Kripto Terimler ve Karşılıkları-2
Kripto dünyasında sağdan soldan duyduğumuz fakat ne anlama geldiğini tam olarak bilmediğimiz bazı terimlerin ikinci serisini hazırladım.
ATH:
All time high kelimesinin kısaltmasıdır. Tüm zamanların en yüksek seviyesini işaret eder. Kripto birimlerinde bir coin pump yaptığında ve düzenli olarak yükseldiğinde önceden çıktığı en yüksek seviyeyi geride bırakmışsa ATH yaptı diyebiliriz. ATH değerine ulaşmış bir varlığa yatırım yapmak oldukça risklidir.
ATL:
All time low kelimesinin kısaltmasıdır. Tüm zamanların en düşük seviyesini işaret eder. ATL yapan bir kripto varlığa yatırım yapmak da oldukça risklidir çünkü ATL yapmasının nedenlerine bakmak gerekir. Bu varlığa yatırım yapılması düşünülüyorsa temel analiz yapılması kayıplar yaşanmaması adına önemlidir.
AIRDROP:
Kripto dünyasında bir projenin tanınırlığını arttırmak için kendi web sitesi ve sosyal medya platformunda bir takım görevler atayarak kendi tokenini dağıtmasıdır. Proje bu şekilde kendi reklamını kripto dünyasındaki yatırımcılara herhangi bir kurum veya kuruluşa ücret ödemeden yapmış olur. Böylelikle airdrop, kriptoda geleneksellemiş ve bir kültür haline gelmiştir. Airdropu projeler farklı yollar kullanarak dağıtabilirler. Örneğin testnet aşamasında olan bir proje kullanıcılara testnet platformunda işlemler yaptırarak onlara denedikleri için hediye token gönderirler. Böylelikle web sitesi, mainnet yani ana ağa geçmeden sitesindeki bugları ya da hataları düzeltme fırsatı bulur hem de sitenin daha fazla kullanıcıya ulaşmasına olanak tanır.
Bir başka yol ise X(twitter) üzerinden sayfalarını takip edip gönderilerini beğeni ve retweet yapan bireylere çekiliş aracılığı ile airdrop gönderimidir. Bazen de kullanıcılara kendi web sitelerinde belirli işlem hacmine ulaştıklarında onlara daha büyük ödüller sunarlar.
Airdrop'u Türkçeye çevirecek olursak havadan gelen havadan düşen şeklinde diyebiliriz çünkü herhangi bir ücret ödemen yapılan birazcık emek gerektiren bir durumdur. Burda her projenin airdropuna katılınmaması gerektiği çoğu projenin dolandırıcılık amaçlı ve içi boş projeler olduğu unutulmamalıdır. Web sitelerine bağlamış olduğunuz cüzdanları boşaltma ihtimallerine karşın bir ön araştırma yapılması gerekir.
Arbitraj:
Traderlerin bir kripto varlıkta iki farklı borsada oluşan fiyat farklılıklarını kullanarak kar realize ettikleri finansal işlem strajesidir. Arbitraj risksiz bir işlemdir çünkü alınan bir kripto değer daha yüksek fiyattan bir başka borsada satılır. Arbitraj herhangi bir para birimi ve menkul kıymette de yapılabilmektedir fakat kripto para birimlerine 7/24 borsalara ulaşım olanağı olduğundan daha avantajlıdır.
Bitcoin Dominans:
Kripto para piyasasında bitcoinin hakimiyetini ifade eden bir terimdir. Bitcoinin sahip olduğu piyasa değerini kripto para piyasasının toplam değerine oranlayarak bitcoin dominans değerini bulabiliriz. Bu dominance değerine coinmarketcap veya tradingview üzerinden erişebiliriz. Bitcoin dominansı düşerse altcoinlerin fiyatlarında artıştan söz edebiliriz çünkü dominans düştüğünde altcoinlere bir para akışı gerçekleşiyor diyebiliriz.
Coin Burn:
Kripto paranın belirli bir kısmının proje ekibi tarafından kullanılamaz hale getirilmesidir. Yakılan kripto paralar dolaşımdaki toplam adedin azalmasına neden olur. Bu durum da coin ciddi bir fiyat değişimii yapabilir. Çünkü adedi azalan kripto birimi daha değerli hale gelir. Coin burnde dikkat edilmesi gereken husus yakımın ne kadar olduğudur. Örneğin kripto paranın %50'sinin yakılması coine ciddi bir fiyat artışı sağlar fakat %1'inin yakılması önemsiz bir haber niteliği taşır.
Teknik Analiz(Technical analysis):
Kripto para biriminin dakikalık, saatlik, günlük veya haftalık zaman dilimlerinin grafiği üzerinde yapılan yorumlara verilen genel addır. Genel olarak tradingview gibi siteler üzerinden yapılır. Teknik analizde fiyatın ne yöne gideceği, % kaçlık bir değişim olacağı ya da olabileceği üzerinden yorumlar yapılır. Grafik yorumlarken bazı insanların önceden deneyip formülize etmiş oldukları matematiksel işlemler vardır. Bunlara gösterge(indikatör) denir. Bu indikatörler aracılığı ile ya da oluşan zaman dilimleri üzerinde çizgiler çekerek yapılan fiyat tahminlerinin hepsi bir teknik analizdir. En çok duyulan indikatörler arasında RSI, macd, bollinger bantları ve MA yani hareketli ortalama bulunmaktadır.
Temel Analiz( Fundamental Analysis):
Coinmarketcap, coinmarketcalendar gibi web sitlerinde ya da projerin sosyal medya platformlarından haber takibi yaparak coinin fiyatının hangi yöne gideceğini analiz etmek temel analize girer. Projenin partnerlik anlaşması yaptığını duyurması, burn haberi yapacağını söylemesi hangi yatırımcılardan sponsorluk aldığının bilinmesi temel analiz bakımından önemli parametrelerdir. Temel analiz yaparken önemli bir husus da buy the rumor sell the news olayına dikkat etmektir. Söylentiyi al haberi sat şeklinde Türkçeye çevrilen bu cümlede haber gerçekleşmeden dedikodusunun coini fiyatlandıracağını traderlara hatırlatmaktadır. Son olarak her trade beraberinde bir risk getirir hem teknik hem de temel açıdan bakmak riskleri ve kayıpları en aza indirgemek açısından en doğru yöntem olacaktır.