılımcı ağın bir parçası haline geliyor. Bu durum göz önünde bulundurularak her bir ağ katılımcısı ve ağda işlem gerçekleştiren her node’un veri sorumlusu olabileceği görüşleri savunulmaktadır.
Bunlar verilerin korunmasına dair temel kısımlar olmakla birlikte blockchain teknolojisi zamanla kendisine KVKK içerisinde yer bulabilecek, veri silme, unutulma hakkı vb. konularda da bir zemine oturacaktır.